Yurt dışında yaşam, iş ve eğitim imkânı arayanlar arttı. Yeni düzenlemeler geldi
Son yıllarda yurt dışında iş yapmak, eğitim almak veya bir yabancı ülkeye yerleşmek isteyen Türkiye vatandaşlarının sayısında artış yaşanıyor. Yurt dışı yatırım kanalıyla oturma izni veya vatandaşlık konularında danışmanlık hizmeti veren Vesta Global, bu alanda ülkemizdeki en deneyimli kuruluşlardan birisi. Vesta Global kurucu ortağı Teuta Narazan’la konuyla ilgili ayrıntılı bir söyleşi gerçekleştirdik. Narazan son iki yıldaki gelişmeleri rakamlarla ortaya koydu.
Vesta Global olarak hizmet modelinizden bahseder misiniz?
Vesta Global’i ortağım Armağan Akyüz ile 2017 yılında kurduk, yurt dışı yatırımları kanalı ile oturma izni ve vatandaşlık konularında danışmanlık hizmetini kurumsal olarak veriyoruz. Bu hizmeti ABD, Yunanistan, İspanya, Portekiz, Malta, Karayip Adaları gibi yaklaşık 10 ülke için veren tek Türk danışmanlık şirketiyiz. Benim 15 senelik kurumsal hayattaki tecrübemi, ortağım Armağan Akyüz’ün 10 senesi yurt dışındaki projelerde geçerli olmak üzere 17 senelik gayrimenkul deneyimini birleştirerek Vesta Global’i kurduk.
Hangi hizmetleri veriyorsunuz?
Vesta Global, yurtdışı yatırımlar, oturma izni ve vatandaşlık programları ile müşterilerine uygun ülkeye karar verilmesinden, doğru yatırımın bulunmasına, finansal, hukuki süreçlere ve oturma izninin veya ikinci pasaportlarının alınmasına kadar tüm evrelerde anahtar teslim danışmanlık vermektedir.
Bu hizmetlerden kim faydalanıyor?
Öncelikle çocuklarının eğitimini yurt dışında sürdürmesini arzu eden aileler, yüksek döviz getirisi bekleyen yatırımcılar, yurt dışındaki işlerini rahatlıkla sürdürmek isteyen ve serbest dolaşımın rahatlığını kullanmak isteyen iş insanları, emeklilik döneminde farklı ülkelerde yaşamı deneyimlemek isteyen emekliler ve yurt dışında yaşamak isteyen kişiler bu hizmetlerimizden faydalanmayı talep ediyorlar. En büyük kesimi çocuklarının eğitimi ve yurtdışı iş fırsatları sebebiyle oturma izni ve vatandaşlık talep eden aileler oluşturuyor.
Eğitim amaçlı gitmek isteyenler hangi avantajlara sahip oluyorlar?
Farklı türde yatırımlar sonucunda öğrenciler o ülkenin devlet okullarında hatta Avrupa vatandaşlığı aldıktan sonra tüm Avrupa Birliği ülkelerindeki üniversitelerde avantajlı şartlarda eğitim görme imkânına sahip oluyor. Bir çocuğun veya gencin okuma masrafları yüksek rakamlara ulaşabiliyor, ancak böyle bir yatırımla eğitim yerine yapılacak yatırım sayesinde eğitim masrafı minimuma inerken, yatırım da değerini koruyor.
Oturma izinleri veya vatandaşlık programları ile sürekli vize alma ihtiyacı olmadan ülkeler arası seyahat imkânı doğuyor. Bu imkân iş insanları için büyük kolaylık sağlıyor, aynı durum turistik amaçlı da geçerli. Kazanılan haklar sonucu pandemi gibi sebeplerle seyahat ve vize kısıtlamalarından etkilenme durumu ortadan kalkıyor.
Yurt dışında bu trend nasıl?
Bu sadece Türkiye’de değil, yurt dışında da çok rağbet gören bir tercih, insanlar başka ülkelerin sunduğu fırsatlardan da yararlanmayı tercih ediyorlar. Örneğin bir Amerikalı, özellikle COVID döneminde Amerika’da sağlık uygulamalarının çok pahalı olması sebebiyle Avrupa’nın sunduğu sağlık hizmetlerinden faydalanmak için oturma izni veya vatandaşlık programlarından faydalanmak isteyebiliyor.
Pandemi döneminde uygulamalarda değişiklikler oldu mu?
Son dönemde kanun değişiklikleri oldu ve aslında 2021’in ikinci yarısı bu değişiklikler sebebiyle fırsatları kaçırmak istemeyen kişilerce ilginin yoğun olduğu bir dönemdi. Erken hareket etmek her zaman daha avantajlı oluyor.
Portekiz’de kanundaki düzenlemelerle birlikte, vatandaşlık hakkı için şartlar büyük ve nüfusu daha yoğun şehirlere yöneldi. İmkanlar nüfus yoğunluğu az bölgelere kayıyor.
Ne kadarlık bir yatırım gerekiyor?
Portekiz’de fon yatırımlarının minimum yatırım tutarı 350 bin Euro’dan 500 bin Euro’ya çıktı. Ancak bunun yanı sıra nüfus yoğunluğu az bölgelerdeki yatırım miktarı 280 bin Euro seviyesinde mümkün olabiliyor. Önümüzdeki dönemde yatırımların bu bölgelere kayması bekleniyor. Bu aynı zamanda değerlenecek bölgelere yatırım ve kazanç fırsatını da birlikte sunuyor.
Portekiz’de beşinci yılsonunda vatandaşlık hakkı kazanılıyor. Bu hakkın kazanılmasının ardından yüzde 100 para iadeli garantili yatırım fırsatları da sunuluyor.
Diğer ülkeler için durum nasıl?
Bir diğer fırsat ve yenilik ise Yunanistan’da dikkat çekiyor. Yunanistan’da kentsel dönüşüm sebebiyle vergi oranlarının %24’ten %3.06’ya düşmesiyle birlikte daha avantajlı ev sahibi olma fırsatları doğdu. İçinde bulunduğumuz dönemde yeni ve modern projeler yapılıyor ve temelden yatırım yapıldığında bu yatırımlar çok değer kazanıyor. 250 bin Euro yatırımla Yunanistan’da oturma izni elde etmek mümkün. En uygun fiyatlı Golden Visa programı olması sebebiyle Yunanistan en çok tercih edilen ülkelerden biri.
Başka hangi gelişmeler var?
Son dönemdeki gelişmelerden bir diğeri de portföyümüze Vanuatu’nun eklenmiş olması. 135 bin dolarlık hibe yolu ile sadece 45 günde Vanuatu vatandaşlığına sahip olma imkânı sunuluyor. Bu vatandaşlık ile İngiltere, Avrupa, Rusya dahil 140 ülkeye serbest dolaşım hakkı kazanılıyor. Vatandaşlık hakkı için yapılacak yatırım için nakit veya kripto para ile ödeme imkânı bulunuyor. Vanuatu’nun avantajlarından faydalanmak için şirket kurulabiliyor. Vanuatu aynı zamanda ciddi vergi avantajları da sunarak Türk iş dünyasına yurt dışında daha rahat dolaşım ve ticaret, ihracat vb imkanları için avantajlar sağlıyor, ticaret hacmi ile birlikte Türkiye’nin döviz girdisini de artırıyor.
Pandemi döneminde bu işlemleri nasıl yapıyorsunuz?
Tüm programlarda pandemide değişen şartlar sebebiyle oturma izni, banka hesabı, vergi numarası alınması gibi tüm işlemler Türkiye’den yapılabiliyor, bu durum büyük bir avantaj sağlıyor. Aynı zamanda tüm gayrimenkuller online olarak bire bir ve gerçek zamanlı olarak gezilebiliyor.
Risklerden korunmak için hangi konulara dikkat etmek gerekiyor?
Bir yatırım yaparken güvenilir ve kurumsal danışmanlık veren, deneyimli şirketlerle ilerlemek çok önemli. Satarken değer kaybetmeyecek yatırımlar için bu programdan faydalanacak kişilerin doğru yatırımlar konusunda yönlendirilmeleri gerekiyor. Bu da güvenilir partner ağı olan şirketlerle ilerlemeyi gerektiriyor. Bazen çok farklı şeyler duyuyoruz, örneğin Türkiye’de yatırım yapmak isteyen yabancılara semtlerin değeri hakkında yanlış bilgiler veriliyor, yurt dışında değerinin üstünde gayrimenkuller satılıyor. Güvenilirlik en dikkat edilmesi gereken konu. Anahtar teslim bir hizmet almak dikkat edilmesi gereken diğer nokta. Banka hesaplarının açılmasından, hukuki süreçlere kadar yetkin ellerde olmanız büyük önem taşıyor.
Türkiye’de de yabancı ülke vatandaşları bu programlardan faydalanabiliyor mu?
Vesta Global sunduğu hizmetleri yurtdışında bu imkanlardan faydalanmak isteyen Türk vatandaşları ve Türkiye’de faydalanmak isteyen başka ülke vatandaşları için çift yönlü olarak veriyor. Ülkemize Çin, Hollanda, İngiltere, Almanya, Orta Doğu’dan ilgi var.
Bu programlardan faydalanan kişilerin sayısına baktığımızda Türkiye’deki ve dünyadaki rakamlar nasıl?
Pandeminin ikinci yılında başvurularda artış yaşandı. Araştırma sonuçlarına göre vatandaşlık ve oturma izni konusunda danışmanlık veren firmalara yöneltilen sorularda taleplerde artış olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 71 oldu. 2020’de ise yüzde 55’i düşüş yaşandığını belirtmişti.
Programların tercih edilmesi için en önde gelen sebepler sırasıyla, seyahat özgürlüğü, başka bir ülkede uzun vadeli yaşama isteği, küresel pazarlara ve iş fırsatlarına daha kolay dahil olabilme isteği, varlıkların korunması, daha iyi eğitim fırsatları.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına başvurular ne durumda?
Türkiye’deki programlara başvuranların sayısında önceki yıllara göre ciddi bir artış var. 2018 yılında 327; 2019 yılında 3132; 2020 yılında Ocak ve Mayıs ayları arasında 5552 başvuru oldu. 2019 yılında 9962 kişi yatırım yoluyla T.C. vatandaşlığı elde etti.
Eylül 2018-Eylül 2019 tarihleri arasında onaylanmış başvuruların en büyük çoğunluğunu İran’dan başvurular oluşturdu. İran’ı Yemen, Irak, Ürdün ve Afganistan izledi. Türkiye 2020 yılında vatandaşlık programlarına yapılan 2611 başvuruyu onayladı.