SPAC halka arzlarına rağbet azalıyor

Deniz KILINÇ

Halka arzların patlama yaşadığı 2020’de özel amaçlı satın alma şirketleri (SPAC) üzerinden yapılan halka arz işlemleri de büyük ilgi görmeye başladı. Piyasaların yeni bir halka açılma aracı olarak değerlendirdiği SPAC halka arzları, geçen yılki güçlü performanslarının ardından bu yılın ilk çeyreğinde de rekorlar kırmaya devam etse de birleşme yoluyla halka açılmaya rağbet azalmaya başladı.

SEC korkusu yatırımcıyı tedirgin etti

SPAC yoluyla halka açılan şirketlerin çoğunluğu hisselerinde düşüşler gözlemliyor. ABD Başkanı Joe Biden hükümetinde ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu’nun (SEC) SPAC yaptırımlarına öncelik vereceği iddiaları da bu halka açılma aracına ilgiyi düşüren sebepler arasında listeleniyor. Bağımsız araştırma kuruluşu SPAC Research verileri de SPAC halka arzlarının mart ayı itibariyle 87,9 milyar dolar elde ederek yılın ilk çeyreğinde 2020’nin tamamında elde edilen 83,4 milyar dolarlık geliri aşmıştı.

SPAC hisseleri zirveden %39 aşağıda

SPAC halka arzlarındaki söz konusu zirvelere rağmen ilgi sönüyor. The Financial Times’ın Refinitiv verilerinden gerçekleştirdiği analizine göre SPAC şirketleriyle halka arz olmak için birleşen şirketlerin hisselerinin bu yılki zirvelerinden ortalama yüzde 39 düştüğü belirtiliyor. 2020’nin başından bu yana SPAC halka arzı gerçekleştiren 41 şirketin sadece üç tanesi zirvesinden yüzde 5’lik bir mesafede. 18 tanesinde hisseler yarı değerine gerilemişken, bir kısmı da yüzde 80’in üzerinde düştü, ortalama düşüş ise yüzde 39.

Colombia Business School Profesörü Shivaram Rajgopal, tarih boyunca aşırı değerlemenin olduğunu ve güvenin fırladığı dönemlerde “küçük şirketlerin halka açılmalarının daha olası olduğunu” belirtiyor. Buna paralel, SPAC yoluyla halka açılan yeni şirketlerin hisselerindeki düşüş ve yavaşlama perakende yatırımcıların ve diğer piyasa oyuncularının, bu dönemde hisseleri yükselen fakat bir gelir veya hatta ürün sunamayan startuplara daha az ilgi gösterdiğini ortaya koyuyor. Örneğin elektrikli araç girişimi XL Fleet’in hisseleri, aralık ayında birleşme yoluyla halka açıldıktan sonra yüzde 70 artışla 35 dolara yükselmiş fakat sonraki aylarda 7 dolara düşmüştü. Benzer olarak kamyonet parçaları üreten Hyliion’u halka arz eden Tortoise Acqusition şirketinin hisseleri de birleşme sonrası beş kat artsa da daha sonra yüzde 80’lik düşüş görenler arasında.

425 şirketin 3’te 2’sinin hissesi 10 doların altında

Refinitiv verilerine göre ocak ayından bu yana listelenen 425 SPAC şirketlerinden üçte ikisinin hisseleri 10 doların altında işlem görüyor.. Bu rakamlar, satın almalar yoluyla halka arzlarda yatırımcıların giderek daha kuşkucu olduğunu gösteriyor. Öte yandan Ocak 2020’de tamamlanan SPAC halka arzlarından sekizi ise ilk listelendikleri rakam olan 10 doların altına düşmüş. Bu şirketler arasında milyarder Alec Gores’in desteklediği SPAC’le halka açılan United Wholesale Mortgage ve eski Citigroup çalışanı Michael Klein’in destek verdiği SPAC’le halka arzını yapan Multiplan yer alıyor.

 İlk çeyrekte rekor görülmüştü

 Ernst&Young’ın geçen haftalarda açıkladığı bir rapor, bu yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda halka arzların yüzde 85 artışla 430’a ulaştığını ve halka arzlardan elde edilen gelirlerin aynı dönemde yüzde 271 artışla 104,5 milyar dolara ulaştığını ortaya koymuştu.

“SPAC’lere yönelik incelemeler dramatik olarak artacak”

SPAC’lere olan ilginin azalmasına paralel, otoriteler de bu anlaşmalar üzerindeki yaptırımları artırmaya hazırlanıyor. Geçen aylarda bir SPAC şirketi olan Stable Road Acquisition ile birleşme yoluyla halka açılacağını duyuran uzay ulaşım şirketi Momentus, SEC’nin müdahalesi ile karşılaştı. SEC, şirketlerin geçen ayki para transferine yönelik açıklamalarının ardından incelenmeye alındığını açıkladı. ABD’li otorite, perşembe günü yapılacak oylamada söz konusu birleşmenin onaylanıp onaylanmayacağına karar verecek. Bu gelişmeye paralel, son dönemde aralarında Jennifer Lopez gibi ünlü isimlerden de destek alan SPAC’lere yönelik endişelerini dile getiren SEC, bu şirketlerin gelir öngörüleri konusunda da şüpheli. Geçen yılda SPAC’lere bir dava açmayan SEC’in başkanlık koltuğuna ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu eski başkanı Gary Gensler’in atanması da uzmanlara göre SPAC’lere yönelik yaptırımlara öncelik verileceğinin habercisi. Cooley Hukuk Danışmanlığı ortağı ve eski SEC yetkilisi Luke Cadigan, “SPAC’lere yönelik incelemelerde şimdiye kadar pek bir faaliyet yoktu ama bu durum gelecek hafta ve aylarda dramatik olarak artacak” yorumunu yapıyor.

Asyalı borsalarda ilgi endişelere rağmen sürüyor

Hong Kong ve Singapur borsalarının ardından Endonezya Menkul Kıymetler Borsası da SPAC’ler yoluyla halka arzları incelediğini açıkladı. Dealogic verilerine göre yatırımcılar, Asyalı şirketleri satın almaya odaklanan SPAC’lere bu yıl 3 milyar dolar yatırım yaparken, bu rakam geçen yılki yatırımın neredeyse iki katı. Asya’da SPAC’lere yönelik bu ilgi, Asyalı otoritelerin geleneksel bir halka arzın gerektirdiği katı durum tespitini önleyen diğer anlaşmaları engellemek için kısıtlamaları sıkılaştırma çabalarına rağmen artıyor. The Financial Times’a konuşan bir yatırım bankacısı, “Asya’daki düzenleyiciler, yatırımcılar arasında hızlı para kazanmak için popüler olan arka kapı listelemelerini durdurmak için oldukça zaman harcadı. Fakat bu girişimler, bu piyasaya girmek isteyen ve ahlaki değerleri olmayan sponsorlar ve şirketlerin varlığı sebebiyle başarısız oluyor” yorumunu yapıyor.