Yedikule Zindanı’na 2.5 milyon lirayla girdi, restorasyon 20 yıl sürecek

FATİH Belediye Başkanı M. Ergün Turan ve ekibiyle Yedikule Zindanı olarak bilinen Yedikule Hisarı’na girerken ilk sorum şu oldu:

- Burada restorasyon yapmak Fatih Belediyesi’nin yetki alanına mı giriyor?

Turan, yanıtladı:

-Yedikule Hisarı, Fatih ilçesinde yer alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan restorasyon işini talep ettim ve aldım.

Yedikule Hisarı’nın 7 yıldır kapalı olduğunu belirtti:

- Biz restorasyona başlamadan önceki hali tam bir mezbelelik idi. Bu eserin restore edilip bir an önce Fatih’in, İstanbul’un ve ülkemizin turizmine kazandırılması gerekiyordu.

Restorasyon için çalışmalara 6 ay önce başladıklarını bildirdi, araya ekipte yer alan Sit Alanları Alan Yönetimi eski Başkanı İhsan Sarı girdi:

- Sayın Başkan duymasın ama burada restorasyon çalışmaları 20 yılı bulur.

Turan, restorasyonun uzun zaman alacağının farkında olduğunu vurguladı:

- Biz başladık, elbette devamı gelir.

Maliyetini merak ettim, şu ana kadarki harcamayı paylaştı:

- Şu ana kadar 2.5 milyon lira harcadık. Burada restorasyon için kaynak bulunur. Ancak, şimdiden toplam maliyeti kestirmek zor.

Tur sırasında “Küçük Altın Kapı” adlı girişin önünde durduk, Mimar Sinan Üniversitesi Sanat Tarihi Öğretim Görevlisi Hayri Fehmi Yılmaz anlattı:

- Bu kapı II. Theodosius tarafından yaptırıldı. Bizans döneminde karşılama ve uğurlamaların yapıldığı ana giriş kapısıydı. Burası, konuk kralları görkemli giriş kapısıyla karşılamak amacıyla yapıldı.

İstanbul’un fethi dönemine işaret etti:

- Fatih Sultan Mehmet, fetihten sonra burada bir iç kale inşa etti. I. Theodosius dönemini düşünürsek, Yedikule Hisarı’nın tarihçesi 1630 yıl önceye uzanıyor.

Kapıdan girdik, İhsan Sarı, o taraftan görünen beton bölüme dikkat çekti:

-Yedikule Hisarı’nda ilk restorasyon 1958’de Cahide Tamer’in yönetiminde yapıldı ve 12 yıl sürdü. Beton bölümler o dönemden. O zamanki teknolojiyle en iyi koruma yöntemi olarak beton destek yapmışlar. Kapının üst tarafındaki mermer parçalanmak üzereymiş.

Ergün Turan, kulelerden birinde yukarı çıkarken Yedikule Hisarı’nın önemi üzerinde durdu:

-Yedikule Hisarı, sahip olduğu mana itibariyle özellikle tarihçilerin, tarihe ilgi duyanların ve tarih severlerin dikkatini çeken bir yapı. İstanbul’un fethinden sonra kültürel anlamda Osmanlı ve Bizans’ın buluştuğu noktalardan biri.

Dinamik bir restorasyon dönemi olacağını bildirdi:

- Hisar’ın bir kısmı restorasyon devam ederken müze olarak tematik grupların ziyaretine açılacak.

Orta avludaki peyzaj çalışmalarına vurgu yaptı:

-Hedefimiz en kısa sürede Yedikule Hisarı’nı yeniden halkla buluşturmak. Öncelikle iç avlu düzenlemelerini yapıp, Hisar’ı ziyarete açacağız. Yürüyüş yolları da bu arada yapılıyor. Sonraki etapta kule restorasyonu olacak.

Çıktığımız kulenin üstünden diğer kuleleri de gösterip, sürdürdü:

- Yedi kuleden biri günümüze kadar ayakta kalamamış. Bugün gördüğümüz 6 kulenin ikisi Bizans, 4’ü Osmanlı dönemine ait.

Ergün Turan, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı dönemindeki “iş yapma-bitirme” deneyimini şimdiki görevine yansıtıyor...

7 yıldır kapalı ve mezbelelik olan Yedikule Hisarı’nın restorasyonuna soyunması bunu ortaya koyuyor.

Etkinlik alanı ve müze olacak

FATİH Belediye Başkanı Ergün Turan, Yedikule Hisarı’nın tarihçesine işaret etti:

- Yedikule’nin I. Theodosius’tan Fatih Sultan Mehmed’e, Genç Osman’dan Macar elçisine kadar tüm hikayesini anlatacak bir müze burada yer alacak.

Hisar’ın denize yakın olduğuna dikkat çekti:

- İstanbul’un her yanından görülebilmesi amacıyla ışık gösterileri ve video mapping uygulamaları gerçekleştirilecek.

Hisar’da etkinlikler de yapılacağını kaydetti:

- Yedikule Hisarı’nın İstanbul turizmi destinasyonuna alınması için görüşmelerimiz sürüyor. Burası dünyanın en gözde kültür ve sanat merkezlerinden biri haline gelecek.

‘Kanlı Kuyu'dan çok kemik çıkar

Sit Alanları Alan Yönetimi eski Başkanı İhsan Sarı, Yedikule Hisar’da gezdiğimiz kulenin "Kanlı Kuyu” bölümünü gösterdi:

- Daha önceki restorasyon çalışmalarında “Kanlı Kuyu”ya hiç el sürülmemiş. Bir gün restorasyon için “Kanlı Kuyu”ya el atılırsa, çok sayıda insan kemiği çıkacağını düşünüyorum.

Yedikule Hisarı’nın Osmanlı dönemi dahil zaman zaman hapishane olarak kullanıldığını belirtti:

- Kaynaklar bize, bu kuyuya başı kesik cesetler atıldığını anlatıyor.

İçinde Fatih Camii de vardı

Sit Alanları Alan Yönetimi eski Başkanı İhsan Sarı, Yedikule Hisarı’nın İstanbul’un fethinden önceki dönemde hapishane olarak kullanıldığını belirtip, sürdürdü:

-Osmanlı döneminde ise burası hapishane, darphane, sanat evi, hayvanat bahçesi olarak kullanıldı. Osmanlı hazinesi bir dönem burada muhafaza edildi.

Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan, Hisar’ın içinde bazı bölümlerde yer alan gravürleri işaret etti:

- İstanbul’un fethinden sonra inşa edilen ilk cami, burada yer alan Yedikule Hisarı Fatih Camii’dir.

Yine gravürlere dikkat çekti:

- O dönemde Hisar’ın içinde bir mahalle oluşmuş.

Restorasyon çalışmaları çerçevesinde caminin yapılıp yapılmayacağını sordum, yanıtladı:

- Fatih Sultan Mehmed’in yaptırdığı bir cami. Şu anda yerinde olmasa da orijinalinde var. Orijinaline uygun şekilde yapılması söz konusu olur.