Savaş Fed’i yavaşlatmayacak

Hilal SARI

ABD Merkez Bankası (Fed) bugün sonlanacak Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısında üç yılın ardından ilk kez faiz artırımına gidecek. Enflasyon hedefi yüzde 2 olan ancak manşet enflasyon verisinin yüzde 7,9 ile 40 yılın zirvesine tırmandığı ABD ekonomisinde politika yapıcılar, Ukrayna-Rusya savaşının neden olduğu büyüme görünümüne yönelik risklere rağmen, enflasyonla mücadele konusunda kararlı. Bankalar ve ekonomistler Fed’in bu yıl 7 kez faiz artırımı yapmasını bekliyor. Banka faiz öngörülerinin yanı sıra GSYH, enflasyon ve işsizlik tahminlerini de revize edecek. Ukrayna savaşının revizyonlarda - özellikle de enflasyonda - enerji maliyetleri nedeniyle etkili olması bekleniyor.

Aralıkta 2022 enflasyonunun ortalama yüzde 2,7 olmasını bekleyen Fed’in bu tahminini de yüzde 4’e çıkarması bekleniyor. Son GSYH tahmininde bu yıl yüzde 4 büyüme öngören FOMC üyelerinin bu tahmini de düşürmesi bekleniyor. Goldman Sachs ABD’nin büyüme tahminini yüzde 2,9’a düşürmüştü.

ABD ÜFE 3 ayda yüzde 1’den yüzde 10’a sıçradı

ABD’de üretici fiyatlarının aylık bazda yüzde 0,8, yıllık bazdda yüzde 10 olarak açıklanması, Fed’in faiz artışı patikasını destekler nitelikte. Ocak ayında ABD üretici enflasyonu yıllık bazda sadece yüzde 1’di. Yakıt fiyatları ABD üretici fiyatlarındaki artışın lokomotifiydi.

Dot-plot grafiğinde büyük değişimler olacak

FOMC üyelerinin tahminlerinin yer aldığı “dot-plot” grafiği küresel yatırımcılar tarafından yakından izleniyor. Üç ay önce yayınlanan son dot-plot grafiğinde üyeler bu yıl sadece 3 faiz artışı öngörmüş, gelecek 2 yılda da 6 veya daha fazla faiz artışı tahmin etmişti. Fed, 2022 yaz aylarında ise dolaşımdaki doları doğrudan azaltarak (nicel sıkılaşma) doları desteklenmesi beklenen bilanço küçültme sürecine başlamayı planlıyor.

Ayrıca İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) yarınki toplantısında üçüncü faiz artışını yapması bekleniyor. Ekonomistler İngiltere'de enflasyonun önümüzdeki dönemde daha da yükselmesini bekliyor.

Sıkılaşma ve riskten kaçış hali doları destekleyecek

Kanada merkezli TD Securities, hem önümüzdeki dönemde enfl asyon baskılarının devam etmesi hem de Fed’in faiz artışına başlamasıyla doların destekleneceğini öngörüyor. Banka doların güvenli liman cazibesiyle Japon yeni gibi diğer güvenli liman para birimleri karşısında da güçleneceği görüşünde. Scotiabank dolar/yen kurunda 120 düzeylerine doğru hareketin devam edeceğini öngörüyor.

Suudiler Çin’e petrolü yuan ile satarsa, dolar zayıflayabilir

Suudi Arabistan’ın Çin’e petrol satışlarında dolar yerine yuan kullanabileceği iddiaları ise dolarda geniş tabanlı bir zayıfl ık getirebilecek bir gelişme olarak görülüyor. Wall Street Journal gazetesinde yer alan habere göre Suudi Arabistan şu anda petrol ticaretini yuanla yapma seçeneğini değerlendiriyor. Haber sonrası 2 yılın zirvesindeki seyrini koruyan dolar endeksi gün içinde hafif düşüşle 98-99 bandından işlem gördü. Faiz artışı beklentileri 10 yıllık ABD hazine tahvilinde getiriyi yüzde 2,1’in üzerinde tutmaya devam ediyor. Altın ise Fed öncesi yüzde 2,5 düşüşle 1.912 dolardan işlem gördü.

Savaş devam ettikçe Euro'nun işi zor olacak

Bank of America da Euro/dolar paritesinin dolardaki güçlü seyir nedeniyle 1,05 bandına doğru gerileyeceğini öngören finans kuruluşları arasında. Banka dün yayınladığı müşteri notunda “Fed’in faiz artışı döngüsünü başlatması genelde dolar için iyi olmazdı. Ancak yüksek enfl asyon riski nedeniyle faiz artışına başlayan şahin bir Fed, riskten kaçış hali ve Ukrayna savaşı nedeniyle emtia fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle yıl sonu faiz beklentileri yükselmeye devam ederse, doları daha uzun bir süre destekler” değerlendirmesini yapıyor. ABD’li Goldman Sachs da geçtiğimiz hafta Euro’nun güçleneceğine ilişkin öngörüsünün “savaş devam ettiği sürece geçerli olmadığını” vurgulamış ve Euro Bölgesi’nde büyüme görünümünün bozulmasının pariteyi sadece bir haftada yüzde 1 düşürdüğüne dikkat çekmişti. Commerzbank analistleri de Euro/dolar paritesinde aşağı yönlü hareketlerin Fed ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) politikaları arasındaki farklılıktan dolayı devam ettiğini öngörüyor. Banka notunda “Şüphesiz ihtilafın çözümü ve savaşın sonlanması Euro için pozitif olur. Ancak bu durumda bile Euro’nun ne kadar yükselebileceğine dair şüpheler meşrudur” ifadeleri kullanılıyor.

Brent, Çin karantinalarıyla tekrar 100 doların altında

Ukrayna-Rusya savaşının başından bu yana ilk kez tekrar 100 doların altına inen Brent varil fiyatı, uzmanlara göre hem devam eden müzakerelerden bir uzlaşı çıkabilecek olması hem de Çin’de üretim aksamalarına da neden olan dev karantinalar nedeniyle sert düşüşler yaşadı. Savaşın ilk günlerinde Rus petrol ve doğalgazının tedariğinin misilleme ile kesileceği endişeleriyle 139 dolara kadar çıkan Brent, yine de yıl başından bu yana yüzde 30 yükselmiş durumda. Rusya’dan Avrupa’ya doğalgaz taşıyan Yamal Doğalgaz Boruhattında akışın tekrar doğuya dönmesi ise doğalgaz piyasalarında yeniden tedirginlik yaratıyor. Avrupa gösterge doğalgazı TTF dün yüzde 5’in üzerinde yükselişle 120 Euro/kwh düzeyinin üzerinde işlem gördü. Gün içinde 124 Euro’ya kadar yükseldi.