Yabancıdan ‘mücbir sebep’ istesem ‘Kendi ülkende listede misin?’ diye soruyor

MAKİNE ve Aksam İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, bu ayın ilk haftasında yaptırdıkları anketi gönderdi:

- Makine Sektörüne Koronavirüs Etkileri ve Tedbirleri Değerlendirme Anketi.

Anketin, “An itibariyle imalat faaliyetinizin durumu” bölümündeki yanıtlara baktım:

Normal sürüyor: Yüzde 20.92
Kapasite yüzde 25 azaltıldı: Yüzde 14.71
Kapasite yüzde 50 azaltıldı: Yüzde 26.14
Sınırlı düzeyde imalata devam: Yüzde 20.26
Üretime iki haftaya kadar ara verildi: Yüzde 12.09
Üretime iki haftadan fazla ara verildi: Yüzde 5.56

Anketi incelerken, Kutlu Karavelioğlu görüntülü sohbet için bağlandı, sektörün özelliğinin altını çizdi:

- Makine sektörü ekonomideki gelişmeleri “faz farkı”yla takip eder. Yani, kriz varsa bizim sektöre tam yansıması 6 ayı bulur. İşler düzeldiğinde de bizim sektör yine 6 ay geriden normale döner.

Tabloyu kendi penceresinden şöyle okudu:

- Sektörümüzdeki şirketlerin sadece yüzde 20.92’sinin işleri normal. Kalan yüzde 79’unun işleri normal seyrinde gitmiyor.

Anketin yapıldığı döneme işaret etti:

- Şirketler, Mart 2020 sonuçlarına göre yanıt verdi. Nisan ayındaki durum ankete yansımadı.

Ne demek istediğini iki veri ile ortaya koydu:

- Yılın ilk 3 ayında sektörümüzün ihracatı yüzde 4.4 arttı. Nisan ayının ilk 12 gününe baktığımızda, geçen yılın aynı günlerine oranla ihracatımız yüzde 37 düştü.

Anketin bir başka bölümüne dikkat çekti:

- “Mevcut siparişleri tamamlama zamanınız nedir?” sorusunun yanıtlarına bakalım.

O bölümdeki yanıtlar da şöyle:

1 ay: Yüzde 37.83
1-3 ay: Yüzde 40.13
3-6 ay: Yüzde 8.88
6-9 ay: Yüzde 2.96
9 ay ve üzeri: Yüzde 0.33
Hiç sipariş yok: Yüzde 9.87

Yeni iç ve dış sipariş durumuyla ilgili soruya verilen yanıtlardan ikişer veri paylaştı:

Yeni iç sipariş yok: Yüzde 34.09
Yeni iç sipariş normalin yüzde 25’i kadar: Yüzde 32.47
Yeni dış sipariş yok: Yüzde 52.30
Normalin yüzde 25’i kadar dış sipariş var: Yüzde 23.68

Sektörün yılın ilk 3 ayındaki ihracatını aktardı:

- İlk 3 aylık ihracatımız 4.3 milyar dolar. Nisan ayının ilk 12 gününde buna 400 milyon dolar ekleyebildik.

Sektörün ürünlerinin hayatın her alanında kullanıldığını vurguladı:

- Sektörümüzün önemi ortada iken, “mücbir sebep” kapsamına alınmadık. İhracat müşterimiz, “Benim ülkemde mücbir sebep kapsamındayım, ihracat bedelini ödeyemiyorum” derse biz ne yapacağız?

“Mücbir sebep”in komponent ithalatı yanı üzerinde durdu:

-Komponent ithal ettiğimiz şirkete, “Mücbir sebep var, ödemeyi erteleyelim” desek, “Ülkenizde açıklanan listede yoksunuz” yanıtı alacağız.

Sonra şu noktanın altını çizdi:

- Başka ülkelerde “mücbir sebep” kapsamı açıklanırken sektör ayrımı yapılmadı. Bizde neden ayrım yapıldı, anlamış değiliz.

Şu soruyu ortaya attı:

-“İyi durumda” olduğunu sandığınızdan alıp, “kötü durumda” olduğunu sandığınıza vermek doğru bir seçenek midir?

Noktayı şöyle koydu:

- Kaynaklar kısıtlı, kabul ediyoruz. Bu sıkıntılı dönemde var olan kaynağı eşit bölüştürmek doğru olmaz mı?

Makine sektörü örneği de gösteriyor ki, “mücbir sebep”i yeniden ele almak gerekiyor…

Almanya, makine sektörünü koruyor

MAKİNE İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, sektörün yakın ilişkide olduğu Almanya’ya işaret etti:

- Alman robot devi Kuka’yı Çinliler’in satın almasından sonra Merkel, “Sıkıntıya giren makine şirketlerinin çalışması için gerekli destek verilecek. Hükümetin bilgisi olmadan yabancıya hisse satmayın” mesajı verdi.

COVID-19 salgınının makine sektörünün stratejik yanını da ortaya koyduğunu vurguladı:

- Sektörümüzün önemini ortaya koyan cihazlardan biri yoğun bakım ventilatörü oldu. Biosys’in yerlisini geliştirdiği cihazı Arçelik, Aselsan ve Baykar’ın güçbirliği seri üretime dönüştürebildi. Sadece ithalatın umuduna kalınsa sıkıntı çekilebilirdi.

Almanya’nın COVID-19 sürecini daha hızlı aşabileceğine dikkat çekti:

- Makine sektörü olarak Almanya’nın hızlı toparlanmasını fırsata çevirebiliriz. Almanya, Çin’le rekabet için bizi yanına alabilir. Ortak yatırıma gelebilir. Bu durumu değerlendirmekte yarar var.

TBMM’den geçen son torba yasa, Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) COVID-19 sürecinde sıkıntı yaşayan şirketlere ortak olma yolunu açtı.

TVF, makine sektörünü de “stratejik” görüp, ortaklığı düşünür mü

Fikri sermayemiz nakdi sermayeden daha kıymetlidir

TÜRKİYE İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanvekili ve Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu, sektörün istihdam tarafına işaret etti:

- Makine sektörü Ar-Ge’de çalışanından fabrikadaki ustabaşına kadar hiçbir personelinden kolay kolay vazgeçemez. Bizim sektörde “fikri sermaye” nakdi sermayeden daha kıymetlidir.

Ardından ekledi:

-Böylesine özellikli personeli “kısa çalışma ödeneği” kapsamına almamız söz konusu olamaz.

COVID-19 sürecinde en efektif olabilecek desteğin altını çizdi:

- SGK primleri ve vergilerin 6 ay ötelenmesi, bizler için en efektif destek olur.