Veri üreticisi güvenilir olmak zorunda
Şu anda dünya büyük veri (big data) ile yatıp kalkıyor. Hangi karar süreci olursa olsun eğer veriye dayanmıyorsa, verimli olmuyor. Hele ki güvenilir veriye… Bu yüzden veri üreten, güvenilirliğini de sağlamak zorunda… Gerçeği eğmeden bükmeden ilan etmeli ki o veri işe yarasın.
Müşterinin “velinimet” olduğu zamanlardan geldiğimiz nokta, “müşteri verinimettir” ortamıdır. Zaten dijitalleşmenin tüm toplum dokularına işlediği ortamda atılan her adım veri üretiyor. Birileri de bu veriyi derliyor, topluyor; ondan bir karar, ekonomi, zenginlik üretiyor.
ASGARİ ÜCRETTE TÜİK VERİLERİNE BAKILACAK
Misal Asgari Ücret Komisyonu’nun son toplantısında, “TÜİK verilerine bakacağız” görüşü ağırlık kazandı ve belirlenecek rakam için enflasyon düzeyinin esas alınması konuşuldu. Şimdi tartışma, “hangi enflasyon?” odağına kaydı. Sahi; TÜİK’in ürettiği enflasyon verisi ne kadar güvenli?
İKİ SORU İKİ CEVAP
Veri şeffaflığında dünyada durum nasıl?
Dünya Eşitsizlik 2022 Raporu’nda yer alan verilerin şeffaflığı endeksinde Türkiye, 20 üzerinden 3 puana sahip. Meraklısı için birkaç farklı ülke rakamı vereyim; İngiltere:15,5, Fransa:15, İtalya:13, Japonya:6, Çin: 6,5, ABD:15,5, G.Kore:10,5… Görünen o ki endeksteki yerimiz iyi değil.
Güvenilir verinin önemi nedir?
Güvenilir veri, piyasadaki kafa karışıklığını da önler. TÜİK’in ürettiği verinin itibarını yönetmesi gerekir. Aksi halde onun yönetmediği itibarı, piyasa ve dedikodu yönetir. Önerim şudur; TÜİK, Ocak’taki sepet&endeks kadar itibarını da güncellesin ki güvenilir veri ışığında karar vericiler önünü berrak görebilsin.
NOT
İSTİKRAR İÇİN İSTİŞARE ÖNEMLİ
Yarın, Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati; iş dünyası ile bir araya gelecek ve istişare edecek. Peki, verileri bu kadar tartışılan TÜİK; neden benzeri bir istişareye yanaşmaz? Hele ki endeksleri ve sepeti güncelleme ayı Ocak yaklaşırken…
Bu, şundan önemli; Hayat pahalılığının geldiği noktada işveren dahi asgari ücreti TÜİK’in enflasyon verisine (şu anda %21) bağlamayı düşünmüyorsa, resmi istatistik kurumumuzun verilerine güven duyulması için bir şeyler yapması gerekmez mi?