Türkiye’ye yatırımı 14 milyar doları aştı, ikinci Petkim masada duruyor

AZERBAYCAN devlet petrol devi Socar’ın Yönetim Kurulu Başkanı Rövnag Abdullayev, Başkanvekili Vagif Aliyev ve Socar Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov’un davetiyle Türkiye-Galler maçı için Bakü’deyiz.

Socar’ın yatırımlardan sorumlu Başkanvekili Vagif Aliyev ve Socar Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov’la sohbet ediyoruz. Vagif Aliyev, söze Türkiye’deki toplam yatırımlarından girdi:

-          Petkim, Star Rafineri, Socar Terminal ve TANAP dahil Türkiye’ye toplam yatırımlarımız 16.5 milyar doları aştı.

Hemen ardından yatırım rakamıyla ilgili şu düzeltmeyi yaptı:

-          Aslında TANAP’ta Botaş’ın da payı var. Botaş’ın payını dikkate alırsak Socar olarak toplam yatırımımız 14 milyar dolar dolayında seyrediyor.

Aliyev ve Gahramanov’a petrokimya ürünlerine dayalı hammadde kullanan tüm sektörlerin yeni Petkim benzeri yatırım beklentisini aktarıp, sordum:

-          Sizin BP ile 2 milyar dolara yakın bir yatırımla ikinci Petkim planınız vardı. Ne oldu? Türkiye’de ikinci Petkim yatırımı yapmayacak mısınız?

Aliyev yanıtladı:

-          BP ile yüzde 50-50 yatırım yapacaktık. Adı da Mercury olacaktı. BP, globalde petrokimya bölümünü Ineos’a sattı. Biz de Ineos’la görüşmelere başladık. Ancak, araya COVID-19 krizinin de girmesiyle onlar yatırımı beklemeye aldı. Biz de zaman kazanmış olduk.

Gahramanov araya girdi:

-          Türkiye, petrokimya ürünleri ithalatıyla yılda 13.5 milyar dolar cari açık veriyor. Yani, Petkim benzeri petrokimya ürünleri üretmeye dönük yatırıma ihtiyaç var.

Aliyev sürdürdü:

-          BP, Mecury projemizde hem teknoloji açısından önemli katkı verecekti, hem de yatırımcı ortak olacaktı. Biz şimdi Ineos’la görüşmenin yanısıra başka gruplarla da görüşmeler yapıyoruz. Yatırımla ilgili kararın kesinleşmesi 2022’den önce olmaz.

Bu noktada Türkiye’de başka petrokimya yatırımı hazırlıkları olduğuna dikkat çekti:

-          Türkiye Varlık Fonu, Sasa ve Rönesans’ın ayrı ayrı yatırım hazırlıkları olduğunu duyuyoruz. Bu yatırımlar bizi Mercury projemizden vazgeçirmeyecek.

Gahramanov, şu noktaya dikkat çekti:

-          Biz 2008’de Petkim’i aldıktan sonra boş durmadık. Petkim’e her yol 100 milyon dolarlık yatırım yaptık.

Vagif Aliyev, Star Rafinerisi’nin özelliği üzerinde durdu:

-          Star Rafinerisi, Petkim’le bütünleşen bir yatırım oldu. Rafinerimiz Petkim’e yılda 2.4 milyon ton hammadde üretiyor. Star Rafinerisi 7 milyon tona yakın dizel olmak üzere toplam 10 milyon tonluk üretime ulaştı. 2021’de üretim 11 milyon tona çıkacak.

Sonra şu mesajı verdi:

-          Biz Petkim’i aldığımızdan beri ülkemize hiç kâr transferi yapmadık. Elde ettiğimiz kârı Türkiye’de bırakıp, yatırımların finansmanında kullandık.

Socar, ikinci Petkim diye bilinen Mercury’nin temelini 2021’de atma planları yapıyor, bu yönde mesajlar veriyordu.

BP’nin petrokimya bölümünü Ineos’a satması, Mercury projesinin askıda kalmasına yol açtı…

Vagif Aliyev ve Gahramanov’un mesajları, Socar’ın ikinci Petkim yatırımında vazgeçmediğini ortaya koyuyor…

Petrokimya ürünlerine dayalı sektörler, ikinci Petkim yatırımını dört gözle bekliyor…

İki Cumhurbaşkanı’nın sözleri Socar için talimattır

SOCAR Yönetim Kurulu Başkanvekili Vagif Aliyev’e Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le görüşmeleri sırasındaki şu sözünü anımsattık:

-          Türkiye Petrolleri ile Socar’ın üçüncü ülkelerde işbirliği için çalışacağız.

Vagif Aliyev, önce şu anımsatmayı yaptı:

-          Socar, 1994’ten beri Türkiye Petrolleri ile işbirliği yapıyor. Azerbaycan’da ortaklıklarımız var.

Ardından ekledi:

-          İki cumhurbaşkanının sözleri bizim için talimattır. Elbette o yönde çalışacağız.

640 milyon dolarlık Bakü Olimpiyat Stadı Tekfen imzası taşıyor

HAYDAR Aliyev Uluslararası Havalimanı’nda şehir merkezine doğru yol alırken rehberimiz stadyumu işaret etti:

-          Bakü Olimpiyat Stadyumu…

Rehber stadyum ile ilgili bilgi vermeyi sürdürürken Haziran 2015’i anımsadım. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in davetiyle “1. Avrupa Oyunları”nın açılış töreni için Bakü’ye gitmiş, ben de o seyahati izlemiştim.

O seyahatte Cumhurbaşkanlığı ekibinin hazırladığı kitapçığı incelerken şu cümle dikkatimi çekmişti:

-          Bakü 1. Avrupa Oyunları’nın gerçekleştiği 68 bin kişilik Olimpiyat Stadyumu’nu Tekfen İnşaat yaptı.

Hemen Tekfen İnşaat Genel Müdürü Levent Kafkaslı ile haberleşmiş, bilgi almıştım:

-          Bakü Olimpiyat Stadyumu’nu 617 bin metrekarelik alanda inşa ettik. 204 bin metrekarelik kapalı alanda 68 bin kişilik oturma kapasitesi var.

Stadyumun maliyetini sormuş, şu yanıtı almıştım:

-          Kontrat değeri 640.5 milyon dolar. İnşaat da planlandığı gibi 2 yıl sürdü.

Rüzgarıyla ünlü Bakü’de “1. Avrupa Oyunları”nın açılış günü de rüzgar hiç durmamıştı. Açılış törenini izlerken aklıma yine Tekfen İnşaat imzası taşıyan Atatürk Olimpiyat Stadyumu gelmiş, Kafkaslı’ya sormuştum:

-          Atatürk Olimpiyat Stadyumu’nda rüzgar konusunda epey sıkıntı yaşandı. Bakü Olimpiyat Stadyumu’nu yaparken rüzgar konusunda özel bir önlem aldınız mı?

Şu yanıtı almıştım:

-          30 bin metrekarelik LED aydınlatmalı cephe oluşturan geometrik ETFE paneller iyi bir yalıtım sağlarken, gün ışığının geçişine de izin veriyor. ETFE paneller, rüzgar konusunda da çözüm sunuyor.

“Euro 2020” kapsamındaTürkiye-Galler maçı için Bakü’de olduğumuzu öğrenen Tekfen İnşaat ekibi, dün Bakü Olimpiyat Stadyumu ile ilgili anımsatıcı bilgiler gönderdi:

-          Projenin tasarımında Bakü’nün iki önemli tarihi sembolü Kız Kulesi ve Sheiki Khan Sarayı’ndan esinlenildi. Kız Kulesi’nin silindirik formu ile Sheiki Khan Sarayı’nın vitraylarından özgün desenler, stadın dairesel yapısına esin kaynağı oldu.

Bakü Olimpiyat Stadyumu’nu Türk müteahhitlik şirketinin yapmış olmasının gururunu dün akşam bir kez daha yaşadım…