Üç harfli markalar
Marka yaratmak kadar onu çarpıcı kılmak da önemlidir. Uzun bir markanız varsa ve onu kullanmak zorunda iseniz bu tüketicilere zor gelecek ve akılda kalmayacaktır. Öyle ise bu marka ile akılda kalmanın en kolay yolu kısaltma ve harflerden yararlanmak olabilir. Tıpkı KFC, BBC, BİM, TNT gibi markalarda olduğu gibi. Bu ayırt edicilik açısından güzel bir taktik. Çünkü bazı markaların açılımlarına dikkat ettiğinizde marka tescili kriterleri açısından riskli olduklarını görüyorsunuz. Bunu aşmanın en kolay yollarından biri harflerin büyüsünden yararlanmak diyebiliriz. Ancak marka inceleme kılavuzunda da belirtildiği gibi bazı durumlarda kısaltması marka olarak tescil edilmek istenen markanın kendisi bulunduğu sektörde hizmet verilen alanı yada satılan ürünü işaret ediyor ise başvuruda ilgili markanın kısaltmasını kullansanız da marka tescili reddedilebilir. Bu nedenle harekete geçmeden önce bu konudaki kararların incelenmesi uygun olacaktır.
Yazımda üç harf kısaltması kullanan çeşitli sektörlere ait ünlü markalardan derleme yaparak hem firmaların tarihçelerini ele almak hem de bu markaları görsel olarak değerlendirmek istedim.
KFC- Kentucy Fried Chicken
Logosu üzerinde yer alan fotoğrafı ile çoğu kişinin tanıdığı Harland Sanders Henryville, Indiana’da doğar ve çocukluğu Amerika’nın güneyinde geçer. 40 yaşına geldiğinde Kentucy’de yol kenarında restaurantı olan bir motel satın alarak menüsüne kendi hazırladığı Güney Amerika tarzı kızarmış tavuklara yer verir. Günümüzde hala gizliliğini koruyan 11 baharatlı bu karışım sayesinde, şu anda da birçok ülkede Franchising anlaşması olan bir fastfood zinciri haline gelir.
KFC’nin avantajı o dönemde baharatlı tavuklar henüz çok da ünlü değilken ortaya çıkması ve kendine özgü bir baharat çeşnisi yaratması idi. Hatta kova içinde sunum yapması da markanın kendi rakipleri arasında bir ilk olduğundan ilgi çekmiştir.
Firma birçok dilde kolay söylenebilmek için markasında kısaltma kullanmayı tercih etmiş. Logosunda yine birçok fast food markasının gözde rengi kırmızıyı fonda kullanmış ve ön plana markanın yaratıcısının beyaz takım elbiseli karakalem resimleri ile çıkmıştır. Rakipleri arasında bir insanın resmini logosunda kullanmak yönünden de farklılık sağlamıştır. Türkiye’de firmaya ait “KFC” ifadesini içeren 27 adet marka başvurusu yayımlanmış durumda .
BMC – British Motor Company
Türkiye’nin en büyük ticari ve askeri araç üreticilerinden olan BMC ise 1964 yılında kurulur. Türkiye’de birçok ilke imza atan firma, 1973’te ülkemizin ilk otomotiv dökümhanesini kurar ve 1975’te ülkemizin ilk dizel motor üretimini yapar. Zamanla savunma sanayiinde de yerini alan firma, şimdilerde tank, zırhlı araç gibi farklı araçlar da yapmaktadır.
Markasında yine bir kısaltma kullanmayı tercih etmiş ve markanın uzun halinin kullanılması halinde kendi alanında yapılan faaliyeti nitelediği için ayırt edicilik yönünden kısaltmalı haline göre daha dezavantajlı durumdadır. Koyu mavinin güven verici etkisini logosunda fona ekleyen firma, beyaz yazı ile net duruşunu ortaya koymuştur. Türkiye’de firmaya ait “BMC” ifadesini içeren 18 adet marka başvurusu yayımlanmış durumda .
IBM- International Business Machines
Merkezi Amerika’da bulunan dünyanın en büyük bilişim şirketi olan IBM’in geçmişi 1928 yılına dayanmaktadır. Hikayesine öncelikle kart delici makinelerle başlıyor. 1938’de ülkemizde faaliyete başlayan firma sayesinde 1960 yılında ülkemizdeki ilk bilgisayar Karayolları Umum Müdürlüğü’nce satın alınır ve ilk bilişim merkezi açılır. Birçok bilişimsel yeniliğe öncülük eden firma şimdilerde ileri araştırmalar merkezi, inovasyon merkezi, kamu güvenliği laboratuvarları gibi merkezlerin kurulmasında ve öğrenci yarışmaları düzenlenmesinde katkı sunuyor.
Yine uzun bir markanın kısaltması olan IBM, biraz daha dijital formatta çizgili bir logo oluşturmayı tercih etmiş. Yine koyu mavi ve beyaz ikilisinin uyumunu gözlemlediğim bu logonun yanında başka renk alternatiflerini de kullanıyor. Türkiye’de firmaya ait “IBM” ifadesini içeren 29 adet marka başvurusu yayımlanmış durumda .
CNN – Cable News Network
1980’de Ted Turner tarafından kurulmuş olan TV kanalı, dünyada ilk defa 24 saat haber ağını başlatmış oldu. Muhaliflerin “Chicken Noodle Network” olarak hakkında mizah yaptıkları kanal, Körfez Savaşı sırasında Irak’ın içinden, savaşı canlı olarak yayınlayan tek kanal olarak reyting oranını ciddi şekilde arttırdı. Şimdilerde yarattığı bu marka ile tüm dünyada güven duyulan bir haber kuruluşu olarak varlığını sürdürüyor. Ülkemizde 1999’da Türk ortaklı olarak “CNN Türk” adı altında yayına başlamıştır.
Kırmızı beyaz ve siyah beyaz olarak iki ayrı alternatifle oluşturduğu logo, büyük harf el yazısı şeklinde bitişik bir fonttadır. Özellikle söyleniş bakımından daha kolay isimler tercih eden TV kanalları için akılda kalıcı bir seçim olduğu ve TV ifadesini yanına koymayarak daha yalın bir isim tercih etmiştir. Türkiye’de firmaya ve Türkiye’deki ortak firmaya ait “CNN” ifadesini içeren 14 adet marka başvurusu yayımlanmış durumda .
Örnekleri çoğaltılabilecek bu tarz markalar, firma kurduktan sonra marka yaratma konusunda sıkıntıya düşen kişiler için ilham verici olabilir. Özellikle de markanın bir hikayesi varsa ve bu hikayeyi doğrudan içeren bazı kelimelerin baş harfleri ile bir marka oluşturmak hem daha kolay hem de merak uyandıran bir tarafı olması bakımından dikkat çekici bir seçenek.