Uygulamalı deprem dersi konulsun, tatbikat denetlensin
Binlerce canımız gitti. Enkaz altında hala kurtarılmayı bekleyen canlarımız var ve her geçen saat, hayatta kalma şanslarını yitiriyorlar. Şimdi eksiklerimizi eleştirmenin zamanı değil. Önce canlarımızı kurtaralım, yaralarımızı saralım. Sonra da bu felaketten hangi dersleri çıkaracağımıza odaklanalım.
Şu anda milli yastayız. Umudum, yas bitince depremi konuşmayı unutmayacağımıza dairdir. Burada gördük ki deprem değil bina öldürür gerçeğinin ötesinde; cehalet daha da öldürücüdür. Deprem öncesi gafletlerimiz bir yana deprem sırası yapabileceklerimizi, sıcağı sıcağına konuşma vaktidir.
Öncelikle yarından tezi yok okullarımıza deprem dersi konulmalı. Bunun bir külfeti yok. Yüzlerce kitap var, binlerce örnek elimizde, bu eğitimi verecek eğiticilerin eğitimi son derece kolay, maliyetsiz. Deprem sırasında nasıl davranılacağını bilmezsek, binamızı, evimizi ölüm tuzağına çevirmiş oluruz.
Bu derslerin uygulamalı olması, tıpkı Japonya ilköğretim müfredatındaki gibi sınıfta, bahçede, evde uygulamalı hale getirilmesi şarttır. Japonya’dan müfredat, eğitici desteği alabiliriz. Neden Japonya? Çünkü onlar 9 şiddetindeki depremlerde dahi çoğu kez burunları bile kanamadan hayatta kalıyorlar.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Deprem dersinde neler öğretilmeli?
Deprem ile yaşamaya alışma gerçeğimiz benimsetilmeli. Her öğrencinin bir deprem çantası (ya da kiti) olmalı. İçinde düdük, su matarası, birkaç sağlık malzemesi, maske, iletişim cihazı bulunmalı. Ayrıca deprem sırasında nasıl davranılacağı, kapı eşiğine mi, masa altına mı yoksa duvar dibine mi çöküleceği öğretilmeli. Sınıfta, bahçede, evde, sinemada, dersler talim edilmeli, tatbikat yaptırılmalı.
Hangi okullarda öğretilmeli?
Doğal olarak ilköğretimde zorunlu ders haline gelmeli. Ancak bunca deprem eğitimi görmeyen yetişkin olan ülkemizde, yerel yönetimler, halk eğitim merkezleri ve site yönetimleri, bu dersi ve uygulamasını periyodik olarak tekrarlamalı. Bu eğitimi alanlara deprem sertifikası verilmeli ve kamu hizmetleri talep edilirken sertifika zorunluluğu aranmalı.
NOT
İNSAN OKUDUĞUNU DEĞİL UYGULADIĞINI ÖĞRENİR
Meteoroloji ve afet yönetimi profesörü Mikdat Kadıoğlu, Türkiye’nin kriz yönetiminden risk yönetimine geçmesi gerektiğini söylüyor. Marmara Bölgesi’nde beklenen depremde sadece İstanbul’da en az 50 bin tane konutun yıkılacağını dile getiren Kadıoğlu’na göre yapılan ‘çök-kapan-tutun’ tatbikatları önemli ama çok yetersiz “Afet sonrası kaynakların boşa harcanmaması lazım. Bir yer afette sürekli yıkılıyorsa, toplumun refahına harcanacak para afet yarası sarmaya harcanıyorsa kalkınma olamaz. Afete hazır olmadan kalkınmak mümkün değil.” İnsan okuduğunu değil, uyguladığını öğrenir ve daha net hatırlar.
Depremden önce mutlaka yapın: Binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol ettirin. Bina içinde eşyaların sabitlenmiş olduğundan emin olun. Mutlaka afet sigortası yaptırın. Mutlaka afet planı yapın. Herkesin aile afet planı olsun. Zaman zaman tatbikat yapın. Depremde elektrik, su, doğalgaz nasıl kesilir öğrenin, uygulamasını yapın. Yanıcı maddeleri ve ev kimyasallarını devrilip kırılmayacak şekilde saklayın. Kırılıp saçılacak ve tehlike yaratacak camları filmle kaplayın. Deprem anında nasıl tahliye olunur öğrenin. Hafif arama-kurtarma, ilkyardım öğrenin.