Uzaktan çalışmaya yönetmelik geldi
Bilindiği üzere uzun bir süreden bu yana uzaktan çalışmaya ilişkin yönetmeliğin yayınlanması beklenmekteydi. Uzaktan Çalışma Yönetmeliği 10 Mart 2021 tarih ve 31419 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 4857 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine 6/5/2016 tarih ve 6715/2 madde. İle eklenen hükümle uzaktan çalışmaya ilişkin yasal alt yapı oluşturulmuştur.
Uzaktan çalışma; personelin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir. Uzaktan çalışmaya göre yapılacak iş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin personelle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır.
Uzaktan çalışmada personeller, esaslı neden olmadıkça salt iş sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal çalışana göre farklı işleme tabi tutulamaz. İşveren, uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.
Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı mekân ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanır. Bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin karşılanma usulü, uzaktan çalışan ile işveren tarafından birlikte belirlenir.
Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması esastır. Bu malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve onarım koşulları açık ve anlaşılır bir şekilde uzaktan çalışana bildirilir.
Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi iş sözleşmesinde belirtilir. Mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak koşuluyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilir. Fazla çalışma işverenin yazılı talebi üzerine, personelin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılır.
İşveren; uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında bilgilendirir ve bu verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri alır.
İş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabilir veya hâlihazırda işyerinde çalışan personelin iş sözleşmesi, personelin ve işverenin anlaşması halinde, uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilir.
Personelin, uzaktan çalışma yapma talebi ile ilgili hususlar aşağıda şekildedir:
a) Talep yazılı olarak yapılır.
b) Talep işyerinde belirlenen usul doğrultusunda işverence değerlendirilir.
c) Talep değerlendirilirken, işin ve personelin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar kullanılır.
Talebe ilişkin değerlendirme sonucunun otuz gün içinde personele talebin yapıldığı usulle bildirilmesi esastır.
Talebin kabul edilmesi halinde mevzuata uygun şekilde sözleşme yapılır.
Uzaktan çalışmaya geçen personel, ikinci fıkrada belirtilen usulle tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilir. İşveren, söz konusu talebi öncelikli olarak değerlendirir.
Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için personelin talebi veya onayı aranmaz.