YYS yıllık raporları ve aykırılıkların bildirilmesi

Sayın DÜNYA okurları, Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi firmaların yaptıkları gümrük ve dış ticaret işlemlerinin yıllık olarak kontrol edilmesi ve rapora bağlanması zorunluluğu bulunuyor.

Önceki uygulamada, düzenlenen bu raporların idareye sunulması zorunluğu artık uygulanmıyor. Hal böyle olunca, yıllık kontrol esnasında belirlenebilen aykırılıklardan idarenin haberi olamıyor. Gerçi, raporlar idarede olsa bile mükellef bildirimi olarak kabul edilmesi ve ceza uygulamasında indirime gidilmesi konusu çok tartışmalı idi.

Çünkü; düzenlenen yıllık faaliyet raporunda Kanunun 234’üncü maddesi kapsamına giren bir ihlalin tespit edilmiş olması halinde, bu ihlalin tarife alt pozisyonu bazında başka bir eşyanın beyanı sonucunu doğurmaması ve sertifika sahibinin ikinci fıkra uyarınca raporda belirtilen ve Kanunun 234’üncü maddesi kapsamına giren ihlalin kabul edildiğinin firma tarafından rapor üzerinde beyan edilmesi gerekiyordu. Bu koşul sağlandıktan sonra sertifika sahibi bu ihlali kendisi bildirmiş sayılıyor ve indirimli ceza uygulanabiliyordu.

Yeni yapılan düzenlemede ise durum şöyle belirtiliyor:

1- Faaliyet raporları Bölge Müdürlüğü’ne ibraz edilmeyeceği için söz konusu raporların düzenlenmiş olması Gümrük Kanunu’nun 234’üncü maddesinin üçüncü fıkrası yahut 235’inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın indirimli tutarda tatbikinin talep edilmesi noktasında bir bildirim vazifesi görmüyor.

2- Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi firmaların faaliyet raporu çalışmaları dışında tespit etmiş oldukları aykırılıkları bildirme usulü ile faaliyet raporu çalışmaları kapsamında ortaya çıkan aykırılıkları bildirme usulü yeknesak hale getirilmiş olup faaliyet raporlarının gümrük idaresince talep edildiği, raporun ve/veya rapor içeriğinin elektronik olarak Bakanlıkça temin edildiği durumlarda dahi cezanın indirimli tutarda tatbikinin talep edilebilmesi için bir dilekçe ile ilgili gümrük idaresine başvurulması gerekiyor.

3- Bu uygulamadan önce Bölge Müdürlüklerine ibraz edilmiş ancak işlemleri tamamlanmamış yıllık faaliyet raporlarına ilişkin olarak mülga 158 inci madde hükümlerine göre işlem tesis edilmesi gerekiyor.

Pandemi dolayısıyla durdurulan süreler haziran ayı ilk günlerinden itibaren işlemeye başlamış bulunuyor. Bu nedenle sertifika sahibi firmaların yıllık kontrol raporlarını ön görülen süreler içinde tanzim ettirmeleri bir zorunluluk olarak ortaya çıkıyor.

Esasen, bu tür raporları düzenleyecek olanların niteliklerinin ve mesleki yeterliliklerinin netleştirilmesi ve rapor ücretlerinin de ilan edilmesi konusunda Gümrükler Genel Müdürlüğü’nce radikal kararlar alınması gerekiyor. En azından yeknesaklık ve şeffaflık açısından bu konu büyük önem taşıyor.