Yenilikçi şirketlerin yükselişi

Zeynep Aktaş
Zeynep Aktaş

SON 5 YILIN EN YÜKSEK KAZANÇLARI

HABER ANALİZ / AR-GE HARCAMALARI VE GETİRİLER

AR-GE’ye yatırım yapan şirketlerin performansı hisse senedi getirilerine de yansıdı. 7 Bilişim şirketi yıllık bazda ortalama yüzde 544 oranında yatırımcıya getiri sağladı. İletişim, dayanıklı tüketim, elektrik malzemeleri, otomotiv şirketleri yüksek performansları ile dikkat çekiyor.

Şirketlerin inovasyon ve ARGE (Araştırma ve Geliştirme) çalışmalarına yapılan yatırımlar, şirketlerin finansal performanslarında önemli bir rol oynamaya devam ediyor. 9 Aylık finansal raporlara göre, özellikle teknoloji ve iletişim sektörlerinde faaliyet gösteren şirketlerin AR-GE’ye verdikleri önem, hisse senedi getirilerine olumlu yansımış durumda.

ARD Bilişim Teknolojileri ve VBT Yazılım gibi bilişim sektörü temsilcileri, yüksek oranda AR-GE harcaması yaparak, sırasıyla %610,33 ve %325,98 gibi dikkat çekici yıllık hisse getirileri elde ettiler. Bu, teknoloji şirketlerinin yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirme konusundaki kararlılıklarının, yatırımcılar için de değer yarattığını gösteriyor.

Logo Yazılım ve Smartiks Yazılım gibi şirketler de ARGE harcamalarının faaliyet giderleri içindeki yüksek oranları (%45,70 ve %44,60) ile pazarda kendilerine sağlam bir konum edinmişler. Bu yatırımların meyvelerini yıllık %103,80 ve %662,95’lik hisse getirileri ile toplamışlar. Yazılım, AR-GE’ye yaptıkları oransal yatırımların daha düşük olmasına rağmen (%20,67 ve %19,68), sağladıkları yüksek hisse getirileri (%774,00 ve %732,02) ile bilişim sektöründe AR-GE’nin önemini bir kez daha vurguluyorlar.

Diğer yandan, Politeknik Metal gibi bazı sektörlerde AR-GE oranları düşük olsa da (%10.78), yüksek hisse getirilerine (%1.496.37) ulaşılabiliyor. Bu, şirketin sektördeki konumlandırmasının ve pazarın dinamiklerinin, hisse performansı üzerinde AR-GE’den bağımsız etkiler yaratabileceğini gösteriyor.

İletişim ve savunma sektöründeki Aselsan ve SDT Uzay Ve Savunma gibi önde gelen firmaların AR-GE’ye yaptıkları büyük yatırımlar (%24.84 ve %10.62), hisse getirilerinde (%117.80 ve %311.96) etkili olmaya devam ediyor. Bu durum, ileri teknoloji gerektiren sektörlerde AR-GE’nin kritik önemini ortaya koyuyor.

Özetle, AR-GE yatırımları, şirketlerin uzun vadeli büyüme potansiyellerini ve yenilikçilik kapasitelerini gözler önüne sermektedir. Şirketlerin AR-GE’ye yaptıkları yatırımlar, rekabetçi avantaj sağlama ve pazar pozisyonlarını güçlendirme konusunda önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Yatırımcılar için ise bu durum, şirketlerin gelecek vaat eden alanlarda nasıl bir yol haritası izlediklerini ve hangi şirketlerin yatırım yapılabilir olduğunu değerlendirmede kritik bir kıstas oluşturuyor.

YENİ HAFTAYA BAKIŞ

AR-GE'NİN GÜCÜ VE DOLARIN DİNAMİĞİ

Sevgili Okurlar, Bu hafta, finans ve ekonomi dünyasında dikkat çekici bir dizi gelişme yaşandı.

Yenilikçi şirketlerin yükselişi, döviz kurunun kontrollü yükselişinin getirdiği tartışmalar ve sermaye piyasalarındaki hareketlilik, sektörler arası çeşitlilik ve inovasyonun önemini bir kez daha ön plana çıkardı. AR-GE’ye yapılan yatırımların, şirketlerin finansal performanslarına ve hisse senedi getirilerine olumlu yansımasını görmek, teknoloji ve inovasyonun ekonomik kalkınmadaki rolünü pekiştiriyor. Bilişim, iletişim, dayanıklı tüketim, elektrik malzemeleri ve otomotiv sektörleri, AR-GE ve yenilikçi yaklaşımları sayesinde pazarda öne çıkan sektörler olmayı başardılar.

Bu, yalnızca finansal getiri açısından değil, aynı zamanda küresel rekabetçilik ve sektörel liderlik açısından da şirketler için bir kazanım. Döviz piyasasında yaşanan kontrollü yükseliş ise, öngörülebilirliği artırırken dolarizasyon riskini de beraberinde getiriyor. Bu durum, finansal planlama ve yatırım kararları açısından yeni stratejilerin belirlenmesi gerektiğine işaret ediyor. Döviz riskinin yönetilmesi ve uzun vadeli yatırım kararlarının gözden geçirilmesi, şirketler ve bireyler için önemli bir gündem maddesi haline geldi.

Sermaye piyasalarında ise, şirketlerin yüksek faiz oranlarına alternatif olarak özel sektör tahvillerine yönelmesi, finansman araçlarının çeşitliliğini ve piyasadaki likiditeyi gösteriyor. Bu hareketlilik, yatırımcıların güvenini artırırken, özel sektörün finansmana erişimdeki başarısını da ortaya koyuyor. Yatırım fonları ve emeklilik fonlarına olan ilgi, yüksek getiri arayışının yeni yollarını açıyor. Teknoloji fonları ve altın gibi tematik yatırımlar, finansal piyasalardaki dalgalanmalardan faydalanma ve uzun vadeli büyüme potansiyelini yakalama konusunda önemli fırsatlar sunuyor.

Bu haftaki gelişmeler, ekonominin dinamik yapısını ve finansal piyasaların sürekli değişen doğasını bir kez daha gözler önüne serdi. Yenilikçi yaklaşımlar, AR-GE yatırımları ve çeşitlenen finansman araçları, şirketlerin ve yatırımcıların geleceğe yönelik stratejilerini şekillendirmede kritik rol oynuyor.

Ekonomiye katkıları ve büyüme potansiyelleriyle bu gelişmeler, bize hem mevcut konumumuzu değerlendirme hem de geleceğe dair umutlu olma imkanı tanıyor. Finans ve ekonomi dünyası, her zaman olduğu gibi, zorlukları ve fırsatlarıyla birlikte var. Bu dinamik ortamda bilgiye dayalı kararlar almak ve yerinde stratejiler geliştirmek, başarının anahtarı olacak.

İyi okumalar.

ZEYNEP’E SOR

KARARLILIK MI, DOĞAÇLAMA MI?

Kararlılık, Bir yatırım stratejisini gerektirir. Araştırma ve analize dayanır, uzun vadelidir, öngörülebilir getiriye odaklanır. Doğaçlama, oluşan fırsatlara bağlı kararlar alınır, dinamiktir. Kısa vadelidir, yüksek risk içerir, yüksek getiri sunabilir. 

Borsada her tondan stratejiyle kazanırsın. Yeter ki dayandığın gerekçe yanlış olmasın.

Beş farklı sektörle beş hisse yerine bir sektörde daha fazla hisse alınsa hata mı yapmış olurum?/ Gökhan Serin

Gökhan, ben de dahil borsada uzmanların yaptığı yorum ve değerlendirmeleri mutlak ve kesin bir kural gibi görme. Unutma ki bu yorum ve değerlendirmeler değişen koşullar ve şartlar içerisinde söylenir. Bilmen gereken ise borsada her tondan stratejiyle kazanmak mümkün. Yeter ki tercih ettiğin stratejiye kararlı şekilde bağlı ol. Kararlılığın manası nedir biliyor musun? Kazanmak için hisseyi bir yıl portföyünde tutman gerektiği değerlendirmesini yaptıktan sonra düşüyor diye 3. ayda satmamandır. Yani gerekçene güveniyorsan düşüşün ardından çıkışın geleceğini de öngörüyorsundur. Gökhan, hiç tereddütsüz portföyünü beşten farklı sektöre ayırabileceğin gibi bir sektörden benzer hisseler de alabilirsin. Bunda mahsur görme. Hata ise hiç değildir. Verdiğin kararın gerekçene güveniyor musun? Güveniyorsan mesele yoktur. Peki bu riskli mi? Dışardan bakan için riskli olabilir. Fakat senin için artık riskli değildir. Çünkü tespit ettiğin gerekçelerle o hisselerin değerleneceğine dair güçlü argümanların var. Peki senin için risk nedir? Değerlendirmenin yanlış olma olasılığıdır.

Yurt dışı damak tadını biliyor. Biraz da yurt içini öğrenmeli

Göknur Gıda hakkında görüşleriniz nelerdir?/ Emre Özdemir

Emre, Göknur Gıda borsaya yeni gelen bir şirket. Mart 2023’te halka açıldıktan sonra tavan serileriyle 26,38 TL’ye kadar çıktı. Sonrasında da inişli çıkışlı bir seyir izledi. Geçen sürede dalgalı bir hareketi olsa da şimdilerde ilk tavanın oluştuğu direnci bölgesini aşmaya çalışıyor. Gıda sektöründe faaliyet yürüten Göknur Gıda, yurt içi damak tadından ziyade yurt dışına ağırlık veriyor. Mali tablolarında da bunu izlemek mümkün. Son açıkladığı 2023 dokuz aylık dönemde 3,8 milyar TL brüt gelir elde ederken bunun 3 milyar lirası yurt dışı kaynaklı. Risk dağılımı açısından yurt içi gelirini güçlendirmesi önemli. Şirket geçtiğimiz hafta 1.600.000 dolara mal olacak “Plastik Kasa Enjeksiyon Makinesi ve Kalıbı” yatırımı kararı alırken bunu haziranda devreye alacağını belirtti. Böylece yılda 124.000 adet ve 320 kg kapasiteli kasa üretecek. Kendisi ise yıllık 100.000 adet kasa kullanıyor. Kalan fazlayı satarak ek gelir elde edebilecek. Şirket Kârını büyütmesini biliyor. Bu yatırımın neticesinde maliyetini düşürürken kârlılığını daha da büyütmesi mümkün görünüyor.

Piyasaların seyri nasıl olacak?

Kurumsal yatırımcılar, portföylerindeki hisse oranını azaltıyor. BİST 100 Endeksi kritik ortalama seviyelerinde dalgalanıyor. Tema bazlı fon getirileri ve kâr realizasyonları piyasadaki hareketliliği şekillendiriyor. Seçim öncesi volatilite, yatırımcıların dikkatle takip ettiği bilanço bazlı hisseleri ön plana çıkarıyor.

Piyasaların seyrini kurumsal yatırımcılar belirliyor. Kurumsal yatırımcıların seyrine baktığımızda Yatırım Fonlarının hisse oranlarını 1 puanlık azalttıkları, Emeklilik Fonlarında da hisse senedi oranlarında 1 puana yakın düşüş olduğunu görüyoruz. Yabancıların borsadaki payı ise yüzde 36,28 seviyesinde.

Yabancı payı 27 Şubat tarihinde 35,67'e kadar geriledi. Haftanın son iki gününde artış gözlendi. Ancak bu da piyasaya yeni para girişi diyebileceğimiz bir miktar değil. Hisse bazında hareketlilikler var. Piyasalar seçim sonrası için bekleyişte. Kurumsal yatırımcılar bir puanlık daha azaltmaya giderse 20 ve 50 günlük ortalamalar test edilir.

BİST 100 Endeksi 8 günlük ortalama etrafında hareket ediyor. Bu seviyenin altında 20 ve 50 günlük ortalamalara doğru geri çekilme yaşanır. Bu da 9.000 ve 8.600'lü seviyelere işaret ediyor. 8 günlük ortalama 9.206'da bulunuyor. İki aylık yükseliş %25 Borsada iki ayda yaşanan yüzde 25'lik yükseliş sonrası kâr realizasyonlarıda gözleniyor. Yatırım Fonlarının paylarını azaltmasının önemli nedenlerinden birisi tema bazlı fonlarda ciddi getirilerin oluşması.

Kademeli olarak yapılan satışlar ister istemez fiyatlara da yansıyor. Orta ve uzun vadede yükseliş eğilimi korunuyor. Ancak seçime doğru daha fazla dalgalı hareketlerde görebiliriz. Bilanço bazlı hisse senetlerindeki gelişmeleri izlemekte fayda var. Uzun vadeli düşünen yatırımcılar pozisyonlarını koruyabilir. Kısa vadede ise hareketli ortalamalar izlenmeli.

ŞİRKETLERİN ÖZVARLIK KÂRLILIĞI / ANALİZ HABER 

■ Şekerbank kârını artırdı 16 Şubat’ta açıklanan Şekerbank’ın 2023 yılı bilançosuna göre, banka 2,445 milyar TL net kâr açıkladı. Bu rakam, bir önceki yıl elde edilen 1,502 milyar TL’nin oldukça üzerinde. Özsermaye karlılığı ise %39,77 olarak gerçekleşerek, geçen yılki %39,26’lık oranın biraz üzerine çıktı. 

■ Albaraka Türk kârını iki katına çıkardı Albaraka Türk’ün 16 Şubat’ta açıklanan bilançosu, şirketin 2023 yılında 3,428 milyar TL net kâr elde ettiğini gösteriyor. Bu, bir önceki yıla göre önemli bir artışı temsil ediyor; zira 2022’de 1,365 milyar TL net kâr açıklanmıştı. Özsermaye karlılığı ise %31,88’e yükselerek, bir önceki yılın %21,43’lük oranını aştı. 

■ Şeker Finansal Kiralama kârını artırıyor Şeker Finansal Kiralama’nın 16 Şubat’ta açıklanan bilançosuna göre, şirket 2023 yılında 191 milyon TL net kâr elde etti ve bu, bir önceki yılın 102 milyon TL’sine göre önemli bir iyileşme. Özsermaye karlılığı %48,19 ile oldukça yüksek bir seviyede ve geçen yılki %45,50’lik orana göre daha da güçlendi. 

■ Aksa kârlılıkta düşüş yaşadı Aksa’nın 15 Şubat’ta açıklanan bilançosu, şirketin 2023 yılında 1,651 milyar TL net kâr elde ettiğini ortaya koyuyor. Ancak bu, bir önceki yılın 4,564 milyar TL’lik kârının oldukça altında. Özsermaye karlılığı %10,09’a gerileyerek, geçen yılki %48,41’lik güçlü orandan düşüş gösterdi. 

■ DO-CO kârını iki kata yakın artırdı DO-CO’nun 15 Şubat’ta açıklanan bilançosuna göre, şirket 2023 yılının dokuz aylık döneminde 1,731 milyar TL net kâr elde etti. Bu, bir önceki yılın aynı dönemine göre neredeyse iki kat fazla. Ancak özsermaye karlılığı %27,54 ile geçen yılki %30,65’lik oranın biraz altında kaldı. 

■ Halk Bankası’nın kârı azaldı T. Halk Bankası, 14 Şubat’ta 2023 yıl sonu bilançosunu açıkladı ve 10,11 milyar TL kâr duyurdu. Bankanın bir önceki yıl kârı 15,27 milyar TL idi. Özsermaye karlılığı da yüzde 9,23 ile geçen yılın yüzde 22,76’lık oranına nazaran düşüş gösterdi. 

■ Tav Havalimanları’nın kârı sıçrama yaptı TAV Havalimanları, 2023 yıl sonu bilançosunda 7,53 milyar TL kâr açıkladı. Bu rakam bir önceki yılın 1,90 milyar TL kârına kıyasla oldukça büyük bir artışı temsil ediyor. Şirketin özsermaye karlılığı da yüzde 21,78’e yükselerek, geçen yılki yüzde 9,95’lik oranı ikiye katladı. 

■ Ulusal Faktoring kârını beşe katladı Ulusal Faktoring, 13 Şubat’ta gerçekleştirdiği bilanço açıklamasıyla, 2023 yılı için 503,20 milyon TL kâr elde ettiğini duyurdu. Bu, bir önceki yıl kaydedilen 100,36 milyon TL’lik kâra göre büyük bir sıçrama. Şirketin özsermaye karlılığı da dikkate değer bir şekilde yüzde 83,11 olarak gerçekleşti, geçen yıl bu oran yüzde 32,00 idi. 

■ Tofaş Fabrika kârını artırdı Tofaş Otomobil Fabrikası, 13 Şubat’ta yaptığı açıklama ile 2023/12K döneminde 15,08 milyar TL kâr elde ettiğini bildirdi. Bu rakam, bir önceki yılın 9,37 milyar TL kârına göre önemli bir artışı ifade ediyor. Ancak, özsermaye karlılığı yüzde 48,09 ile geçen yılki yüzde 59,34’lük rekor seviyenin altında kaldı.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar