Zayıf ABD istihdamı ve Fitch not artışı sonrası piyasalar

Beklentilerden zayıf gelen ABD tarım dışı istihdam verisine rağmen Fed vadelileri 18 Eylül toplantısı için yüzde 70 ihtimal ile 25 baz puan indirim fiyatlamaya devam ediyor. Ancak kısa vadeli tahvil faizlerindeki sert gerileme 50 baz puan indirim ihtimalinin azımsanmaması gerektiğini söylüyor.

Hisse senedi piyasası beklediğimiz gibi kötü habere negatif verdi. Faiz indirim döngüsünün başlamasına kesin gözüyle bakan piyasanın zayıf veriye negatif tepki vermesi sürpriz değil. İstihdam verisinde negatif sürpriz ve önceki ayların aşağı revize edilmesi ekonomide sert iniş korkusunu besleyerek hisse senetlerinde sert bir satışı tetikledi.

2024 yılının gözdesi teknoloji hisseleri satış dalgasında en çok darbeyi alan grup. Amazon, Google, Meta, Nvidia, Tesla en sert değer kaybeden muhteşem 7 hisseleri. Yarı iletkenler Broadcom, TSM, NXP, AMD gibi isimlerin öncülüğünde ateş altında.

Fed 18 Eylül toplantısında 50 baz puan faiz indirirse bu durum değişir mi? “Süvariler geliyor” diye piyasa yeniden yükseliş moduna geçer mi? Emin değiliz. Piyasa zaten önümüzdeki 12 ay içinde 250 baz puan indirim fiyatlıyor. Biraz eksik, biraz fazla, fark etmez. Yatırımcıların asıl ihtiyacı olan Goldilocks senaryosunu destekleyen veriler görmek.

Piyasayı kısa vadede toparlayacak, en azından yüzdürecek gelişme bireysel yatırımcıların yeniden hisse senedi ağırlığını artırması olur. Nasdaq, geçen defa, temmuz zirvesine göre yüzde 13 aşağıdan gelen bireysel yatırımcı alışlarıyla dipten dönmüştü.

Bu kez, Nasdaq ağustos zirvesine göre yüzde 7 aşağıda, bir önceki dip seviyesine göre yüzde 3 yukarda. Muhtemelen yüzde 3- yüzde 7 arasındaki ilave gerilemede bireysel yatırımcılar lambanın üzerinde dans eden kelebekler gibi teknoloji hisselerine girerler.

Borsa İstanbul, temmuz ortasından, hatta daha geriye gidersek mayıs ayından beri, yabancı satışıyla geriliyor. Çoğu büyük hissede yabancı payı 12 ay öncesine yaklaşırken, endeks sene içinde gördüğü zirveye göre yüzde 13 aşağıda tutunmaya çalışıyor. İlk yarıdaki yükselişin arkasındaki itici güç, programın düzgün işlediğini gören yabancı yatırımcının Türkiye hisselerine gireceği beklentisiydi. Diğer bir deyişle yabancı gelecek diye yerleşik yatırımcıların alışlarıyla yükseldik.

Mayıs ayından itibaren yabancı yatırımcının satışlarıyla bu tablo bozuldu. Mevsimsellik etkisi dedik. Yaz aylarında satış zaman zaman büyüyerek devam etti. Sonbaharda gelirler dedik. Eylül ayına girdik. Gelmedikleri yetmezmiş gibi, hisse satmaya devam ediyorlar. Ama haklarını verelim. Yabancı yatırımcı Türkiye varlıklarını genel anlamda satmıyor. Yerel tahvillere yabancı girişi devam ediyor. Tatil dönüşü başarılı eurobond ihraçları yapıldı. Hisse tarafındaki satışın ekonomide sert iniş endişesinden kaynaklandığını düşünüyoruz.

Kredi derecelendirme kuruluşları Türkiye’nin kredi notunu artırıyor. En son Fitch cuma akşamı piyasalar kapandıktan sonra ‘B+’ olan kredi notumuzu ‘BB-‘ olarak güncelledi. Yatırımcılar için küçük, Türkiye için büyük bir adım. ‘Aşırı spekülatif’ kategorisinden ‘spekülatif’ kategorisine geçtik. Kredi yapılabilir seviye gelmemiz için üç kademe daha not artışına ihtiyacımız var. Kredi notumuz artmaya devam ederse Borsa İstanbul bu gelişmeyi satın alır mı? Elbette alır. Ancak geçmiş veri, kolay bir süreç olmayacağını söylüyor.

1994-1995, 1999-2000 dönemlerinde ‘B’ kademesinde ‘BB-’ kademesine iki kere çıkıp, tutunamayıp geri dönmüşüz. Uygulanan ekonomik program sayesinde 2003-2005 döneminde ‘BB-‘ seviyesine üçüncü kere gelip, bu kez tutunabilmişiz. Ancak üç kademe yukarıdaki yatırım yapılabilir seviyeye ulaşmamız sekiz yıl sürmüş. Bu kez daha hızlı gider miyiz? Kolay değil. 2028 Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, muhtemelen 2027 ikinci çeyreğinden itibaren siyaset ekonominin önüne geçmeye başlar. Bunu tahmin eden kredi derecelendirme şirketleri küçük adımlarla ağır ağır ilerlemeyi tercih edecektir.

Piyasaların haftaya nasıl başlayacağı büyük oranda ABD ve Avrupa vadelilerine bağlı olarak belirlenecek. Cuma günkü satış sonrası pazartesi tepki gelirse Borsa İstanbul’da pozitif rüzgârdan etkilenir. Fitch not artışı dolayısıyla pozitif tepki beklemiyoruz. Yatırımcıların neredeyse hepsi not artışı bekliyordu. Üstelik bazı kurumlar not artışı sonrası görünümün pozitif olmasını da bekliyordu. Fitch kararı iyimser kampta olan bu grup için sınırlı hayal kırıklığı yaratabilir.