Yeni nesil mağazacılık ve yeni yatırımlar

Fatoş KARAHASAN
Fatoş KARAHASAN Markalar & İçgörüler

12 yıl üst üste İngiltere’nin “En sevilen kahve zinciri” seçilen,  Avrupa'nın en büyük kahve zinciri Costa Coffee Türkiye’deki ilk dükkânını Boyner Cadde’de açtı. İtalyan kardeşler Sergio ve Bruno Costa tarafından 1971 yılında Londra'da kurulan Costa Coffee, 32 uluslararası pazarda 4 binden fazla kahve dükkânı işletiyor. Kullandığı kahve çekirdeklerini 100% Rainforest Alliance sertifikalı çiftliklerden elde ediyor.

Kahve yetiştirilen bölgelerdeki çocukların yaşam kalitelerini artırmak, güvenli ve kaliteli bir eğitime erişmelerine yardımcı olmak için Costa Vakfı’nı kuran Costa Coffee, bu kapsamda 90'dan fazla yeni okul ve 10 ülkede 750'den fazla derslik inşa etti.  Dünya çapında 90 binden fazla kişinin eğitime erişimini sağladı.

Boyner Cadde’de düzenlenen tanıtım buluşmasında Costa Coffee EMENA (Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika) Genel Müdürü Gordon Mowat, Türkiye gibi kahve kültürü olan ve kahvede seçici davranan insanların yaşadığı, büyük bir potansiyele sahip bir ülkeye geldikleri için çok heyecanlı olduklarını; özel kahve çeşitleri ve lezzetleriyle birlikte Türk damak tadına uygun zengin bir yiyecek menüsünü bir arada sunacaklarını belirtti. 

Akışkan mağazacılık deneyimi

Costa Coffee’nin açılışında konuşan Boyner Büyük Mağazacılık CEO’su Eren Çamurdan, Costa Coffee ile müşterilerine sundukları “akışkan mağazacılık” deneyimini zenginleştirmeyi hedeflediklerini vurguladı. Lansman sonrasında Boyner yöneticileriyle birlikte Boyner Cadde’yi gezdik.

Eren Çamurdan’ın verdiği bilgiye göre, eknoloji, sanat, sürdürülebilirlik, deneyim odaklı mağaza Toner Mimarlık tarafından tasarlandı.  Boyner Cadde’nin toplamda 1800 metrekare olan 4 cephesi Mural İstanbul sanatçılarının graffiti eseriyle donatıldı.Mural İstanbul’dan altı sanatçı Boyner Cadde’nin 4 cephesinde yer alan graffiti tasarımı için  220 saat çalıştı. 

Ressam Mehmet Sinan Kuran kendine özgün minyatür eskizlerini ekibiyle birlikte 2 hafta gibi kısa bir sürede bir kolona resmetti. Atık malzemeleri sanatla buluşturan Deniz Sağdıç tarafından tasarlanan iki tablo, 4 koltuk, 1 sehpa, 1 halı ve 1 lambader için 350 adet defolu atık denim pantolon kullanıldı. Origami sanatçısı Gürat Öztürk devasa büyüklükteki 15 adet çiçekle mağazanın görsel düzenlemesine renk kattı.

Binada bulunan dijital ekranların toplam alanı 292 metrekare ediyor. Bu ekranlar için Decol sanatçıları tarafından tasarlanan ve “yaşayan enstalasyonlar” olarak adlandırılan dijital sanat eserleri doğadan ilham alıyor.

Sürdürülebilirlik odaklı tasarım

Havalandırma ve yağmur sularını arıtarak yeniden kullanan Boyner Cadde bu yöntemle yılda 15 ton su tasarrufu hedefliyor. Mağazada yer alan güneş enerji panelleri ile binanın elektriğinin yaklaşık yüzde 10’u karşılanacak. Mağaza içinde 4 adet hologram yer alıyor.

Boyner Cadde’de baskı tanıtım malzemeleri kullanmıyor, bilgiler dijital ekranlarla paylaşılıyor. Mağazanın dış giyim bölümünde bir tane soğuk oda yer alıyor. Outdoor ürünlerin performansını deneyimleyebilmek için hazırlanan oda alınan ürünlerin performansının ölçülebilmesi için -20 dereceye kadar soğuyabiliyor.

Boyner Cadde’de yer alan iki bisiklet ile hem spor yapmak hem de elektrik üretmek mümkün. Üstelik misafirler üretilen elektrikle telefonlarını şarj edebiliyor. Mağazada bulunan 2 adet retro oyun makinesi alışverişe nostaljik bir mola verdirtiyor.

Hijyen kurallarının maksimum seviyede uygulamada olduğu mağazada tuvaletler temassız. Mağazada bir de bebek odası yer alıyor. Misafirlerin rahat alışveriş yapabilmeleri için emanet dolapları bulunuyor. Kadın, erkek, çocuk, aktif spor, outdoor, denim, ayakkabı, çanta, kozmetik, aksesuar ve ev kategorilerine ev sahipliği yapan mağazada 200’e yakın markanın 100 bine yakın ürünü yer alıyor. Soldan sağa; Boyner Büyük Mağazacılık CEO'su Eren Çamurdan, Boyner Büyük Mağazacılık Pazarlama ve Marka Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Nurçin Koçoğlu, Costa Coffee Kıdemli Bölge Pazarlama Müdürü Louise Bray, Costa Coffee Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (EMENA) Genel Müdürü Gordon Mowat, Costa Coffee Orta Doğu ve Asya Bölgesi Franchise Direktörü Tom Edgar, Costa Coffee Perakende Direktörü Mark Buley

Türkiye’de Medya Yatırımları 16 milyar 953 milyon TL oldu

2021 Medya ve Reklam Yatırımları Raporuna göre, Türkiye’de Medya Yatırımları 16 milyar 953 milyon TL, Reklam Yatırımları ise 5 milyar 858 milyon TL olarak açıklandı. Rapor, Reklamcılar Derneği (RD), Reklamverenler Derneği (RVD), İnteraktif Reklamcılık Derneği (IAB), Açıkhava Reklamcıları Vakfı (ARVAK), Ulusal Radyo Yayıncıları Derneği (URYAD) ve Mobil Mecralar Araştırma Pazarlama ve Reklamcılık Derneği (MMA TR) adına bağımsız danışmanlık şirketi Deloitte tarafından hazırlandı. 

Medya yatırımları 2’ye katlanma potansiyeline sahip

Dünya genelindeki 42 ülkede medya yatırımları bir önceki yıla oranla yüzde 28,69 büyürken Türkiye’nin bu hacim içerisindeki payı yüzde 0,47 oldu. Türkiye dijital medya yatırımlarının geleneksel medya yatırımlarına oranı ise, 42 pazar içinde 5. sıraya geldi ve bir önceki yıla göre yükselerek konumunu güçlendirdi. Yapılan hesaplamalara göre, ülkemizde medya yatırımlarının GSYH içindeki oranının 2’ye katlanma potansiyeli olduğu öngörülüyor.

Reklam yatırımı en büyük olan sektörler perakende, yayıncılık ve bilgi teknolojileri

Reklam ve Medya Yatırımları Raporu’na göre, reklam yatırımları “en büyük sektörler” perakende, yayıncılık ve bilgi teknolojileri olurken “en çok büyüyenler” ise sırası ile bilgi teknolojileri, otomotiv ve turizm oldu.

TV reklam yatırımlarındaki artış yüzde 43’ün üstünde

Türkiye’deki medya yatırımları içerisinde yüzde 42,41 oranında pay alarak 7 milyar 190 milyon TL’ye ulaşan TV medya yatırımları, geçen yıla göre yüzde 43,65 artış gösterdi. Yatırımlarda, 2021’in ilk yarısındaki rekor büyümenin (yüzde 54) baz etkisinin ikinci yarıya taşındığı gözlemlendi.

COVID-19’un izlenmedeki pozitif etkisi yılın ikinci yarısında sıfırlanmış olsa da, TV’ye karşı yüksek talebin yıl boyunca homojen şekilde gerçekleştiği gözlemlendi. Bu talebin oluşturduğu yüksek doluluk oranlarının olumlu etkisiyle, Grpxsn değerinde yüzde 1’in de altında çok sınırlı bir düşüş gerçekleşti. Yatırımlarını artıran sektörler içinde, özellikle e-ticaret kategorisinin son yıllardaki hızlı yükselişinin kesintisiz devam ettiği de gözlemleniyor.

En büyük pay dijital medyanın

2021 yılı itibariyle, dijital medya yatırımları dijital partner ve direkt satın alma olarak iki ana başlıkta raporlanmaya başlandı. Dijital partnerler, marka yaratan, marka değerini koruyan ve büyüten organize medya sektörü, direkt satın alma ise bazı e-ticaret firmaları, KOBİ’ler, oyun siteleri gibi kendi imkanlarıyla yatırım ve işlem yapan kuruluşları tanımlanıyor.

Bu doğrultuda dijital partnerlerle yapılan yatırımlar yüzde 46,7 pay ile 7 milyar 924 milyon TL, direkt satın alma ile gerçekleşen medya yatırımları ise 10 milyar 943 milyon TL olarak raporlandı. Toplam dijital medya yatırımları ise 18 milyar 867 milyon olarak raporda yer aldı.

Dijitalleşmenin, Mart 2020 itibariyle pandeminin etkisiyle hız kazandığı ve 2021’de de bu etkinin devam ettiği gözlemlendi. 2021 yılında gerçekleşen dijital medya yatırımları içerisinde sosyal medya yüzde 60,5 ve native yüzde 3 paya sahip oldu. Platforma göre mobil yüzde 73, satın alma biçimine göre ise programatik yüzde 78 pay sahibi oldu.

Mobilin dijitaldeki kullanım payı yüzde 73

Dijital Medya Yatırımları’nın yüzde 73’ü mobil, yüzde 27’si ise PC üzerinden gerçekleşti.  2020 yılında 5.270 milyon TL olan Mobil Medya Yatırımı 2021 yılında 13.773 milyon TL’ye yükseldi. Aynı şekilde toplam gösterilen web sayfası trafiğinin yüzde 70’i mobil telefonlar üzerinden gerçekleşti.

Özellikle pandemi süresince tüketicilerin yoğun sosyal medya kullanımı ile Türkiye’de sosyal medya kullanıcı sayısı 69 milyona ulaştı. Reklamverenlerin de sosyal medya üzerindeki reklamlarını artırmaları neticesinde mobil, dijital yatırımlar içerisinde yüzde 60,49’luk (11.413 milyon TL) pay alarak sosyal medya kanalları mobil medya yatırımlarında ilk sırada yer aldı.

Basındaki büyüme yüzde 6,43

Türkiye’deki medya yatırımları içerisinde toplamda yüzde 1,6’lık pay alarak 445 milyon TL olarak gerçekleşti, geçen yıla göre yüzde 6,43 artış gösterdi. Pandemi öncesi raporlanan 2019 yılı medya yatırımları (503 Milyon TL) ile karşılaştırıldığında enflasyon etkisi hariç küçülme gözlemlendi.

Pandemiyle birlikte tüketicinin haber takibinin dijital mecraya yönelmesinin kalıcı bir eğilim haline geldiği anlaşıldı. Tiraj ve erişimin artmaması, reklamverenin yazılı basına ve özellikle gazeteye ilgisinin azalmasına sebep oldu. Reklam sütun*cm kullanımları düşerken, enflasyon etkisiyle işgücü dışında en önemli maliyetler olan kağıt ve mürekkepte küresel artışlar, gazete ve dergiler üzerinde önemli baskı unsurları haline geldi.

Açıkhava hızla toparlanıyor

Türkiye’deki medya yatırımları içerisinde toplamda yüzde 5,6’lık pay alan açıkhava 946 milyon TL olarak gerçekleşti, geçen yıla göre yüzde 34,58 artış gösterdi. Pazarlama sektörünün talebinin yükseldiği, açıkhava ünitelerinin çeşitlendiği, açıkhava kullanımının yaratıcı çalışmalara ve medya planlamasına çok daha uygun bir ortam sağladığı görüldü. Açıkhava envanterine yeni katılan reklam alanları da bu büyümeyi etkiledi. Açıkhava sektöründe, 2022 yılında yeni ihaleler ve yeni yatırımlar, dolayısıyla yeni reklam alanları görülmesi bekleniyor.

Radyoya yatırım oranı yükseliyor: 2022 hedefi 1 milyar TL

Radyo medya yatırımları COVID-19 nedeniyle mayıs ve aralık aylarında yaşanan tam kapanmaya rağmen geçen yıla göre yüzde 41,36 artarak, yüzde 2,5 pay ile 417 milyon TL olarak gerçekleşti. Bu artış ve 2022 yılının ilk üç ayına ait veriler radyoların 2022 yılı sonu hedeflerini bir milyar liraya yükseltmesini sağladı.

Sinemanın 2022 yılında pandemi öncesi değerlerine ulaşması bekleniyor

Sinema salonlarının pandemi sebebi ile 2021 yılının temmuz ayında açılabilmeleri sebebiyle sinema yatırımları 31 milyon TL olarak gerçekleşti. Sinema, 2022 yılının ilk çeyreğinde 38 yerli ve 50 yabancı filmin vizyona girmesiyle, toplam 16 milyon, mart ayında ise 7 milyon seyirciye ulaşarak tüm zamanların en yüksek mart ayı performansını gerçekleştirdi. 2022 yılında sinema sektörünün tekrar pandemi öncesi değerlerine ulaşması bekleniyor.

Tüketicilerin medya tüketim alışkanlıkları ve çevrimiçi davranışları, pazarlama trendlerini belirliyor

Raporda pazarlama dünyasını etkileyecek değişen tüketici davranışları da değerlendirildi. Covid-19 sürecinde değişen tüketici davranışlarının zamanla alışkanlıklara dönüştüğüne dikkat çekildi. Tüketicilerin internette günde 6 saat 54 dakika, müzik servislerinde 3 saat 24 dakika, sosyal medyada 2 saat 25 dakika, televizyonda ise 1 saat 31 dakika geçirdiği, dijital mecralarda bu kadar çok zaman geçiren bireylerin davranışlarının markaların pazarlama çalışmaları için yol gösterdiği belirtildi.

Ahmet Pura onuncu kez WFA Yönetim Kurulu’nda

Dünya Reklamverenler Federasyonu (WFA) 69. Genel Kurulu, her yıl Nisan ayında organize edilen Küresel Pazarlama Haftası’nın (Global Marketer Week) ilk gününde gerçekleştirildi. Tüm üye derneklerin, markaların temsilcilerinin katıldığı kurulda WFA’in yeni Yönetim Kurulu belli oldu. Reklamverenler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Pura onuncu kez WFA Yönetim Kurulu’na seçildi. Bu seçimle birlikte Türkiye, 100’den fazla global markanın ve 54 farklı ülkenin ulusal reklamveren derneklerinin üye olduğu WFA’in Yönetim Kurulu’nda bir yıl daha temsil edilmeye devam edecek.

“Global Marketer Week 2023’te İstanbul’da…”

Türkiye’nin onuncu kez dünyanın en büyük sektör organizasyonunda temsil edilecek olmasının verdiği mutluluğu dile getiren Reklamverenler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Pura, WFA Yönetimine destek ve güvenleri için teşekkürlerini sundu ve ardından yaptığı açıklamayla “Pazarlama iletişimi ve reklam sektörünün en önemli çatı örgütünde onuncu dönemde de görev almış olmak hem RVD adına hem de ülkemiz adına çok değerli. Uzun yıllara dayanan iş birliğimiz sayesinde küresel çapta hayata geçirilen tüm çalışmalarda ön saflarda yer aldık, almaya da devam edeceğiz. WFA’in gündemi oluşturan üç önemli konu başlığı olan  çapraz medya ölçümü, Global Alliance of Responsible Media (GARM) ve Gezegen Taahhüdü için başlattığımız çalışmalar, Mart ayında seçilen yeni Yönetim Kurulumuz ile oluşturduğumuz alt komiteler ile hız kazanacak” dedi.

Pura, ayrıca 2023 yılında, Cumhuriyetimizin 100. Yılında, pazarlama dünyasının en önemli organizasyonu olan  Global Marketer Week’in İstanbul’da düzenlenmesi için WFA Yönetiminden söz aldıklarının bilgisini verdi.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar