Yatırımda alternatif ürün bulmak giderek zorlaşıyor

Yılın artık son işlem günlerine giriyoruz. Yılbaşı tatili öncesi piyasalarda balo havası devam ediyor. TCMB olağan PPK toplantısını takip ediyoruz. Orada da biliyoruz ki tek hanedeki faiz sabit kalacak. Üstelik seçime kadar tek hane kalacağı kesin. Ama seçimden sonra kaç hane olacağı, fazlasıyla meçhul…

Peki, yerli ve yabancı yatırımcılar için durum nasıl? Yabancılar hisse senedi piyasasında 2022’de 3,4 milyar $’lık satış gerçekleştirdi. Kasım ayında 237 milyon $’lık yabancı alışı var. Bu da toplamda 3,4 milyar $’lık satışın yanında dişin kovuğunu bile doldurmuyor. Aramızda yabancı yok, biz bizeyiz.

KARAKIŞ ORTASINDA PASTIRMA YAZI

Seçim ekonomisinin piyasaya yeni şeyler getireceğini biliyoruz ama daha neler geleceği konusunda kafalar karışık… Kimi, seçimden az öncesini “nisan ayı” adresliyor, kimi de yılbaşından itibaren seçmenin kafasına müjde yağdırılacağını söylüyor. Neyin ne olacağını birkaç hafta içinde öğreneceğiz.

Piyasaların beklentisi, asgari ücretin ivmeleyeceği ücret-fiyat sarmalının; geçici de olsa canlılık getireceği yönünde… Bir bakıma karakış ortası pastırma yazı yaşayacak piyasalarda yine para bolluğu söz konusu olabilecek. Ancak bu paranın dövize gitmeyeceği, enflasyonu zıplatmayacağı garantisi yok.

İKİ SORU İKİ CEVAP

İyi de para nerede adreslenecek?

Para adreslenmiyor, getiri arayacağım diye oradan oraya koşuyor. Adeta yüksek enflasyon karşısında yarınının giderlerini karşılamak için ikinci iş arayışında olanlar gibi, para sürekli getiri peşinde. Bir hisseden bir hisseye koşma telaşında. Öte yandan panik halinde; ya gündeme bilmediğimiz bir gelişme düşerse…

Faizin yön tayininde etkisi nedir?

Faizin seyri para için yönü belirledi. Zira tek hanedeki faiz, TL karşında eriyen mevduatlar; sığınılacak limanlar yarattı ve para o yöne akmaya başladı. Borsa, şu anda tasarrufların iltica ettiği mülteci kampı gibi… Orada kendine güven arayanların kâr iştahı belirliyor Borsanın günlük akışını…

NOT

YATIRIMCILAR NELERİ GÖRMÜYOR?

Yatırımcılar böylesi dönemlerde sadece görmek istediklerini görür. Misal; şirketler geri aldıkları payları satar, yatırımcı sormaz neden satıyorsun; görmezden gelir. Patronlar ortak satışı yapar, yatırımcı görmezden gelir. Şirketler için tedbir kararları alınır. Birinci tedbir, ikinci tedbir devreye girer. Yatırımcı dördüncü tedbiri bekler. 

Faiz düşük, döviz stabil, konut fiyatları şişik, kriptoda sakinlik, yatırımcıyı; ne varsa borsada var diye borsaya taşıyor. Borsada getiriler güçlendikçe oynaklık artacak. Yeni yatırımcıların bunu görmesinde fayda var.

Bir de hissesini aldığı şirketi tarikat gibi gören ve onu savunan (ya da öfkelenip küsen) kesim var ki, en büyük riski, bu kesim üstleniyor. Matematiğin dışlandığı borsa, akılsızların akıllılara, sabırsızların sabırsızlara kaynak aktardığı yer oluveriyor.