ABD'den Çin çip sektörüne darbe! 140 şirkete kısıtlama getirildi
ABD, Çin'in askeri uygulamalarda kullanılabilecek gelişmiş çip üretme kapasitesini sınırlamak amacıyla ihracat kontrollerini artırdı. ABD Ticaret Bakanlığı, yeni kurallar çerçevesinde Çinli 140 şirkete kısıtlamalar getirdi. Çin, ABD'nin ihracat kontrollerini piyasa ekonomisi kurallarını ihlal etmek olarak değerlendirdi ve kısıtlamalara karşı tedbir alacağını duyurdu.
ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS) Çin'in yeni nesil silah sistemlerinde, yapay zeka ve gelişmiş bilgi işlemde kullanılabilecek yarı iletkenleri üretme kabiliyetini zayıflatmak üzere yeni kural paketini açıkladı.
BIS'ten yapılan açıklamada, söz konusu kurallar arasında 24 tür yarı iletken üretim ekipmanı, çip üretimi için 3 tür yazılım aracı ve yapay zeka ve gelişmiş bilgi işlem için kritik öneme sahip yüksek bant genişliğine sahip bellek üzerinde kısıtlamaların yer aldığı aktarıldı.
140 şirkete kısıtlama
Çinli araç üreticileri, yarı iletken fabrikaları ve ülkenin askeri modernizasyonunu ilerletmeye dahil olan yatırım şirketlerini kapsayan 140 şirkete kısıtlama getirildiği belirtilen açıklamada, önceki ihracat kontrollerinin etkinliğini artırmak için birkaç kritik değişiklik yapıldığı kaydedildi.
Açıklamada, bu eylemlerin Çin'in savaşın geleceğini değiştirme potansiyeline sahip ileri yapay zeka teknolojileri geliştirmesini yavaşlatma ve Çin'in yerli bir yarı iletken ekosistemi geliştirmesini zayıflatma amaçlarına hizmet ettiği belirtildi.
BIS açıklamasında değerlendirmelerine yer verilen ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, yeni kuralların, Çin'in askeri uygulamalar için ileri teknoloji üretimini yerlileştirme çabalarına karşı koymadaki önemine işaret etti.
Raimondo, hiçbir yönetimin ihracat kontrolleri yoluyla, Çin'in askeri modernizasyonuna stratejik olarak Biden-Harris Yönetimi kadar sert davranmadığını öne sürdü.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da ABD'nin teknolojisinin hasımları tarafından ulusal güvenliği tehdit edecek şekilde kullanılmasını önlemek için önemli adımlar attıklarını kaydetti.
Teknolojin geliştiği ve ABD'nin hasımlarının kısıtlamalardan kaçınmak için yeni yollar aradığına işaret eden Sullivan, ülkenin geliştirdiği teknoloji ve bilgi birikiminin ulusal güvenliğini baltalamak için kullanılmaması için çalışmaya devam edeceklerine dikkati çekti.
ABD Ticaret Bakanlığına bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosundan (BIS) yapılan açıklamaya göre, 24 tip çip üretim donanımı ile yarı iletkenlerin geliştirilmesinde kullanılan 3 kategori yazılıma ihracat kısıtlaması getirildi.
Kısıtlamalar kapsamında ayrıca yapay zeka çiplerinde kullanılan Yüksek Bant Genişlikli Hafıza (HBM) bileşeninin de Çin'e ihracatı yasaklanacak.
Kısıtlamaları daha etkin hale getirmek üzere "yabancı doğrudan ürün kuralı" (FDPR) adı verilen sürecinin işletileceği, ürün ve donanımlarında Amerikan menşeili parçalar olan yabancı şirketlerin Çin'e yapacağı ihracatın da denetleneceği belirtildi.
Öte yandan Ticaret Bakanlığı 140 Çin şirketini "varlık listesine" almayı planladığını bildirdi. Varlık listesindeki şirketlere hükümetten özel izin almadan ürün veya hizmet satılamıyor.
Çin'in askeri modernleşmesinde ileri teknoloji çipleri üretmesini engellemeyi amaçlıyor
ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, kısıtlamaların, Çin'in çip teknolojisini ileri askeri teknolojiler ve silah sistemlerinin geliştirilmesinde kullanmasını engellemeyi amaçladığını vurguladı.
Bakan Raimondo, "Kısıtlamalar, ABD'nin, Çin Halk Cumhuriyeti'nin askeri modernleşmesinde kullandığı en ileri teknoloji çipleri üretme kabiliyetine ket vurmak için bugüne dek getirdiği en güçlü kontroller." dedi.
Kısıtlamalar, 20 Ocak'ta görevi ABD'nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump'a devretmeye hazırlanan Biden yönetiminin Çin'e çip sektöründe uyguladığı kısıtlayıcı ve korumacı tedbirlerin sonuncusu oldu.
Çin'den tepki
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, ABD'nin ihracat kontrollerini istismar ederek Çin'i engellemeye ve bastırmaya çalıştığını savundu.
"Bu davranış, piyasa ekonomisinin kurallarını ve adil rekabet ilkesini ihlal ediyor"
Çin'in ABD'nin ulusal güvenlik kavramının sınırlarını aşırı esnetmesine karşı olduğunu vurgulayan Sözcü Lin, "Bu davranış, piyasa ekonomisinin kurallarını ve adil rekabet ilkesini ihlal ediyor, uluslararası ekonomik ve ticari düzene zarara veriyor ve küresel sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarını bozuyor." dedi.
Lin, kısıtlamaların tüm ülkelerin çıkarlarına zarar vereceğini kaydederek Çin'in, kendi şirketlerinin meşru ve yasal haklarını ve çıkarlarını korumak için kararlı tedbirler alacağı mesajını verdi.
Çip savaşı
Biden yönetimi, ABD'nin ulusal güvenliğini tehdit edebilecek kilit teknolojilerin transferini önlemeyi, Çin ile rekabet stratejisinin merkezine koymuştu.
10 Ağustos 2022'de Biden'ın onayıyla yürürlüğe giren Çip ve Bilim Yasası, Çinli üreticilerin ileri çip teknolojilerine erişimine getirdiği kısıtlamalarla Washington'ın, Çin'in bu sektördeki teknolojik kabiliyetine set çekme niyetini açıkça ortaya koymuştu.
ABD Ticaret Bakanlığına bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 7 Ekim 2022'de, aralarında Çin'in en büyük hafıza çipi üreticisi Yangzte Memory Technologies ve en büyük yarı iletken donanım üreticisi Naura Technology Group'un bulunduğu 31 şirket ve kurumun İhracat Kontrol Listesi'ne alındığını bildirilmişti.
Öte yandan Başkan Biden, ihracat kısıtlamalarına ek olarak, 10 Ağustos 2023'te, Çip ve Bilim Yasası'nın kabulünün yıl dönümünde imzaladığı başkanlık kararnamesiyle, yarı iletkenler ve mikro-elektronik, kuantum bilgi teknolojileri ile yapay zeka sistemlerinin olduğu üç kritik teknoloji alanında Amerikan şirketlerinin Çin'de girişim sermayesi ve hisse ortaklığı yatırımları yapmasına kısıtlama getirmişti.
