Yaşam için teknoloji

Filiz KARAOSMANOĞLU
Filiz KARAOSMANOĞLU SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM

İnsanoğlu gezegeninde yaşamını kolaylaştırmak, doğada ayakta kalmak için gayret ederken ateşi buldu. Odunu yaktı. Havasını kirletmeye, iklimini değiştirmeye başlarken küle sebep oldu. Tekerleği bulan, metal işleyen, tarım toplumunda ilerleyen insan matematik, kimya, fizik, astronomi gibi bilim dallarıyla gelişti. Kömürün keşfi ve beraberinde sanayi devrimi dönüm noktası oldu. 1698’te buhar makinesi, 1801’de tren, 1884’te buhar türbini keşifleri ile yaşamda insan ve teknoloji ilişkisi başladı. Teknokrasi ve Teknokrat kavramları çıktı.

Türk Dil Kurumu Güncel Sözlük’te Teknoloji “Bir sanayi dalı ile ilgili yapım yöntemlerini, kullanılan araç, gereç ve aletleri, bunların kullanım biçimlerini kapsayan uygulama bilgisi; uygulayım bilimi”, Teknokrasi “Sanayi, ekonomi ve devlet yönetiminin politikacılar değil, uzmanlar, teknisyenler ve uygulayımcılar tarafından yönetilmesine dayanan sistem”, Teknokrat ise “Teknokrasi içerisinde yer alan, yönetici konumundaki mühendis, mimar, teknisyen, iktisatçı vb. elemanların ortak adı” şeklinde tanımlanmakta. Teknoloji için “Uygulayımcı” mühim. Uygulayımla ilgili herhangi bir alanda bilgi ve becerisi olan bilimsel, teknik bilgi ve verileri, işe ve yapıma dönüştüren kimse olan “Uygulayımcı” için her meslek görev yapabilirken “Teknokrat Uygulayımcı”, diğer deyişle devlet adamları, memurlar ayrı önem kazanmakta.

Günümüzde teknoloji her yerde bizimle. Küçük bir mutfak el aletinin teknolojisi, bilgi teknolojileri, bilişim teknolojileri ile endüstriyel teknolojilerin hepsi bizim için. Sanat ve teknoloji de yaşamımızda. Sürdürülebilirlik yönetiminde çevresel, sosyal, ekonomik etkiler ile bu etkilerin ikili, üçlü kesişimlerinde kuruluşlar değer yaratır. Bu etkileri dikkate alarak geliştirilen ve uygulanan teknolojiler “Sürdürülebilir Teknolojiler” ile bugünden yarınımız için çalışıyoruz. Mevcut En İyi Teknoloji seçimi sürdürülebilir yaşam ve üretim için gerekli iken bu teknolojinin çevresel etkilerinin en az olması veya ortadan kaldırılması Temiz Teknolojiler geliştirilmesiyle mümkün olur. Bu teknolojiler Çevre Teknolojileri, Yeşil Teknolojiler adları ile de bilinen doğa ve kaynaklara verilen zararları azaltma, izleme, koruma hedefli ürün, ekipman ve sistemlerin sürdürülebilir kalkınma yolunda yeşil ve mavi ekonomide geliştirme ve uygulamasıdır.

Yaşam döngüsü boyunca üretimlerin insan ve doğaya olan etkileri: Alan Kullanımı, Asidifikasyon, Biyoçeşitlilik, Ekotoksiklik, İklim Değişikliği, Kaynak Tüketimi, Ötrofikasyon, Radyasyon, Solunum, Toksiklik gibi olup kuruluş bu etkileriyle “Biyoçeşitlilik Kaybı; Çevre Kirliliği; İklim Değişikliği” başlıklarındaki gezegenimizin üç acil sorununa olumsuz etki eder. Bu sorunlara karşı Yeşil, Döngüsel; Dijital değişmek için dönüşüm yolunda kuruluşlar sürdürülebilirlik stratejileriyle olumsuz etkilerini düşürmeli. Kuruluşun teknoloji seçimleri çevresel sürdürülebilirlik yönetimini etkiler. Çevresel etkiler azaltılırken insan ve gezegen de teknolojinin olumsuz etkilerden korunur.

İklim değişikliğine etkinin azaltılması için “İklim Teknolojileri” geliştirilmektedir. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi “Sera gazları salımını azaltmaya yardımcı olacak yenilenebilir kaynaklı enerji teknolojileri ve uyum teknolojileri dahil teknolojiler” olarak İklim Teknolojileri tanımını vermekte. Sera gazları salımına sebep olunan her yerde azaltım, önleme yapılması; İklim değişikliğine uyumun artırılması; İklim direnci kazandırılması; İklim krizi etkilerini yönetme esneklik ve çevikliğini geliştiren teknolojiler için giderek artan hızla ilerleme var. Üretimlerde, enerjide, tarımda, ulaşımda, binalarda, dijital dünyada çözüm bekleyen çok alan var. Dev markalar, girişimciler uğraşıyor. Karbonsuzlaşma yolunda yeşil işler, sürdürülebilirlik çözümleri ve yatırımcıları artarken yeşil akçenin cazibesi de yükseliyor. Riskler ve fırsatlar yan yana.

Akıllı tarım; Biyoteknoloji; Döngüsel Ekonomi; Elektrikli araçlar ve yüksek hızlı şarj teknolojileri; Enerji depolama; Yeni nesil yakıtlar; Hidrojen enerji sistemi; Ürün karbon ayak izi azaltımı; Karbon Tutma ve Depolama (CCS) ile Karbon Tutma, Kullanım ve Depolama (CCUS) teknik çözümleri gibi alanlara küresel ve ülkemizdeki ilgi yüksekken “İklim Teknolojileri Finansmanı” giderek artıyor. Bilindiği gibi Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), geçiş dönemi, SKDM’ye tabi mevcut ürünler için ihracatçımızın konumu ortada .SDKM ana uygulama dönemi 1 Ocak 2026’da yürürlükte olacak. Zaman akıyor. İklim Teknolojileri için seferberlik vakti. Çok çalışmak gerek çok...

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Yeşil akçe fırsatları 22 Mayıs 2024