'Aile ofisleri', Archegos sonrası mercek altında
Toplam 6 trilyon dolar değerinde servet yöneten “aile ofisleri”, ABD’li Archegos’un iflası sonrası otoritelerin odağına girdi. Aralarında SEC ve ABD Vadeli İşlemler Komisyonu gibi otoriteler ABD’de varlıklı birey ve ailelerin kişisel varlıklarını yöneten aile ofislerine yaptırım çağrısında bulunuyor.
Deniz KILINÇ
Aile ofisleri, hedge fonları ve yatırım ofislerinin aksine düzenleyici radarların dışında faaliyet gösteriyor. Servet sahibinden başkasına hesap verme yükümlülüğü olmayan aile ofisleri, milyarder bireylerin ve ailelerin varlıklarını yönetiyor. İşlemleri otoritelerce çok sıkı denetlenemeyen bu aile ofisleri, aynı hedge fonlar gibi kaldıraçlı işlemler yapabiliyor ve uzmanlara göre bu durum finansal piyasalar için önemli bir risk oluşturuyor.
ABD’de sayıları 2 yılda yüzde 38 arttı
Fransa merkezli Insead Üniversitesi araştırmasına göre ABD’deki aile ofisi sayısı 2017 ve 2019 aralığında yüzde 38 artışla 7 bine yaklaştı. ABD’nin önde gelen aile ofislerinden Archegos’un geçen hafta bankalardan aldığı borçlarla gerçekleştirdiği hisse senedi işlemlerinde marj taahhütlerini yerine getiremeyince 20 milyar dolarlık hisse satması sonrası bankalara risk yönetimleri kapsamında soruşturmalar açılmıştı. Fakat bazı uzmanlara göre Archegos iflasında tek incelenmesi gereken kurumlar yatırım bankaları değil. ABD Vadeli İşlemler Komsiyonu’ndan Dan Berkovitz, ABD’de aile ofisleri üzerindeki “kontrolün sıkılaştırılması” çağrısında bulundu. Aile ofislerinin “finansal piyasalara büyük zararlar verebileceği” uyarısını yapan Berkowitz’e paralel olarak eski SEC danışmanı Thomas Gorman da “Bu olay daha da büyüyebilir çünkü aile ofisleri artık güçleniyor ve sıkı bir denetime tabi olmadıkları için istediklerini yapabiliyorlar” dedi.
Sistematik risk oluşturuyorlar
Başka bir eski SEC yetkilisi Tyler Gellasch da 2008 krizi sonrası bankaların daha sıkı bir şekilde denetlenmesi için yürürlüğe giren Dodd-Frank Yasası’nda SEC’nin aile ofislerini regülasyon çerçevesi dışında bırakmasının bir hata olduğunu düşünüyor. “Aile ofisleri hala kötü şeyler yapabilir ve genel piyasaya zarar verebilir” diyen Gellash, Archegos iflasına dikkat çekti ve ekledi: “Artık aile ofislerine yönelik muafiyeti kötüye kullanan ve sistematik riskler yaratan açık bir örnekle karşı karşıyayız.”
Yönettikleri varlık hedge fonların iki katı
Hedge Fund Research verilerine göre 2019’da 3,6 trilyon dolar varlık yöneten hedge fonların iki katı varlık yöneten aile ofisleri, Archegos iflasıyla bankaların risk yönetimleri üzerindeki baskıyı da güçlendirdi. Berkovitz, “Ana brokerların Archegos’a büyük ölçekli fonlar aktardığı belliydi ve bu noktada kaldıraç kontrolden çıktı. Bankalar veya regülatörler bunun farkında mıydı?” dedi.
