“Yerliler büyümek istiyor, yeni yabancı markalar geliyor ama yer bulamıyoruz”
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği’nin 14. AYD Alışveriş Ekonomisi Zirvesi, 20 Kasım’da İstanbul’da düzenlenecek. Zirvede sektörün doğrudan ilgilendiren ekonomik ve güncel konular sektörün önde gelen isimleri tarafından tüm yönleriyle ele alınacak. Zirve öncesinde Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Şapkacı ile buluştuk ve sektördeki son gelişmeleri, öne çıkan konuları konuştuk.
“Cirolar uçunca şeffaflık sorunları yaşanmaya başlandı”
Sohbetimizdeki önemli başlıklardan biri markaların cirolarında yüzde 90-110 arasında yaşanan büyümelerin alışveriş merkezlerine yansıması oldu. İnsanların alışverişe yöneldiğini, en çok teknoloji alışverişinin arttığını kaydeden Şapkacı, “Fiyatlar artacak diye alımlar öne çekiliyor. Ekim ayı itibarıyla geçen yıla göre yüzde 90 civarında satışlarda artış görülüyor. Son bir yıldır markalar oldukça mutlu. Teknoloji ürünlerindeki satışlarda artış yüzde 110’larda. Ben bardağın dolu tarafından bakmayı seviyorum. 2024’te seçim ayına kadar sürecin dengeli gideceğini düşünüyorum. Ufak tefek azalmalarla beraber perakendede cirolar iyi gidecek” dedi. Şapkacı, satışlardan memnun olan markaların alışveriş merkezlerindeki mevcut yerlerini büyütmek istediği de belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Alışveriş merkezlerindeki markalar inanılmaz büyümek istiyor. İyi alışveriş merkezleri yüzde 100 dolu, çok iyi ciro yapıyorlar. Bütün markalar yer arıyor, bulamıyor. 20-30 marka çıksa alışveriş merkezlerinden bir ayda doldururuz. Performansı iyi olmayan alışveriş merkezleri bile büyük ilgi görmeye başladı. Yurt dışından yeni markalar geliyor, maalesef alışveriş merkezlerinde yer bulamıyoruz. Türkiye’deki iyi markalar da büyüyemiyor.”
Nuri Şapkacı, cirolardaki artışla ilgili farklı bir gelişmeye de dikkat çekti. Şapkacı, “Cirolar uçunca şeffaflık denetimi konusunda sorun yaşamaya başladık. Başka markaların POS cihazı kullanılıyor, cirolar saklanıyor. Maliye’ye şikâyet edildiğini duyuyoruz. Mesela bu markalar için bize fesih hakkı verilmeli.”
“Dev fonların gelmesi için öngörülebilir, şeffaf, batı standartlarında mevzuat olmalı”
Nuri Şapkacı, şu anda Türkiye’de 445 alışveriş merkezi olduğunu söyledi. “Bu yıl içinde Bursa ve İstanbul olmak üzere iki tane açılacak. Eskiden senede 10-15 tane açılırdı. Yüzde 90-95 azaldı. Evet, doygunluk var ama hala alışveriş merkezi olmayan 12 il var” diyen Şapkacı, gayrimenkul kira rejimi tanımının yapılması gerektiğine dikkat çekti. Şapkacı, şöyle devam etti: “2018 yılında kiralar dövizden TL’ye geçtiğinde sektör için en büyük sorun patladı. Yabancılar pazardan gitti. Blackstone gibi trilyon dolarlık bir fonun Türkiye’den çıkması çok üzüntü verici. Diğer yabancıların da bakış açısında negatiflik yaratacak. Kira uygulaması geçici olabilirdi. Ekonomi düzelince serbestleşirdi. Yurt dışına kontratlarımız geçersiz imajı vermezdik. Gayrimenkul kira rejimi tarafında tanım yapılmalı. Alışveriş merkezlerine yatırım yapanlar ticari gayrimenkullerin hepsine yatırım yapıyor. Otel, ofis, konut gibi… Tek başına alış veriş merkezi yapılmıyor. Ticari gayrimenkul tarafında yabancı yatırıma ihtiyacımız var. Konutu ayrı tutacaksınız, esnafı dışında tutacaksınız. Maalesef bizde bu tanım yok. Konut tarafında zaman zaman korumacılık yapılabilir ama ticari gayrimenkul mevzuatında tanım yapmadığınız sürece yatırımlarda artış göremeyeceğiz. Yurt dışından trilyonlarca dolarlık fon var ve buraya gelmeleri için öngörülebilir, şeffaf, batı standartlarında mevzuat olmalı. Gayrimenkul kira rejimi geldiğinde sorun kalmayacak. Herkes düzene girecek. İyi markalar devam edecek, kötü markalar ayıklanacak. Yatırımlar da artacak. O yüzden elimizi çabuk tutmalıyız.”
“Türkiye’ye inanıyoruz, Türk markalarını yurt dışına taşıyoruz”
Türkiye, Avrupa’da yönettiği 200 alışveriş merkezi ile sektörün liderlerinden olan ECE Marketplaces için önemli ülkelerden biri… Şirketin 2000 yılında kurulan ülkemizdeki iştiraki ECE Türkiye, sektörün önemli oyuncularından. AVM geliştirilmesi ile ilgili mimari ve konsept planlama, proje yönetimi, kiralama, AVM ve mülk yönetimi, finansal ve hukuki hizmetleri tek elden sunan ECE Türkiye’nin hali hazırda yönetim portföyünde, dokuzu faaliyet halinde, üçü inşaat aşamasında 12 alışveriş merkezi bulunuyor. Nuri Şapkacı, ECE Türkiye’de Genel Müdür ve CFO olarak görev yapıyor. Şapkacı, “ECE olarak 2000 yılından beri buradayız. Türkiye’ye inanıyoruz. İnişler çıkışlar olabilir, önemli olan doğru hamleler yapmak. Biz buradaki perakendeciliği yurt dışındaki 200 alışveriş merkezimize taşıyoruz. Bu da bir ihracat sonuçta. Katar’dan Macaristan’a birçok ülkeye Türk markalarını götürüyoruz.”