YYS firmalarına “yeşil pasaport” talebi
Mehmet Altay Yegin / KONUK YAZAR
Yetkilendirilmiş Yükümlü (AEO) Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
İhracatçı firmaların sahipleri, ortakları ve çalışanları belirlenen asgari ihracat rakamlarına ulaşıldığı zaman hususi damgalı pasaport hakkından yararlanabilmektedir. Ayrıca firmanın sahip veya ortaklarının bir tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişiliğin sahipleri, ortakları veya çalışanlarına da hususi damgalı pasaport verilebilmektedir.
İhracatçılara Hususi Pasaport Verilmesine İlişkin Karar 23.03.2017 tarihinde 2017/9962 Sayılı Karar ile yayımlanmıştır. Bu kararın amacı Pasaport Kanunu’nun 14’üncü maddesi kapsamında, belirlenen tutarda ihracat yapan firma yetkililerine 4 yıllığına hususi damgalı pasaport verilmesine ilişkin esasları belirlemektir.
Buna göre son üç takvim yılı itibarıyla yıllık ortalama ihracatı:
- 500 bin ABD Doları ile 10 milyon ABD Doları arasında (10 milyon ABD Doları dahil) olan firmaların 1 (bir),
- 10 milyon ABD Doları üzeri ile 25 milyon ABD Doları arasında (25 milyon ABD Doları dahil) olan firmaların 2 (iki),
- 25 milyon ABD Doları üzeri ile 50 milyon ABD Doları arasında (50 milyon ABD Doları dahil) olan firmaların 3 (üç),
- 50 milyon ABD Doları üzeri ile 100 milyon ABD Doları arasında (100 milyon ABD Doları dahil) olan firmaların 4 (dört),
-100 milyon ABD Doları üzerinde olan firmaların 5 (beş),
yetkilisine hususi damgalı pasaport verilebilmektedir.
Belirtilen tutarda mal ihracatı yapan firmaların ihracat tutarları, resmi dış ticaret istatistikleri esas alınarak Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenmektedir. Ayrıca hizmet ihracatı gerçekleştiren firmalar da bu düzenlemeden yararlanabilmektedir.
Hususi pasaport düzenlemesinden yararlanabilen hizmet ihracatı gerçekleştiren firmaların şu alanlarda faaliyet göstermeleri esası kabul edilmiştir:
1. Telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri
1.1. Telekomünikasyon hizmetleri
1.2. Bilgisayar hizmetleri (bilişim, yazılım ve donanım hizmetleri)
1.3. Bilgi hizmetleri (haber ajansı hizmetleri ve diğer bilgi hizmetleri)
2. Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri
3. Eğitim hizmetleri
4. Sağlık hizmetleri
5. Turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler
5.1. Gastronomi ve konaklama hizmetleri
5.2. Seyahat acenteliği ve tur operatörlüğü hizmetleri
5.3. Turist rehberliği hizmetleri
6. Eğlence ve kültür hizmetleri
6.1. Görsel-işitsel ve ilgili hizmetler
6.2. Yayıncılık hizmetleri
7. Taşımacılık hizmetleri
7.1. Yolcu taşımacılığı hizmetleri
7.2. Yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri
7.3. Yer hizmetleri
7.4. Havaalanı ve deniz limanları işletmeciliği hizmetleri
8. Mali hizmetler
8.1. Tüm sigortacılık ve sigortacılığa bağlı hizmetler
8.2. Bankacılık ve diğer mali hizmetler
9. Diğer iş hizmetleri
9.1. Danışmanlık hizmetleri
9.2. Reklamcılık, kongre, fuar ve sergi organizasyonları hizmetleri, pazar araştırması, kamuoyu yoklama/tarama ve halkla ilişkiler hizmetleri
9.3. Mimari, mühendislik, bilimsel ve diğer teknik hizmetler
9.4. Teknik Müşavirlik Hizmetleri
9.5. Operasyonel kiralama ve leasing hizmetleri
9.6. Bakım ve tamir hizmetleri
9.7. Perakende hizmetleri
Yeşil Pasaport alabilmek için firmanın bağlı bulunduğu ihracatçı birliklerine başvurulması gerekmektedir.
Başvuru esnasında aşağıda sıralanan belgelerin ibrazı zorunludur:
- Başvuru dilekçesi,
- Talep Formu,
- Firma sahibi veya ortağı için firmanın güncel sahipliğini/ortaklık yapısını gösteren Ticaret Sicili Gazetesi’nin fotokopisi, ibraz edilememesi halinde Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden alınan yazı,
- Firma çalışanı için başvurunun yapıldığı tarih itibarıyla geçmişe dönük üç (3) aya ait SGK bildirgesinin aslı,
- Firmayı temsil ve ilzama yetkili kişilerin geçerli noter onaylı imza sirküleri aslı ve fotokopisi,
- Nüfus cüzdanı/Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartının okunaklı fotokopisi
Konu “hususi pasaport” olunca, YYS sertifikası sahibi firmaların konumuna değinmeden edemedik. Bilindiği gibi AEO (YYS) uluslararası bir sertifika olarak varlığını kanıtlamış olup 92 ülkede aktif olarak kullanılmaktadır. İhracatçı firmalara verilen bu hakkın, ihracat performansı dışında sertifika sahibi firmaların tüm “YYS Departman” çalışanlarının da dahil edilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarının edindiği YYS belgelerine sahibi firma çalışanlarının sık sık ticari görüşmeler ya da fuarlar için yurtdışına çıkış yaptıkları hususu da göz önüne alınarak, genel düzenlemenin yanı sıra bu departman çalışanlarına da hususi pasaport verilmesi, düzenlemenin amacıyla örtüşecektir.
Belirtilen nedenlerle, Ticaret Bakanlığı tarafından Türkiye’de dış ticaretin %40’ından fazlasını gerçekleştiren YYS sahibi imalatçı, ihracatçı ve sanayici firmalara verilen “Yeşil Hat” yetkisi gibi, sertifika sahibi firmalarda çalışan “YYS Departmanı” çalışanlarına da “Yeşil Pasaport” verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.