Trump’ın ‘Kurtuluş Günü’ dünyaya pahalıya patlayacak

EVRİM KÜÇÜK

ABD Başkanı Donald Trump, Wall Street ve Kongre’deki müttefiklerinin uyarılarına rağmen küresel ticaret savaşında yeni bir döneme hazırlanıyor. Trump’ın ‘Önce Amerika’ politikası kapsamında bugün karşılıklı tarifelerin açıklaması bekleniyor. Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak nitelendirdiği bugün planlandığı tarife listesinin başında Hindistan, Tayvan, Vietnam, Tayland, Çin ve AB’nin yer aldığı tahmin ediliyor. Tarifelerin küresel ekonomi için risk oluşturduğu ve önemli bir ekonomik kayba yol açabileceği uyarısı yapılıyor.

Otomotiv ve tarım listenin başında Bugün itibariyle ateş hattına giren ülkeler arasında Çin, Hindistan, AB, Tayland, Tayvan, Vietnam, Japonya ve Malezya’nın başı çekebileceği belirtiliyor. Bu ülkeler ABD ile önemli bir ticaret fazlasına sahip. Sektörlere gelince, otomobil endüstrisi öne çıkıyor.. AB, Çin, Brezilya, Endonezya ve Mısır dikkat çeken ülkeler. Tarım, tarife gündeminin bir diğer konu başlığı. Malezya’nın daha yüksek pirinç tarifeleri ve AB’nin süt için koruyucu önlemleri ABD’nin gündeminde.

Bu detaylar Amerikan düşünce kuruluşu The Heritage Foundation tarafından başlatılan ve Nisan 2023’te yayınlanan Proje 2025’te dikkat çekiyor. Proje 2025’teki ilk ticaret bölümü, Ticaret ve Üretim Kıdemli Danışmanı Peter Navarro tarafından yazılan “Adil Ticaret” başlığı. Navarro burada, ABD’nin tarifelerini diğer ülkelerin seviyelerine yükseltmesini savunuyor, çünkü bu durumda dış ticaret açığında genel olarak yüzde 9.4’lük bir azalmaya kıyasla yüzde 10.2’lik bir azalma yaşanacak.

Ancak tarifelerin ABD ekonomisinin belirli sektörlerine kısa vadeli faydalar sağlasa da uzun vadede olumsuz etki yaratabileceği uyarısı yapılıyor. Trump yönetiminin başlattığı ticaret savaşının tırmanmasının olası sonuçları bazı uzmanlar tarafından şöyle sıralanıyor:

Küresel GSYH’de kayba yol açacak

● Küresel ekonomide yavaşlama. OECD, 2025 için küresel GSYİH büyüme tahminini yüzde 3,3’ten yüzde 3,1’e ve 2026 için yüzde 3,3’ten yüzde 3’e revize etti. Güncellemenin nedeni artan ticaret engeller ve siyasi belirsizlik.

● Küresel ticaret akışlarında yönlendirme ve/veya azalma; ABD ile AB arasındaki bir ticaret savaşı tek başına yılda yaklaşık 9.5 trilyon dolarlık doğrudan ve dolaylı ticareti tehlikeye atıyor, ancak etkilenen emtia grupları için anlık rakamlar elbette çok daha mütevazı. AB’nin karşı önlemleri 26 milyar euro değerinde ABD malını etkileyecek ve Nisan ayında yürürlüğe girecek. Ekonomileri ABD pazarına ihracata en bağımlı olan İrlanda, Finlandiya, Avusturya, Portekiz, İtalya ve Almanya, vergilerdeki artıştan en çok zarar görebilecek ülkeler. 

● ABD ekonomisinin yavaşlaması: Fed, ABD ekonomisinin 2025’teki büyüme oranına ilişkin tahminini yüzde 2,1’den yüzde 1,7’ye düşürdü. Bazı tahminlere göre, gümrük savaşları ABD GSYİH’sinin 0,65’ine ve 600 bin iş kaybına mal olacak .Dahası, JP Morgan Chase analistleri ABD’de resesyon olasılığını şimdiden yüzde 40’a çıkardı.

● Yükselen enflasyon. Ticaret savaşı, ABD üreticilerinin kullandığı ithal malzemelerin maliyetini artıracak ve ABD tüketicileri için fiyatları yükseltecek. Fed’in ABD enfl asyonu tahmini zaten yüzde 2,5’ten yüzde 2,7’ye yükseldi. Ayrıca, ticaret savaşlarının bir sonucu olarak, merkez bankası faiz oranları tekrar yükselebilir.

Otomotiv vergisinden en çok etkilenecek ülkeler

ABD Başkanı Donald Trump’ın ithal otomobillere yönelik açıkladığı yüzde 26’lik yeni tarifeler 3 Nisan’da yürürlüğe gidiyor. Otomobil tarifeleri ile ABD için yıllık 100 milyar dolardan fazla gelir sağlaması bekleniyor. 2024 yılında Amerikalılar yaklaşık 16 milyon araç satın aldı ve bunların yüzde 50’sini ithal araçlar oluşturdu. Ayrıca 2024’te ABD’nin otomobil parçalarındaki ticaret açığı 93,5 milyar dolara ulaştı.

Çin istilası iç pazarı kuşattıEkonomi

TL varlıklarda ilk çeyrek zorlu geçtiEkonomi