DSÖ Direktörü ve Yellen’dan G20’ye iklim çağrısı

Hilal SARI

NE OLDU?

G20 ülkeleri dünyanın karbon emisyonlarının yüzde 80’inden sorumlu ve bu haftasonu İtalya’nın başkanlığında Venedik’te gerçekleşen G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Zirvesi’nde hem COVID-19 pandemisiyle artık siyasi arenanın bilinen isimlerinden biri haline gelen Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü’nün hem de ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’ın G20 politika yapıcılarına önemli bir çağrısı var: Dünyayı daha sağlıklı ve yeşil bir yer haline dönüştürmek konusunda sizlere de çok iş düşüyor! 

DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, İngiliz Financial Times gazetesi için kaleme aldığı “G20 daha sağlıklı ve daha yeşil bir pandemi sonrası dünyaya yatırım yapmalı” başlıklı yazısında fosil yakıtlara yapılan yatırımların azaltılması çağrısı yapıyor ve sağlık krizlerinin iklim krizleriyle bağlantısına dikkat çekiyor. 

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ise ülkelerin karbon emisyonlarını düşürmek konusunda izleyebileceği - aralarında zor ekonomik kararların da olduğu - farklı yöntemlere dikkat çekiyor. 

NE DEDİLER? 

DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, FT’deki makalesinde Kuzey Amerika’daki aşırı sıcakların yüzlerce insanı öldürdüğüne dikkat çekerek başlayıp, iklim krizinin fosil yakıtlara olan bağımlılıktan güç aldığına ve bunun sağlığımız için gerçek ve yıkıcı sonuçları olduğuna vurgu yapıyor. “İklim değişikliğinin artık inkar edilemez etkilerine rağmen G20 hükümetleri Ocak 2020’den bu yana fosil yakıttan üretilen enerjiye yaklaşık 300 milyar dolarlık finansman teşviği vermeyi taahhüt etti” diyen DSÖ Direktörü, bu haftasonu Venedik’te iklim başta olmak üzere kurumlar vergisi gibi önemli konuları masaya yatıran G20 maliye bakanlarına “G20’nin yeşil gündeminde ilerleme kaydedebilmek için işbirliğiniz her zamankinden daha kritik hale geldi” diyor. 

2 zorluk: Pandemiden çıkış ve çıkışın iklim krizini kötüleştirmemesi

G20 ekonomilerinin önünde 2 zorluk olduğunda dikkat çekiyor DSÖ Genel Direktörü: Pandeminin akut fazından çıkış ve ve küresel ekonominin bu krizden çıkışının iklim krizini daha da kötüleştirmemesi. 

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen da G20 zirvesine önemli bir çağrı yapıyor ve “G20 ülkeleri dünyadaki karbon emisyonlarının yüzde 80’inden sorumlu ve hemen şimdi somut adımlar atılması gerekiyor” diyor. Ancak Yellen’a göre karbon fiyatlandırması tek başına çare değil ve ülkelerin izleyebileceği farklı yollar var. G20 zirvesinin “iklim vergisi forumunda” konuşan Yellen, üye ülkelerin yüzyılın ortası itibariyle ekonomilerini karbonsuzlaştırmak için önemli kamu ve özel yatırımlar yapmaları gerektiğini ve bu hedeflere ulaşmak için “zor ekonomik kararlar vermeleri gerektiğini” belirtiyor. 

NE OLACAK?

“Fosil yakıtlara izinleri, teşvikleri ve finansmanı azaltmak en kritik ilk adımdır”

Pandemiden çıkışın önce aşı adaleti sağlanarak, sonrasında da ekonomilerin daha yeşil hale getirilerek iyileşmesiyle sürdürülebilir olacağı birçok liderin dile getirdiği bir konu. Bu bağlamda makalesinin ilk kısmında aşı adaletsizliğine değinen DSÖ Genel Sekreteri Ghebryesus “Gelecek yıl bağışlanacak aşılar bugün ölmekte olan insanlara yetişmeyecek. Bu yıl düşük ve orta gelirli ülkelerde yıl sonuna kadar 1 milyar doz aşı dağıtmamız gerekiyor en riskli grupları hastalıktan ve ölümden koruyabilmek için” diyor ve ekliyor: “Uzun vadede ise küresel dayanışma gelişmiş ekonomilerin daha dirençli, adil ve yeşil bir iyileşmeye yatırım yapması gerektiği anlamına geliyor.” Her bir dakikada hava kirliliğinin 13 erken ölüme yol açtığını ve yılda 7 milyon insanın fosil yakıt kaynaklı kirli hava nedeniyle hayatını kaybettiğini aktaran DSÖ Direktörü “Bunun son bulması gerekiyor ve son bulabilir” diyerek temiz enerji teknoloji ve altyapılarının ölçeklendirilmesi gerektiğini söylüyor. G20 liderlerine çağrı ise çok açık: “Fosil yakıtlara izinleri, teşvikleri ve finansmanı azaltmak en kritik ilk adımdır.”