Turquality tabanlı satış bütçesi nasıl oluşturulur ve nasıl kontrol edilir?

Daha önceki uygulamalı makalelerimde bütçe varsayımlarımdan bahsetmiştim. Bundan sonraki uygulamalı makalelerimde işletme bütçeleri nasıl oluşturulur? Ve nasıl kontrol edilir? Konularını kaleme alacağım. Bütçe varsayımlarından sonra işletmenin -kalbi- olan satış bütçesi oluşturulur. Turquality tabanlı satış bütçesi oluşturma ve kontrol süreci, işletmelerin sürdürülebilir büyüme stratejilerine uygun bir yapı kurmasını sağlar. Bu süreç, yalnızca finansal verilerin analizini değil, aynı zamanda markanın stratejik hedefleri, ihracat performansı ve marka algısı gibi kriterleri de dikkate alır. Turquality çerçevesinde bir satış bütçesi oluşturma ve kontrol süreci şu adımlarla gerçekleştirilebilir:

1. Stratejik hedeflerin belirlenmesi

- Stratejik plan ve vizyon: İşletmenin uzun vadeli hedefleri ve Turquality stratejisi doğrultusunda büyüme, karlılık ve pazar genişlemesi gibi hedefler belirlenir.

- İhracat hedefleri ve pazarlama stratejisi: Turquality programına katılan işletmeler için ihracat artışı önemlidir. Bu nedenle hedef pazarlar, ürün segmentleri ve müşteri grupları tanımlanarak satış bütçesine dahil edilir.

2. Satış bütçesi hedeflerinin belirlenmesi

- Satış hedefleri: Hedeflenen ciro, adet ve pazar payı hedefleri belirlenir. Her hedef, coğrafi bölgelere ve ürün gruplarına ayrılarak detaylandırılır.

- Maliyet ve kârlılık analizi: Hedeflenen satışlar doğrultusunda beklenen maliyetler ve karlılık hesaplanır. Ürün bazlı ve pazar bazlı karlılık analizleri yapılır.

- Kurumsal stratejiler: Markanın Turquality programındaki gelişim hedeflerine ve uluslararası rekabet gücünü artırma stratejisine uyum sağlamak için finansal ve operasyonel planlar oluşturulur.

3. Satış bütçesi oluşturma

- Bölgesel ve Ürün Bazlı Bütçe: Ürün gruplarına göre ve farklı pazarlardaki hedeflere göre satış bütçesi oluşturulur. Her bir bölge ve ürün grubu için detaylı planlar yapılır.

- Kanal bazlı dağılım: Satış kanallarının (bayiler, distribütörler, e-ticaret) her biri için ayrı hedefler belirlenir ve bütçe bu kanallara göre bölüştürülür.

- Pazarlama ve promosyon harcamaları: İlgili pazarlarda yapılacak pazarlama ve promosyon faaliyetlerinin bütçesi planlanır ve bu harcamaların satışa etkisi analiz edilir.

4. Turquality kriterlerine uygunluk

- Turquality performans göstergeleri: Turquality çerçevesinde satış bütçesi oluşturulurken performans göstergeleri (ihracat artışı, pazar payı, marka değeri) belirlenir ve bütçeye yansıtılır.

- Destek programları ve teşvikler: Turquality’den alınan teşvikler ve devlet destekleri satış bütçesine eklenir ve bu desteklerin bütçeye katkısı analiz edilir.

5. Bütçe kontrol ve performans değerlendirme

- Raporlama ve izleme: Satış performansı belirli periyotlarla (aylık, çeyreklik) takip edilir ve hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığı raporlanır.

- Bütçe-gelir gider karşılaştırması: Gerçekleşen satışlar ile bütçelenen satışlar karşılaştırılır. Satış gelirleri ve operasyonel giderler analiz edilir.

- Sapma analizi ve düzeltici faaliyetler: Planlanan bütçe ile gerçekleşen sonuçlar arasındaki sapmalar analiz edilir ve bu sapmaların nedenleri tespit edilir. Gerekirse bütçe revize edilir veya düzeltici aksiyonlar alınır.

6. Revizyon ve yeniden planlama

- Dış etkenlerin değerlendirilmesi: Döviz kuru, hammadde fiyatları, pazar koşulları gibi dış faktörlerdeki değişiklikler dikkate alınarak bütçe yeniden değerlendirilir.

- Yeni hedefler ve stratejiler: Bütçe kontrol sürecinde elde edilen veriler ışığında yeni satış hedefleri belirlenir ve Turquality programı kapsamında yeni stratejiler geliştirilir.

7. Turquality denetim ve raporlama süreci

- Turquality programı raporlaması: Turquality programı kapsamında belirli periyotlarla (genellikle yıllık) hazırlanan raporlar doğrultusunda satış bütçesi ve performans değerlendirilir. Bu raporlar, şirketin Turquality desteğinden ne kadar etkin yararlandığını gösterir.

- Denetim ve değerlendirme: Turquality programı denetçileri tarafından yapılan değerlendirmeler ve analizler doğrultusunda satış bütçesi uygunluk ve etkinlik açısından denetlenir.

8. Sürekli iyileştirme ve öğrenme

- Geri bildirim mekanizması: Her yıl gerçekleşen bütçe ve performans analizlerinden elde edilen veriler doğrultusunda sürekli iyileştirme ve öğrenme mekanizması kurulur.

- Eğitim ve Gelişim Programları: Satış ve bütçe planlama ekiplerine yönelik eğitim ve gelişim programları düzenlenir.

Bu adımların Turquality kriterlerine uygun şekilde gerçekleştirilmesi, işletmenin stratejik yönetim becerilerini artırırken, uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü de sürdürülebilir şekilde geliştirmesine olanak tanımaktadır.

Bir sonraki oluşturulacak bütçemiz stok ve üretim bütçemiz olacaktır. Haftaya görüşmek üzere...