"Yüksek indirimler kültür hizmetini itibarsızlaştırıyor"

Günışığı Kitaplığı’nın düzenlediği, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin desteklediği yıllık yayıncılık konferansı Zeynep Cemali Edebiyat Günü, kitaplara ve edebiyata emek veren tüm kesimleri yeni bir gündemle buluşturdu.

Konferansın açılışında konuşan yazar, yayıncı Mine Soysal, sektörün yaşadığı zorlu günlerden ancak Don Kişot ruhuyla geçilebildiğini söyledi. “Bizler, bugün Türkiye yayıncılık sektörünü yaratanlar, kitap dünyamıza emek verenler, binlerce yıllık kadim bir geleneğin mirasçılarıyız. Hak ettiğimiz, ilham verici adil bir rekabet iklimi, dayanışmayı yücelten sahici işbirlikleri,” diyen Soysal, Günışığı Kitaplığı’nın 25 yıllık yayıncılık yolculuğunda asıl rehberinin çocuklar ve gençler olduğunu anlattı.

Uluslararası Yayıncılar Birliği (IPA) Başkanı, ülkesi Birleşik Arap Emirlikleri’nin deneyimli yayıncısı Bodour Al Qasimi, kitap endüstrisinin geleceğine ilişkin öngörülerini paylaştı. “Biz yayıncıların zorlukların üstesinden gelme konusunda çok eskiden gelen bir mirasımız, tarihçemiz var. En büyük engellerle karşılaştığımızda bile her zaman hayatta kaldık ve başarılı olduk,” diyen Qasimi, değişime uyum sağlamanın, yayımlama özgürlüğünün ve kültürel çeşitliliğin altını çizdi.

Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı ve Uluslararası Yayıncılar Birliği (IPA) Yönetim Kurulu Üyesi Kenan Kocatürk, yayıncı Banu Ünal’ın kitap pazarının geleceğine ilişkin sorularını yanıtladı. E-ticaretteki indirimler, kültürel çeşitliliğin korunması yasa tasarısı kapsamında sabit fiyat uygulaması, yeni dijital modeller, baskı maliyetleri gibi sektörün öncelikli konularına ışık tuttu. “Yüksek indirimler nedeniyle kültür hizmetimizin itibarsızlaştırıldığı, okurla bağımızın zedelendiği kısır bir fiyat tartışmasının içine sokuluyoruz,” diyen Kocatürk, artık rekabet yasalarının da gözden geçirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

PEN Yazarlar Derneği Türkiye Başkanı Zeynep Oral, düşleri, düşünceleri, gerçekleri engelleme çabası olan sansürün aynı zamanda geleceğe ipotek koyma tutkusu olduğunu hatırlattı. Bu yıl Türkiye Yayıncılar Birliği’nin hazırladığı ve kültür sanat dünyasında geniş yankı bulan “Yayıncılık İlkerimiz” metninden söz eden Oral, “Umutluyum. Çünkü, edebiyatın ve tüm sanatların özünde yaratıcılık yatar. Her yaratıcı eylem ileriye yöneliktir, geleceği hedefler,” dedi.

Metis Yayınları’nın kurucu yayın yönetmeni Semih Sökmen, kitap çeşitliliğini sınırlayan, daraltan olumsuzlukları ve çözüm noktalarını, 40 yıllık bağımsız yayıncılık emeği ve deneyimiyle yorumladı. “Yayıncılar kitaplarla, kitapların niteliğiyle ilgilenmeli, iş süreçlerine yoğunlaşmalıdırlar. Yayınlama arzusu ve tatmini burada aranmalı, rekabet de burada yaşanmalıdır. Yayınevini var eden budur,” diyen Sökmen, endüstrileşme, büyüme ve kurumsallaşma tuzağına da dikkati çekti.

Günün ilginç oturumlarından biri de iklim direnci uzmanı Naz Beykan’ın “İklim Krizinde Geleceğin Yayınevleri” başlıklı konuşmasıydı. Türkiye’de iklim değişikliğine uyum konusunda eyleme geçmiş yayınevine henüz rastlamadığını söyleyen Beykan, “Önce veri! Sera gazı emisyon ve iklim riskleriniz hakkında verileri tespit edin ve takibine başlayın,” diyerek yayın dünyasına çağrıda bulundu.

Yayıncılığımızın üç genç ismi; editör, yayıncı Mehmet Erkurt, çevirmen Merve Sevtap Ilgın ve illüstratör Volkan Akmeşe, yayınevinin kitap yapma süreçlerinde bağımsız yaratıcı emek sahipleriyle işbirliği olanaklarına ilişkin söyleştiler. “Kitap işinde gelişme dediğimiz şey, bir yandan da işbirliğinde gelişmek ve buna uyum sağlamak,” diyen Erkurt, taraf değil takım olmanın önemine işaret etti.

Ülkemizin deneyimli finans danışmanlarından Erdal Kesrelioğlu, 2022’de yayıncılık dünyasını bekleyen zorlu ekonomik iklimi değerlendirdi. Yaşananın tarihi bir yüksek enflasyon ve eksi büyümenin peşi sıra işsizlik ve yoksullaşma süreci olduğunu vurgulayarak, firmaların yeni yılda büyüme öngörmek yerine verimliliğe ve tasarrufa öncelik vermesini önerdi.

Edebiyat günü, Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2021 Ödül Töreni’yle sona erdi. Bu yıl da çevrimiçi gerçekleşen ödül töreninde konuşan proje başkanı, editör Müren Beykan, “doğa sevgisi” temasının gençlerin yazdığı yüzlerce öyküye nasıl yansıdığını anlattı. Gençlerin, doğanın bilinçli ya da bilinçsiz harap edilmesini esas aldığını belirten Beykan, “Gençler, doğaya saygının, onunla uyum içinde yaşamanın acilen hayata geçirilmesi gereğini hatırlatıyor ve bu uğurda eylem planları öneriyorlar,” dedi.