Yıl, şimdi başlıyor

Orkun GÖDEK
Orkun GÖDEK Bakış Açısı

Aralarında bizim de yer aldığımız birçok yerli araştırma departmanından peş peşe 2025’e dair strateji raporları geliyor. Son derece başarılı, içeriği dolu, tatmin edici raporlar olduğunu söylemek fazlasıyla mümkün. Yerel varlıkları yerel analistlerin bakış açısından dinlemek, dinamikleri, dinamiklerin içerisinde yer alanların gözünden görmek her zaman biraz daha avantajlı. Elbette farklı seslere, dışarıdan bir göze de ihtiyaç var. Ancak, sistemin içerisinde yer alanların enflasyondaki gidişat ve hisse senetlerinin seyrine yönelik hissiyat ile harmanlanmış öngörüleri her zaman kitabi taraftan biraz daha fazla avantaj yaratabilir. Öyle de olmuştur.

20 Ocak’ta ABD siyasetinde merakla beklenen değişim gerçekleşmiş oldu. Başkan Trump’ın ikinci dönemi resmen başladı. Öncesinde yazılıp çizilenler ile sonrası mutlaka ki farklı olacak. Elbette seçim kampanyasındaki söylemler ile görev başındaki sorumlulukların getirdikleri de farklılaşacak. Ancak, şurası kesin ki kendimizi sıklıkla “belirsizlik, oynaklık, Çin, tarife, yasal düzenlemeler” gibi başlıkları konuşurken ve kafa yorarken bulacağız. Gelecek 4 yıllık sürecin nasıl şekilleneceği kadar hangi ivme ile tüm bunların olacağı da merak konusu.

Şahsi kanaatim, önceki dönem ile karşılaştırarak yola çıkmanın 1/1 doğru olmayabileceği yönünde. Evet, ilk dönem kadar hazırlıksız değiliz, ancak, davranış setinin aynı olacağına dair kestirimde bulunmak hiç kolay değil. Hem o dönemin koşulları, siyasetçileri ve piyasa işlemcileri aynı değil, hem de ekonomik koşullar. Trump’ın ilk döneminde devraldığı ABD ekonomisi ile bugünün başlıkları ciddi anlamda farklılaşıyor. Fed’in durduğu nokta dahi ayrı. O nedenle geçmiş deneyimleri analizlerin içerisine katarken sapma paylarını da eklemeli. Eğer becerebiliyorsak.

Volatilite artışı muhtemel. Küresel ekonomiye hangi başlıktan ne kadar sekeceği sorusunun yanıtı kolay değil. Ancak, şunu söylemek herhalde biraz daha kolay: ne olacak ise 2025’in genel görünümünü etkilemesi en azından rakamlar nezdinde hemen olmayacak. Bu nedenle aşağı yukarı 2025 global ekonomik performansa dair yapılan konuşmalarda, 2024 vari rakamlar telaffuz ediliyor. Olası etkiler ise 2026 itibarıyla çok daha efektif konumda yer alır. Öte yandan küresel enflasyonun tam anlamıyla dizginlendiğini söylemek ise manşet ve çekirdek kalemler kadar bölgeler nezdinde de farklı sonuçlarla birlikte mümkün. Asya’nın ekonomik koşulları ile Avrupa benzer değil. Latin Amerika ile ABD de. Keza Avrupa ile Türkiye de. Gelişmiş ülkelerde manşet enflasyon rakamları gerilerken, gelişmekte olan ülkelerin bir kısmında hala daha enflasyon başlığı geçerli. Kimi noktalarda faiz indirimleri takip edilirken, kimi yerlerde ise merkez bankaları FX piyasalarına müdahale ediyor, politika faizini ise artırıyorlar. Nette son derece karışık bir tablonun geçerli olduğu koşullarda ABD siyaseti değişiyor. ABD’de siyasetin de para politikasının da değişimi önemli bir meseledir. Burası unutulmasın. Hepimiz için.

Fed’in para politikasında nasıl ilerleyeceği konusu şimdilerde pek karışık. Eylülde konuştuklarımızla aralıktakiler aynı değil. Bugüne ait olanlar da. Fed, karıştığı zaman, dünyanın geri kalan kısmı da grileşiyor. O nedenle dolar endeksi 109 civarında salınırken, paritede 1.00 senaryoları için uygun zamanlama aranıyor. Gelişmekte olan ülke varlıklarına da fon akımı söz konusu değil. Ocakın ilk 20 gününde emtia piyasası ve kripto varlıklar dışında yıla doğru düzgün başlamayı başarmış finansal araç da maalesef yok. Herhalde nedenleri az çok bellidir.

İçimizi yeterince karartabildik mi? Doğru soru olmayabilir. Riskler her daim belirecek. Mesele, olabilen en az hasar ile yönetmeyi başarmak. Bunun için de resmin bütününe odaklanmak gerekiyor. O nedenle daha fazla dış siyaset ve bölgesel başlıkları okumamız gereken bir 4 yıl bizleri bekliyor. Eminim ki sonrasında da bu koşullar pek değişmeyecek. Zira globaldeki değişim 2030’lara gidilen yolun da sonrasının da 2000’ler kadar kolay olmayacağını gösteriyor. Ezbere yorumların kimseye faydası yok. Portföylere de. Koşulları kendi içerisinde ve başlıkları ayıklayarak değerlendirmek son derece sağlıklı. Siyaseti, finansal varlıkları, gelişmekte olan ülkeleri ve lokal fiyatlamaları. Hepsini.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Nasıl başlarsa? 04 Şubat 2025
2025 fiyatlamaları 14 Ocak 2025
Faydasız negatif sürpriz 24 Aralık 2024
Kısa vadeli beklentiler 10 Aralık 2024
Yeni “farklı dönem” 26 Kasım 2024