Yeni başlayanlar için Heterodoks sözlüğü

Size bu kavramın iktisat politikası olarak kitabi anlamını aktaracak değilim. Daha pratik bir dil kullanıp, Türkiye örneğinden ne olduğunu anlatmaya çalışacağım. Bildik iktisat politikalarını (Ortodoks) bir yana atıp yerine getirilendir. Heteredoks ekonomide bir yöntem değildir. Ana akımdan sapmışlık tanımıyla literatürde vardır. Kural dışılığın ifadesidir. Çokça dillendirildiğinden meraklısına anlatalım dedik. Hadi başlayalım: Heterodoks;

• Düşürdüğün faizden krediverdirtmemektir.
• Derenin suyunu yukarı akıtmaktır.
• Ekonomi otobanında ters yola girmekle kalmayıp, “herkes ters yönde gidiyor” diye yakınmaktır.
• “İhracat artacak” deyip rekorlara veda etmektir.
• “İşsizlik azalacak” deyip en az 5 yıl iş aramasınlar diye onları üniversite antrepolarında saklamaktır.
• “Üretim artacak” diye beyan edip üretenleri finansal kuraklığa mahkûm etmektir.
• “Faiz sebep enflasyon sonuç” teziyle yola çıkarken, faizi indirip dövizi fırlatarak enflasyonu azdırmaktır.
• Zaten iktisatta kabul görmüş ne varsa tersini yaparken, “eklektik” sosuyla, kafana göre takılmaktır.
• İş dünyasının; “acaba hangi kötü sürpriz geldi” diyerek Resmi Gazete’nin gece yarısı nüshasını korkuyla beklemelerini sağlamaktır.
• İhracatçının yurtdışı gelirine el koymak, kendi dövizinin dilencisihaline getirmektir.
• Finansal tsunamide koruyucu kalkanımızolması gereken bankaları, tüm kötülüklerin anası diye gösterip hedef tahtasıhaline getirmektir.
• “Seçime giderken bana büyüme lazım” diyerek dövize bakmamaktır, enflasyona aldırmamaktır.
• Bütçeyi popülist müjdelerledelik deşik etmek ve seçimin finansmanını bankaların üzerine yıkmaktır.
• Ekonomideki tüm aksilikleri dış güçlerebağlayıp, aslında sorunu üreten iç güçlerigörmezden gelmektir.
• Enflasyon dünya rekoru kırarken; “vatandaşı ezdirmedik” diyebilme cüretidir.
• “Son yılları saymazsak, Ak Parti döneminde enflasyon ortalaması yüzde 8-9civarındadır” diyebilmektir.
• Kurla flörtleşmesinler diyeparası olmayanlardan toplanan vergileri, bankada parası olanlara aktarmak ve kur korumalı mevduatı icat etmektir.
• “Arkadaş bu Heterodoks nedir?” diye soranlara; “neoklasikekonomi düşüncesinden epistemolojikbir kopuşu temsil eden heterodoks yaklaşım, günümüzde giderek ön plana çıkan davranışsal ekonomi ve nöroekonomiyle daha fazla önem kazanmaktadır” diyebilmektir.
• Gelecek yılların kaynaklarını bugündenharcamak, gelecek kuşakları ipoteketmektir.
• Faizi, seçimden önce tek haneye park etmek ama seçimden sonra çok haneye çıkarmaktır.

NOT

ORDUNUN DERELERİ AKSA YUKARI AKSA

Ekonominin temel dinamiklerini bir kenara itip, dünyaya yeni model üretiyoruz dersen, hayata da bu modeli test ederek sana cevap verir. Ordunun dereleri aksa yukarı aksa bir temenni türküsü olabilir fakat pratikte suyu yukarı akıtamıyoruz. Üretmeden tüketemiyor, kazanmadan harcayamıyorsun. Ama seçimi kazanabilmek adına “ne pahasına olursa olsun büyüyeceğim” dersen, buna da “Heterodoks” diye bir bilimsel (!) kılıf uydursan dahi, ordunun dereleri yukarı akmayacak, “vermem iktidarı ellere…” desen bile, ekonomi kendi doğal mecrasında akmayı sürdürecektir.