Yüzen enerji santralleri ile dünyaya ‘ışık’ oluyor
Karadeniz Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Harezi, ‘Kendimizi bir enerji dönüşüm şirketi olarak tanımlıyoruz. İş modelimiz sayesinde ülkeler hem ihtiyaç duydukları güvenilir ve ekonomik elektriğe kesintisiz olarak ulaşabiliyor; hem de bunu yaparken karbon emisyonlarını düşürüyor’ diyor.
Karadeniz Holding, Rauf Osman Karadeniz tarafından 1948 yılında kuruldu. Sanayi ve kaynak ekipmanları ticaretine odaklandı. Bugün ana faaliyet alanı enerji sektörü. Türkiye’de elektrik sektörünün özelleştirildiği 1996 yılında, elektrik toptan ticareti, üretimi, uluslararası elektrik ticareti alanlarında lisans alan ilk Türk şirketi oldu. Türkiye’nin ilk elektrik ihracatını Irak’a, Silopi’de bulunan santrali üzerinden gerçekleştirdi. Bu sırada birçok ülke ve şirketin normalden çok daha hızlı ve güvenilir elektriğe ihtiyaç duyduğunu fark etti. Bir platform ya da gemi üzerine kurulu ‘yüzen enerji santrali’ Powership projesi de işte bu noktada hayata geçti. Holding’in sosyal faydayı temel alan iş modelini Karadeniz Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Harezi’den dinledik:
40 Powership’le dünya lideriyiz
“Powership, yüzen enerji santrali. Bir platform ya da gemi üzerine kurulu; LNG, doğal gaz ve düşük kükürtlü sıvı yakıt ile çalışabilen yüzer enerji santrallerimiz öncelikle gelişmekte olan ülkelerin ilgisini çekti. Kurduğumuz iş modelinin en önemli karakteristiklerinden biri, Powershipleri henüz bir kontrat ya da ihale olmadan inşa edip, operasyona hazır hale getirmemiz. Normal koşullarda, bizimki gibi şebeke ölçeğinde elektrik üreten bir santral kurmak, en az 3-5 yıllık bir inşa ve finansman sürecini gerektirir. Biz, tersanemizde hazır bekleyen Powershipleri, istenilen kapasitede hemen devreye alabiliyoruz. İlk Powership projesini 2010 yılında hayata geçirdik. Bugün 40 adet hazır Powership’ten oluşan bir filoya sahibiz. Bu yüzer santrallerimizin kurulu gücü 7 bin MW’tan fazla. Mevcut filomuzla Karayipler’den Batı Afrika’ya, Güney Amerika’dan Okyanusya’ya kadar çok farklı bölge ve ülkede elektrik sağlayıcısıyız. Dominik Cumhuriyeti, Brezilya, Gambiya, Gana, Sierra Leone, Gine Bissau, Senegal, Fildişi Sahili, Mozambik, Sudan ve Yeni Kaledonya gibi yaklaşık 21 ülkenin yüzde 10’undan yüzde 100’üne varan elektrik ihtiyacını şirket olarak biz karşılıyoruz. Yakın gelecekte kurulu gücümüzü ise 10 bin MW’a çıkarmayı planlıyoruz."
Akıllı gemi tasarımı ile veri merkezlerine kesintisiz elektrik
"Dünyadaki elektrik ihtiyacı, bugüne kadar yapılmış bütün enerji yatırımlarının önümüzdeki 4 senede ikiye katlanmasını gerektiriyor. Günümüzde bir data merkezinin ihtiyacı ortalama 800 megawat. Biz de ‘akıllı gemi-smartship’ tasarımımızla özellikle veri merkezlerine kesintisiz elektrik sağlamayı hedefleyen projeler üzerinde çalışıyoruz. Şu anda ABD’de 6 farklı noktada lokasyon izinleri için görüşmelere başladık. "
LNG’de dünya çapında oyuncu olabiliriz
‘Powershiplerimize yakıt tedarik etme işlemleri, bir geçiş yakıtı olarak kabul edilmiş olan doğal gazı, sıvı formda (LNG) depolayan, taşıyan ve sonra tekrar gazlaştırarak denizde yüzen borularla Powership’e gönderen FSRU dediğimiz özel gemilerle yapılıyor. Türkiye’de Ertuğrul Gazi var mesela. Biz FSRU gemilerinin yapımına başladık, 4 tanesini bitirdik, 6’sı da yapım aşamasında. Bir Türk şirketi olarak, birkaç yıl içinde LNG piyasasını da domine edebilme şansına sahibiz."
Kendimizi enerji dönüşüm şirketi olarak tanımlıyoruz
"Faaliyet gösterdiğimiz ülkelerin enerji dönüşümüne de katkı sunuyoruz. Küresel enerji geçişinin daha kapsayıcı, güvenli, uygun maliyetli ve sürdürülebilir bir gelecek için temel taş olduğuna olan inanıyoruz. Kendimizi bir enerji dönüşüm şirketi olarak tanımlıyoruz. Bugün hizmet vermekte olduğumuz ülkelerin önemli bir çoğunluğunda, ya kömürlü termik santralleri ya da verimliliği çok düşük olan sıvı yakıtlı tesisleri devre dışı bıraktık. İş modelimiz sayesinde ülkeler hem ihtiyaç duydukları güvenilir ve ekonomik elektriğe kesintisiz olarak ulaşabiliyor; hem de bunu yaparken karbon emisyonlarını düşürüyor. Avrupa merkezli küresel şirketler ile hidrojen gibi çevre dostu alternatif enerji kaynaklarına geçişte kullanılabilecek ekipmanların üretilmesi için görüşmeler yapıyoruz."
Tek Dünya Karadeniz Vakfı ile yetim kadın ve kız çocuklarına destek
- ‘Karadeniz Holding, Tek Dünya Karadeniz Vakfı çatısı altında bugüne kadar 55 bin öğrenciye eğitim desteği sağladı, kız çocukları ve kadınlara dönük çalışmaları hayata geçirdi. Faaliyet gösterdiğimiz ülkelerde özellikle de Afrika’da yetimhanelerin en büyük destekçisiyiz. Bulunduğumuz bölgede yaşayan ailelerin kız çocuklarına eğitimlerini sürdürmeleri için burs veriyoruz. Kadınların ekonomiye katılımına ve daha fazla gelir elde etmesinin önündeki engelleri kaldıracak destekler veriyoruz.‘
Doğal afetler için ‘Lifeship’
- Yüzer altyapılardaki uzmanlığımızı kullanarak ‘Lifeship’ adlı bir konsept geliştirdik. Lifeship’i, acil insani müdahale aracı olarak tanımlayabiliriz. 6-7 yıl kadar önce, olası İstanbul depremine karşı hazırlık olması amacıyla Lifeship Süheyla Sultan’ı tasarladık. Bu yüzer platformlar acil durumlarda 2 bin 5 yüz kişiye kadar insan barındırabilen; 4-6-8 kişilik odalardan oluşan; aynı zamanda reviri, spor ve sosyal alanları; yemekhanesi bulunan kısaca kendi kendine yetebilen yüzer yaşam kentleri. Bu gemiyi, şubat ayı başında tarihimizin en büyük deprem felaketinin hemen ardından Hatay İskenderun’a gönderdik. Bölgeye gönderilen ikinci Lifeship olan Rauf Bey ise lise ve üniversite sınavlarına girecek olan depremzede öğrenciler için yatılı okul olarak görev yaptı. 2023-2024 eğitim öğretim dönemi için Rauf Bey Akademi, Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde Osman Öktem Anadolu Lisesi olarak hizmet veriyor.’