10 milyar Euro'luk Olimpiyat, maliyetini karşılayacak mı?
Fransa'nın 100 yıl aradan sonra ikinci kez ev sahipliği yaptığı, Seine Nehri'nden Eyfel Kulesi'nin eteklerine kadar geçit töreni ile başlayan 33’üncü Yaz Olimpiyatları, her dönem tekrarlanan bir tartışmayı da yeniden gündeme taşıdı; büyük organizasyonlar ev sahibi ülke ekonomilerine ne kadar katkı sağlıyor? Fransa ekonomisine toplam 10 milyar Euro maliyet çıkaran organizasyondan elde edilecek gelirin en fazla 9 milyar Euro olacağı öngörüsü yapılıyor.
Dünyanın en çok ziyaret edilen metropolü Paris, yılda 40 milyon ziyaretçi alıyor. Paris, olimpiyatlar döneminde 15 milyon olimpiyat ziyaretçi, 2,6 milyar, Fransa toplam 9 milyar Euro gelir bekliyor.
Olimpiyatların toplam maliyetinin Fransa’ya 10 milyar Euro civarında olması bekleniyor. Bu rakam, Tokyo, Rio, Londra ve Pekin’deki oyunların maliyetinden daha az. Oyunların kente sağladığı ekonomik yararlar hesaplandığında turizmden elde edilen payın yüzde 30 civarında olacağı hesaplanıyor.
Paris’in beklentisi
Dünyanın en çok ziyaret edilen metropolü Paris, yılda 40 milyon ziyaretçi alıyor. Paris, 26 Temmuz ile 11 Ağustos arasında 15 milyon olimpiyat ziyaretçisi bekliyor; bu sayı, 2008’de Pekin’i ziyaret edenlerin iki katından fazla. Paris Turizm Ofisi oyunlar sırasında Paris’e gelen ziyaretçilerin 2,6 milyar Euro harcama yapacağını öngörüyor. Fransa’nın 2.6’sı turizmden olmak üzere toplam 9 milyar Euro gelir beklediği belirtiliyor. Ancak mega etkinlikten ekonomik olarak geriye ne kalacağı henüz net değil. Turizm açısından, özellikle de Paris için bunun iki ucu keskin bir kılıç olduğu belirtiliyor.
Maliyet-getiri
Bu kapsamda incelenen bazı örneklerde, büyük organizasyonların ülkelere uzun yıllar devam eden borçlar, bakım ve işletme maliyetleri nedeniyle sürekli zarar eden tesisler bıraktıkları ve evsahipliği yapmak isteyen ülkelerin konuya bir de tanıtım açısından yaklaştıkları, bu anlamda konuya ekonomik getiri götürü yanında bir de bu yönden bakmak gerektiği savunuluyor. Danışmanlık firması MKG Consulting’in raporuna göre, Haziran ayında gecelik konaklama satışları önceki yıla göre dörtte bir oranında azaldı. Bireysel, grup veya iş seyahatinde olanlar Paris’ten kaçıyor çünkü acil durumlarda A noktasından B noktasına gitmek çok zor. Asterès firmasının Ocak 2024’te yaptığı bir araştırmaya göre Olimpiyat Oyunları, uluslararası boyutları sayesinde ev sahibi şehirlerin, özellikle de turizmin çekiciliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip. Ancak “genel faydaların ölçülmesi çok zordur”.
Geçmiş deneyimlerin analizi, ekonomik büyüme ile Olimpiyat Oyunlarının organizasyonu arasında zayıf bir ilişkiye işaret ediyor. 2024 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları’nın resmi bütçesinin 8,8 milyar Euro olduğu tahmin ediliyor. Fransa’nın Olimpiyatlar için yapacağı toplam harcamaların ise yaklaşık 10 milyar Euro’yu bulacağı tahmin ediliyor. Fransa merkezli araştırma kurumu Spor Hukuku ve Ekonomisi Merkezi’ne göre, olimpiyatların Paris bölgesine 6,7 milyar avro ile 11,1 milyar Euro arasında olumlu katkı sunması bekleniyor.
Protesto eylemleri
Fransa, bir yandan ‘Aşırı turizm’ eylemleri Paris olimpiyatlarına taşındı. Fransa, bir yandan Paris Olimpiyatları’ndan 15 milyon ziyaretçi beklerken bir yandan da İspanya’da başlayıp yayılan aşırı turizme yönelik eylemler ile karşı karşıya kaldı. Eylemler üzerine Eyfel Kulesi ziyarete kapatıldı.
