Yeni topluluk biçimleri ve “Crypto clubs”
Biraz bugün son dönemin gelişen yeni topluluk yapılarından, kriptodan NFT’ye nelerin değiştiğinden bahsedelim. Kripto ve Metaverse dünyası aslında belli toplulukların kazanç biçimlerini oluşturmaya başladı. Yani etkin ve etkili topluluklar, bu yeni sanal dünya içinde, kendi kapalı gruplarını oluşturup, belli “dijital değerler”in de yükselmesine yol veriyor. Tabii bu topluluklar içine girmek de o kadar kolay değil. Buarada yeni çalışma modelleri de oluşuyor.
Friends With Benefits (FWB)
Friends With Benefits (FWB) yeni bir tür sosyal kulübü örneği… Yükselen bir kripto elit topluluğuna hitap eden bir kulüp. “Merkezi Olmayan Soho Evi” ve “Kripto Yaratıcıları için VIP salonu” olarak adlandırılıyor. Bize farklı gelebilir ama bu tarz isimler bu toplulukları iyi tanımlıyor. İlk olarak Eylül 2020'de kripto tutkunları için Discord'da gayri resmi bir sohbet odası olarak başlayan bu girişim, o zamandan beri özel bir dijital üyeler kulübüne dönüşmüş. FWB, Ekim 2021'de Andreessen Horowitz liderliğindeki 10 milyon dolarlık bir fon almış ve değerlemesini 100 milyon dolara çıkarmış.
Kripto kulüp nasıl çalışıyor?
New York Times teknoloji köşe yazarı Kevin Roose, “Biraz çevrimiçi bir ülke kulübü gibi çalışıyor” diyor. Bir ülke kulübü gibi, üyelik seçici, incelemeye tabi ve kademeli... Katılmak için, aday üyelerin mevcut üyelerden oluşan bir komite tarafından gözden geçirilen yazılı bir başvuru sunması gerekiyor. Onaylandıktan sonra (Başvuranların yalnızca %20'si kabul ediliyor) kabul, kulübün kuruluşta tescilli kripto para birimi olan $FWB jetonlarının minimum satın alınmasını gerektiriyoır.
Üyelik 4 bin doları buluyor
$FWB jetonlarının satın alınmasıyla avantajlara ve hizmetlere erişimin kilidi açılıyor. New York Times raporlarına göre, en az bir $FWB jetonu olan üyeler, grubun haber bültenini ve blog gönderilerini okuyabiliyor. En az beş jetona sahip olanlar, Discord'daki FWB sohbet odalarına sınırlı erişime ve çevrimdışı etkinliklere girebiliyor. Global üyeliğin maliyeti 75 $ FBW token (şu anda yaklaşık 4,000 dolar) ve tüm Discord sohbet odalarına erişim sağlıyor.
Merkezi bir Discord sunucusu olsa da, grubun ayrıca New York, Los Angeles ve Londra'da fiziksel bölümleri var.
Yeni tür kulüp tanımı var
Kulüp, "kaynakları paylaşan, ürünler oluşturan ve ortak hedefler doğrultusunda birlikte çalışan, internete özgü, küresel kolektifler" olarak tanımlanıyor ve DAO - Decentralized Autonomous Organization, merkezi olmayan özerk bir organizasyon olarak açıklanıyor.
Andreessen Horowitz, yatırımını açıklayan bir blog yazısında, grubu 13. yüzyıl Venedik tüccarları ve Homebrew Computer Club (Steve Jobs ve Steve Wozniak'ın Apple bilgisayarını 1976'da piyasaya sürdükleri yer) ile karşılaştıyor.
Aslında bu kulüpler tek değil
Diğer DAO'lar da aslında zaten bu formülü markalar ve işletmeler için uygulamalarla genişletiyor. 2020'de lansmanı yapılan “lidersiz markalar için fabrika” olarak tanımlanan Metafactory, topluluk tarafından işletilen moda markaları yaratmak için sanatçıları, tüketicileri ve markaları bir ortaklık içinde bir araya getirmeyi amaçlıyor. Sanatçı örnekleri arasında İtalyan dijital sanatçı “Van” ve Endonezyalı kripto sanatçı “Twisted Vacancy” gibi örnekler var. Sanatçılar tasarımlarını sunuyor ve üyeler, favorilerinin Metafactory tarafından merkezi olarak üretilmesi için oy vererek söz sahibi oluyor. Marka üyeleri ve yatırımcılar daha sonra özel NFT indirimleri ve promosyonlarının keyfini çıkarmanın yanı sıra kârı paylaşıyorlar.
FWB, yalnızca kripto elitlerinden oluşan yeni bir kültürel sınıfın ortaya çıkışına değil, aynı zamanda sosyalleşme ve ağ oluşturma için Web3 tabanlı yeni bir formüle de işaret ediyor aslında. Meta evren şekillenmeye devam ettikçe, yaratıcılık ve ortak mülkiyet ilkeleri etrafında organize edilmiş daha niş, merkezi olmayan topluluklar yeni dönemin modeli olarak ortaya çıkıyor.
İlk NFT Restoranı – Flyfish Club
Sektörlerdeki markalar, bir sonraki metaverse etkileşimi döneminde tüketici sadakatini yararlanmak için artık NFT'lerden yararlanmanın da planını yapıyor. Biraz bu örneklerden bazılarını derleyelim. İlk örneğimiz yeme-içme sektöründen.
New York’da ilk NFT restoranı yapım aşamasında. 2023'te fiziksel olarak kapılarını açmaya hazırlanan Flyfish Club, müşterilerin üyelikleri için kripto para birimi kullanarak ödeme yapacakları, yalnızca üyelere açık bir restoran olacak. Bir NFT'nin kendisi! Mekan, lüks bir deniz ürünleri restoranı, bir kokteyl salonu ve birincil üyeler için özel bir ‘omakase’ tarzı oda içerecek. Üyelik, potansiyel olarak gerçek bir "varlık" olarak sunulacak. Alıcılar üyeliklerini aylık olarak kiralayabilir, satabilir veya kullanabilir olacak, bu tabii yemek endüstrisi için oldukça yeni bir kavram.
Festivalleri NFT’leyin
Coachella, üç NFT koleksiyonunu satışa çıkacağı bir NFT pazaryeri başlattı. 10 NFT'lik bir grup olan Coachella Keys Collection'ın her satın alımı, alıcıya festivale bir ömür boyu giriş hakkı kazandıracak. Satın almalar, ünlü şef yemeği ve etkinliklere ön sıradan erişim dahil olmak üzere 2022 festivaline özel ayrıcalıklar da içerecek.
Müzik koleksiyonları
DJ Steve Aoki, Ocak ayında A0K1VERSE'ı duyurdu: NFT koleksiyoncuları için tasarlanmış dinamik bir metaverse ekosistemi… Passport NFT tarafından desteklenen, birden fazla meta toplulukta birlikte çalışabilir ve yaratıcı stüdyo Manifold ile ortaklaşa olarak, Passport sahipleri sanal ve yüz yüze konserlere, NFT yayınlarına, özel etkinliklere ve giysilere erken erişime sahip olacaklar.
Hennessy’den, ilk NFT'ler
Hennessy her biri 226.450 $ karşılığında ilk NFT’lerini piyasaya sürdü. Her satın alma, LVMH'ye ait Konyak evinden sınırlı sayıda bir Hennessy 8'in ilk ve son şişelerinin fiziksel ve dijital sahipliğini içeriyor. NFT platformu BlockBar aracılığıyla satın alınan alıcılar, mülkiyetin doğrulanması için şişenin dijital versiyonunu alıyor. Bununla birlikte, her alıcı, bir hatıra heykeli, oyulmuş bir Bakara üfleme sürahisi, bir pipet, mantar tutucu, sandık ve kimlik doğrulama plakası içeren ‘fiziksel varlığı’ da satın almış oluyor.