‘Yapay zeka’ya tutucu yaklaşmayın, ‘oyunu değiştirir’ diye bakın

GLOBAL Teknoloji Lideri, Intel’in eski Dünya Başkan Yardımcısı, TÜSİAD Silikon Vadisi Network Başkanı Ayşegül İldeniz ile bazı şirketlerin yönetim kurulu toplantıları için İstanbul’a geldiğinde sohbet ederken söze California’daki orman yangınlarından girdi:

-          California’daki son orman yangınlarının ardından ABD yönetimi ve teknoloji şirketleri şu noktaya odaklandı: “Teknolojinin oldukça geliştiği günümüzde orman yangınlarını önlemenin bir yolu olmalı.”

Sonunda yapay zekanın orman yangınlarını erken aşamada saptamak üzere kullanılabileceği kanısının oluştuğunu belirtti:

-          Ormanlarda kıvılcım, duman belirtilerini taramak üzere verileri, görüntüleri sürekli yapay zekaya gönderen çok kameralı bir sistem kuruldu. Kurulan sistemin yangınların erken aşamada saptamasının oldukça işe yaradığı görüldü.

Konuyu daha iyi anlamam için The New York Times ve Los Angeles Times’ta yayınlanan bir haberi gönderdi:

• California’nın ana itfaiye şirketi Cal Fire, 1039 yüksek çözünürlüklü kameradan oluşan bir ağ kullanarak, orman yangınlarının görsel işaretlerini tespit etmek için yapay zeka modellerini eğitiyor.

• Duman belirtileri gördüğünde itfaiyeyi uyaran akıllı sistem, test aşamasında çağrı merkezlerine yapılan aramalardan önce 77 orman yangınını tespit etti. Bu rakam yüzde 40’lık başarı anlamına geliyor.

• Yapay zeka sistemi, California’nın yangına yatkın alanlarının yüzde 90’ına yakınını kapsayan kameralardan her dakika milyarlarca megapiksel görüntü işliyor.

Ardından Magic Leap’in CEO’su Peggy Johnson’ın geçen yıl Ocak ayı başında Las Vegas’taki CES’te tanıttığı “Magic Leap 2”yi örnek gösterdi:

• Magic Leap’in ortağı SentiAR, Magic Leap 2 platformu aracılığıyla doktorların canlı klinik verilere ve görüntülere bağlanmasını sağlayan bir çözüm geliştirdi.

• Bu çözüm doktorları, kalpteki kan damarlarına katater yerleştirmek için iki boyutlu görüntülere bakmaktan kurtaracak.

• SentiAR ile doktor, hastanın kalbinin 3 boyutlu haritasını ve kataterin yerini gerçek zamanlı olarak görebilecek.

“Veriyi değere dönüştürmenin” önemini irdeledi, ABD’deki vergi denetimi örneği üzerinde durdu:

-          ABD Vergi İdaresi, yapay zeka kullanarak bir yılda kaçak veya hatalar nedeniyle 630 milyar dolarlık vergi kaybının olduğunu saptadı.

Yapay zekanın yarattığı değerin parasal karşılığının henüz tam görülmediğini kaydetti:

-          Önümüzdeki 1-2 yıl, belki de 3 yıl içinde yapay zeka trilyon dolarlık ekonomi yaratır hale gelecek.

Yapay zekanın devreye alınması, kullanılması konusunda şu mesajı verdi:

-          Yapay zekaya “oyun değiştirici” olarak bakmak gerekiyor. Yani, şirketler ve kurumlar yapay zekayı kullanmaya başladıklarında, bulundukları alanda, sektörde oyunu değiştirecek noktaya gelmeli.

Türkiye’deki şirket ve kurumlarla ilgili gözlemlerini sordum, anlattı:

-          Gördüğüm kadarıyla yapay zeka ile ilgili çok konuşuluyor ama hayata geçirmede tutuk davranılıyor. Şirket ve kurumların önemli bir bölümü, “Önce pilot uygulama”yı görelim, sonra geçelim anlayışıyla hareket ediyor.

Türkiye’deki şirketlerin, sanayicinin yüksek katma değerli, yüksek teknolojili ürün geliştirme, üretme konusunda çok ilerleyemediğini vurguladı:

-          Üretimde, hizmetlerde daha fazla değer yaratma konusunda yapay zekayı devreye almak gerekiyor. Verimliliği artırmak için bir an önce yapay zeka kullanmanın yolları aranmalı.

Ayşegül İldeniz, Intel’in Dünya Başkan Yardımcılığı görevi sonrası Silikon Vadisi’nde “Global Teknoloji Lideri” şapkasıyla danışmanlık yapıyor.

Türkiye’de de Zorlu Grubu Vestel Elektronik, Vestel Beyaz Eşya, Zorlu Enerji şirketleri, Doğan Holding, Pegasus Hava Yolları’nın yönetim kurullarında bulunuyor.

Bu şirketlerin yönetim kurulu toplantılarına online katılmanın yanısıra fiziki olarak bulunmak için 3 ayda bir Türkiye’ye geliyor.

İldeniz’in bazılarını henüz açıklayamadığı çalışmalarıyla ses getirecek yeni teknolojik gelişmelere imza atması bekleniyor.

Yapay zeka konusunda etik sorular var

GLOBAL Teknoloji Lideri Ayşegül İldeniz, COVID-19 pandemisi döneminde dünyanın büyük bölümünün birçok işini internet kullanarak çözdüğünü anımsattı:

-          Yani, bütün verilerimiz internet ortamına girdi. Elde çok büyük bir veri var artık.

Yapay zekanın iki şeyi “var ettiğini” vurguladı:

-          İşlemci gücü ve veri…

Yapay zekanın adım adım devreye girmesiyle “etik soruların” gündeme geldiğini kaydetti:

-          İki tür veri var. Birisi çok özel veri, diğeri çok genel veri. Genel veriler zaten açıklanabilir olanlardır. Özel veriler konusunda “etik” kriterlerine göre hareket etmek gerekir.

Şu noktanın altını çizdi:

-          Yapay zekadan beklenen iyi sonucu alabilmek için “iyi veri” yüklenmeli. Çok şeyi bir arada yapması beklentisiyle aşırı veri vermek doğru adım olmaz.

Enerji şirketini ‘akıllı şehir’e dönüştürüp rakibine satışı sağladık

GLOBAL Teknoloji Lideri Ayşegül İldeniz, Intel’in Dünya Başkan Yardımcılığı görevinden ayrılması sonrası 2016’da hisseleri New York Borsası’nda işlem gören, 26 milyon kullanıcısı ile Amerikan akıllı enerji pazarının yarısını elinde bulunduran “Silver Spring Networks”e COO olarak geçtiğini anımsadı:

-          Şirketi geniş internet ağları üzerine oturtup akıllı şehir işine dönüştürdük. Aşırı güvenli sistemler oluşturduk.

Söz konusu dönüşümle ortaya çıkan işlerden örnekler verdi:

• Kopenhag’da trafik ışıklarının bisikletlilere öncelik verecek şekilde yanmasını sağladık. Bisiklet kullanana geçiş önceliği tanımladık.

• Chicago, Paris, Dubai, Singapur’da ışıklandırma sistemlerini yeniden dizayn edip buluta taşıdık.

Şirketin değerini 2 yılda yüzde 27 artırdıklarını bildirdi:

-          O aşamada en büyük rakibi “Silver Spring Networks”ü satın aldı.

Turkish Philanthropy Funds, depremzedeye yardımda iyi örgütlendi

GLOBAL Teknoloji Lideri Ayşegül İldeniz, Haldun Tasman’ın önderliğinde ABD’de 2007 yılında kurulan Turkish Philanthropy Funds’ın yönetim kurulu üyesi olduğunu belirtti:

-          TPF, 11 ilimizi vuran 6 Şubat 2023 Pazarcık ve Elbistan depremleri sonrasında depremzedelere yardım için hızla harekete geçti. Bölgeye önemli yardımlar yapmaya çalıştı.

Ayşegül İldeniz’le sohbet sonrası verilere baktım, Chobani’nin kurucusu ve CEO’su Hamdi Ulukaya’nın 2 milyon dolarla katkı verdiği TPF’nin deprem fonunda 10 milyon doların üzerinde kaynak toplandığını, depremzedeye destek için gönderildiğini gördüm.

İthalatı frenleyecek iş aradı, Ankara’da optik üretimine girdi

 POLAT Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat, Ege Seramik ve Ege Vitrifiye bayilerini Budapeşte’de ağırladıkları seyahatteki sohbetimizde son dönemlerde savunma sektörüne de giriş yaptıklarını bildirdi:

-          Artık daha çok cari açık yaratan ürünleri ülkemizde üretmenin yollarını aramamız gerekiyor. Ben de o gözle bakarak farklı işlere girmeyi kafaya koydum.

Bu anlayışla Ankara’da bir yatırım yaptıklarını belirtti:

-          Poloptech adlı şirketimiz Ankara’da optik üretimi yapıyor. Şirketimizin ürünleri silah dürbününde de kullanılıyor.