Yeni 7 harika
Matbaa ve buhar makinasını geç alarak bir imparatorluk kaybettik. Gerek şirket gerek ülke olarak devrim niteliğindeki yeni teknolojileri ıskalama lüksümüz yok. Gelin bu hafta hayatımızı kısa sürede değiştirecek yedi ilginç alanı, dünyanın yeni yedi harikasını konuşalım.
BLOK ZİNCİR
Merkezi otoriteye ihtiyaç olmadan, verilerin dağıtık ağ üzerinde saklandığı ve kayıtların değiştirilemediği blok zincir (blockchain) akla kripto paraları getiriyor. Halbuki tedarik zinciri yönetiminden ticaretin finansmanına uzanan geniş bir kullanım alanı var. Hatta Estonya’daki bir şirket Covid-19 pasaportu uygulamasını Dünya Sağlık Örgütü ile işbirliği yaparak uluslararası filyasyon ve güvenli sosyal hayat işleri için kullanacak.
YAPAY ZEKA
Gartner’e göre 2022’de yapay zekanın yaratacağı değer 3.9 trilyon dolar. PWC bu miktarı 2030’da 15.7 trilyon dolar öngörüyor. Şirketlerimizin bu teknolojiyi apayrı bir saha görmek yerine, mevcut işlerinde (bilhassa veri analizi ve işgücü otomasyonu) ondan yararlanmaları elzem. En geleneksel sayılan sektörlerden biri olan tarımdan örnek verelim: makine öğrenmesiyle çalışan sürücüsüz traktörler, 'drone‘lardan alınan görüntüyü işleyip tarla sağlık durumunu tespit veya geçmiş istatistiklerin detaylı analiziyle verimliliğin yükseltilmesi.
TELE SAĞLIK
Pandemi sürecinde iyice kıymetini anladığımız bir alan. Evlerinden çıkmadan ve hastane mikrobuna maruz kalmadan muayene olabilen hastalar, randevu sıralamasını yapabilen (ve şiddete maruz kalma riski sıfırlanan) hekimler, tüm bu süreçte tasarruf eden kamu ve sigorta şirketleri. Sağlık hizmetinin bir ihracat kalemi olmasının hızlanması da cabası.
ROBOTLAR
O kadar çok konuşuldu ki artık mizah konusu haline geldi! Robotlar imalat sanayii başta olmak üzere sağlık, savunma, enerji gibi pek çok alanda hayatımıza girdi bile. Dünyada 10 bin imalat sanayii işçisi başına 74 robot düşüyor (Türkiye’de bunun yarısından az). Ancak robotlar konusunda cari açık veriyoruz. Büyümesi çok muhtemel bu sektör, bazı şirketlerimiz için ciddi bir fırsat alanı.
KUANTUM BİLGİSAYAR
Yapay zeka ve makine öğrenmesi tabanlı inovasyon için exabyte (1,000,000,000,000,000,000 byte) büyüklüğünde veriyi işleyebilecek bilgisayarlara erişim gerek. Bu yıl Çin bu alana 10 milyar dolar harcayacak. Avrupa Birliği Horizon programları da konuyu ele alıyor. Şirketlerimiz ve üniversitelerimiz kiralama yoluyla da olsa bu tip işlemcilere erişebilmeli.
NANOTEKNOLOJİ
Tekstil, otomotiv, sağlık ve kimya gibi önde gelen sektörlerimizin geleceği bu alanda. Kendini temizleyen giysiler, daha dayanıklı ve paslanmayan metal aksamlar, yapay kemikler üretmeden bunu yapanlarla rekabet edemeyiz.
SİBER GÜVENLİK
21 Temmuz’da bu köşede işlediğimiz bir konu. Siber saldırıya maruz kalan ABD’deki KOBİ’ler ortalama 200 bin dolarlık maliyetle karşılaşıyor ve yüzde 60’ı 6 ay içinde iflas ediyor. Accenture’a göre bu mesele işletmelere önünüzdeki beş yılda 5 trilyon dolarlık maliyet yaratacak. Şirketlerimizin es geçemeyeceği bir risk ve bazıları için de fırsat!