Yeni Gümrük Kanunu ve 65 yaş kısıtlaması

Sayın DÜNYA okurları, çeşitli yazlarımda değindiğim ve halen gümrük teşkilatında gündemde olan bu konu daha vahim bir boyut almış bulunuyor.

2008 yılında düzenleme yapılırken kervanın yolda düzüleceği anlayışıyla hareket edilen bir sistem olan Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği (YGM) mevzuatı zaman içinde baş döndürücü bir sıklıkla değişmiş bulunuyor. Gelip giden bakanlara neler anlatıldı ki olumsuz bakanlar oldu biraz olumlu bakanlar oldu. Ama bu meslek çalışanlarının gerçekte nelerle karşılaştıkları, ne kadar istihdam yarattıkları, ne kadar vergi ödedikleri, değişikliklerden sistemin nasıl etkilendiği, eski sisteme göre yararlarının neler olduğu, devam ettirilmesinde neden zorunluluk bulunduğu konularında detaylı bir çalışma yapılıp camia ile paylaşılmamasının sonucu spekülatif ve nicel olaylar gölgesi üzerine güncel ve sağlıklı olmayan değişiklikler yapıldı bugüne kadar.

Yeni Gümrük Kanunu çalışması son hızla devam ediyor. Geniş bir yelpazede paydaşlarla tartışılması umuluyor ama henüz bunun tam anlamıyla gerçekleştiği söylenemiyor.

YGM sistemi açısından sorun daha da karmaşık hale geleceğe benziyor. Mesleki mevzuat sarmalı ve sürekli davalara konu olan mesleğin bu devirde hala netleştirilmemiş olması büyük eksiklik. Neticede ithalat ve ihracat işlemleri bu meslek grubunun üzerinden de yürüyor. Yani ülke için hayati önemi taşıyan çok geniş kesimlere hitap eden bir meslekten bahsediyoruz.

Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri ile ilgili olarak getirilen 65 yaş uygulamasının mantığının esasen savunulacak iler/tutar bir tarafının olmadığı aşikardır. Hangi meslekte böyle bir sınırlama var? Cevap: Yok. 65 yaşından büyükler ülkeleri idare ediyor ama YGM’lik yapamaz manzarası ilginç bir çelişki yaratıyor.

Hala bunların memur olduğu varsayılıyor. Evet.. idarenin yaptırmak istediği işleri bunar yapıyor ama neticede bunlar Türk Ticaret Kanunu’na göre örgütlenmiş özel şirketlerdir. 65 yaş sınırlaması anlamsız ve mesnetsizdir. Kanun metnine bunu koymak anayasaya da aykırı olur. Hele hele halen bu konuda dava devam ederken ve sonucu YGM’ler lehine olduğunda yeni kanuna konulacak bu sınırlama yine yeniden büyük sorunlara yol açmaz mı?

Acaba 65 yaşındaki kişilerin enerjilerinin tükendiği mi zannediliyor. Zannedenler 65 yaşına geldiğinde görüşlerini merak ediyorum doğrusu. “idare yaptırdığı işleri yaptırmaktan her zaman vazgeçebilir” mantığı ile binlerce insanın çalıştığı bir alanı tahkim etmek her zaman doğruya götürmez. Her alanda olduğu gibi bu hizmet sektöründe de boşluk bir şekilde dolar. Yani, insanları dolambaçlı yollara itmenin kimseye faydası olmaz. Danıştay umarım son noktayı koyar. Ne lüzumu var idarenin sürekli davalarla uğraşmasına, Yöneticilerin hepsi akıllı zeki eğitimli insanlar. Oturup en ideal düzenleme yapılabilir. Sık sık değiştirilen mevzuat mesleklerin kökleşmesinin önünde engel oluşturur.

Hizmet sektörünün GSMH içindeki payının arttığı gerçeğini ve bu sektörün vergi-prim-kıdem tazminatı-istihdam problemlerini göz önünde bulundurarak pozitif bir gözle konulara yaklaşmak gerekmez mi? Şeklindeki soruyu tekrarlamak bugünlerde daha önemli hale gelmiş bulunuyor.