“Yeni Ekonomi”den neler öğrendim?

Mahfi Eğilmez’i tanımayan yoktur. İş hayatına Maliye Müfettişi olarak başlamış, kamuda ve özel sektörde önemli görevlerde bulunmuş, yazmış, çizmiş, öğrendiğini ve fikirlerini bizlerle paylaşmış bir aydındır. Üretkenliği ile de tanınan Mahfi Eğilmez, üretmeye devam ediyor. Geçen hafta çıkan 26‘ncı kitabı “Yeni Ekonomi” raflarda yerini aldı. Mevcut ekonomik bakışın özellikle gelişme yolundaki ülkelerin yaşadığı sorunlara çözüm getirmediği vurgulanan kitapta, ülkelerin popülist dürtülere kapılmadan, bilimin ışığında kendi koşullarına uygun ekonomi politikaları geliştirmesi gereği ortaya konuluyor.

Remiz Kitabevi’nden çıkan kitabı hafta sonu bir günde okudum. Neler öğrendim? Paylaşayım:

- Faizin yanlış belirlenmesi ekonomiyi sıkıntıya sokar. Sonradan hatanın düzeltilmesi ekonomiyi düzeltmeye yetmeyebilir.

 - GSYH ve özellikle de kişi başına gelir, ölçü birimi olarak anlamlı ölçüler değildir. Ancak daha iyisi bulunamadığı söylenerek uzun süredir uygulanıyor.

 - Eskiden talep ve maliyet enflasyonu ve bunların birkaç çeşidi vardı. Günümüzde slumpflasyondan greedflasyona kadar farklı çeşitler çıktı.

- Ekonomide birçok kriz hali vardır. İçinden çıkılması en zor olanı slumpflasyondur.

 - Enflasyon yükselirken ücretler arttırılır, ücret artışları talebin artmasına o da enflasyonun yükselmesine yol açar.

 - Newton’un üçüncü hareket yasasından giderek risk artışı sonucu ortaya çıkan enflasyon artışını yeniden eylemsizlik durumuna getirebilmek için ona eşit bir faiz uygulamak gerekir.

 - Dünyanın her yerinde başta enflasyon verileri olmak üzere istatistikler tartışılır hale geldi. Bunun bir nedeni ölçüm yöntemlerinin eksikliği diğer nedeni ise kurumların itibar kaybıdır. Açıklanan resmi istatistiklerin tartışmaya konu olmaktan kurtarılmasının yolu, istatistik kurumlarına gerek mali gerekse idari açıdan bağımsızlık vermekten geçiyor.

 - Kâğıt paraların hiçbir maddi karşılığı yoktur, sadece devletlerin itibarına dayalı olarak değerlenir.

 - Piyasa ekonomisi denilen sistem aslında gerçekte olmayan bir rekabet piyasasına dayanan hayali bir sistemdir.

 - Yalnıza ekonomi bakımından değil bütün alanlar açısından en tehlikeli rejim klepteokrasidir. Klepteokrasi Yunanca klept (hırsız) ve kratos (güç) sözcüklerinin birleşimiyle oluşmuştur ve hırsızlar yönetimi anlamına gelir.

- Gölge ekonomi giderek yaygınlaşıyor. Bu gidişle bir süre sonra asıl ekonomiden daha büyük bir parça halini alacak.

- Sürekli çevreye zarar vererek gelişmeyi sürdürmek mümkün değildir.

- İsteklerimizi karşılayacak kaynaklar kıt olmasaydı bir ekonomi bilimine ve iktisatçılara gerek kalmazdı. Onun için “cennette iktisatçıya gerek yoktur” derler.