Türkiye’nin otomobili hibrit mi olmalıydı?

2019 YILI Aralık ayı sonları… Bilişim Vadisi’nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle “Türkiye’nin Otomobili” nin tanıtımı var.
Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun (TOGG) CEO’su Gürcan Karakaş’ın sunumu, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmalarının ardından TOGG’un ortakları sahneye çıktı.
TOGG’un ortakları Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, Vestel Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Zorlu, Turkcell’in o dönemki Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akça, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yine o dönemde BMC adına Talip Öztürk sahnedeki yerini aldı. Gözler TOGG’a ortaklığı bulunan şirketi Kök Ulaşım olan Kıraça Holding Yönetim Kurulu Başkanı İnan Kıraç’ı aradı.
Kıraç’ın o gün törene katılmaması, söylentiyi tırmandırdı, haberlere dönüştürdü:
- İnan Kıraç, TOGG’dan çekildi… Kıraça Holding bu haberler üzerine o günler için düzeltme açıklaması yaptı:
- TOGG’da yüzde 19 hissemiz var. Ortaklıktan çekilmiş değiliz.
Bu açıklama söylentileri tam anlamıyla durdurmaya yetmedi:
- İnan Kıraç, sağlık durumu nedeniyle TOGG’daki ortaklıktan çekilecek.
Aradan 1.5 yıl geçti, 3 Haziran 2021 günü Turkcell, Anadolu Grubu ve Vestel, Kamu Aydınlatma Platformu’na (KAP) açıklama gönderdi:
-TOGG’da 150 milyon lira olan sermaye yapılan artırımla 996.7 milyon liraya çıktı. TOGG’un ortaklarından Kök Ulaşım sermaye artırımına katılmadı. Bizim yüzde 19’ar olan hisselerimiz yüzde 23’e çıktı.
TOGG’daki son ortaklık yapısını Türkiye-Galler karşılaşması vesilesiyle Bakü davetlerine katıldığım Turkcell’in Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Aksu, oradaki sohbette anlattı:
-TOGG’da Turkcell, Anadolu Holding, Vestel ve BMC’nin payları yüzde 19’dan 23’e çıktı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) yüzde 5 olan hissesi de yüzde 8 oldu. Yani, Kök Ulaşım’ın hisselerini 5 ortak paylaştık. Geçenlerde Suna ve İnan Kıraç Vakfı Yönetim Kurulu ve İcra Kurulu Üyesi, Vakfın Kültür İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol’dan davet geldi:
-Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, 16’ncı yılını geride bırakmaya hazırlanıyor. Gelin İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün çatı katında buluşalım. Buluşmaya Vakfımızın kurucusu İnan Kıraç da katılacak.
Buluşmada meslektaşım Şelale Kadak’la birlikte İnan Kıraç’la sohbet fırsatı bulduk. Kıraç’a TOGG ortaklığından ayrılma gerekçesini sordum, yanıta işin başlangıcından girdi:
- Sayın Cumhurbaşkanı TOGG projesinde olmamızı istedi. O nedenle girdik. Ardından yanıta geçti:
- Sağlık nedenleriyle ortaklıktan çekilmek istedim. Hisselerimi diğer ortaklar paylaşarak devraldı.
Sonra elektrikli otomobille ilgili tereddütlerini paylaştı:
- Elektrikli otomobil Türkiye için erken. En az 20 yılı var. Bir kere bataryalar çok ağır. Örneğin elektrikli otobüsümüze koyduğumuz batarya 3.5 tonu buluyor. Ayrıca, İstanbul’dan Ankara’ya giderken 300 kilometre sonra şarj ihtiyacı duyacaksınız. En az 1 saat sürecek.
Türkiye’de şarj istasyonu altyapısının da henüz hazır olmadığını belirtip, ekledi:
- Bu durumda önce hibrit araç üretmek daha doğru olurdu gibime geliyor. Bu noktada TOGG CEO’su Gürcan Karakaş’tan sitayişle söz etti:
- Gürcan Bey’in transferinde benim de payım var. Türkiye’nin otomobiline çok doğru bir CEO bulmuş, görevlendirmiş olduk.
TOGG, “Türkiye’nin otomobili” nin elektrikli olması kararını çoktan verdi, yatırım bu yönde sürüyor, üretime dönük hazırlıklar da aynı yönde gelişiyor.
Bu aşamada, “Türkiye’nin otomobili önce hibrit mi olmalıydı?” şeklinde düşünen çıkar mı?

ÇOK PARA ÖDEDİM, ARTIK SİZİNLE ORTAĞIZ

SUNA ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi’nin 16’ncı yıldönümü buluşmasında Şelale Kadak’la birlikte İnan Kıraç’a Sezgin Baran Korkmaz konusunu da sorduk.
İnan Kıraç, önce Jan Nahum ve Klod Nahum kardeşlerin Karsan ve Kıraça Holding’e ilk ortak oldukları günlere döndü:
- Ortaklar olarak karşılıklı satış taahhüdümüz var. Yani, şirketten çıkmak isteyen ortak, hisselerini önce diğer ortağa teklif etmek zorunda. Bu kurala maalesef uyulmadı.
Sezgin Baran Korkmaz’ın bir gün karşısına çıktığını belirtip, ekledi:
- “Ben sizin ortağınızım” diye çıkageldi. Önce anlamadım. Sonra, Nahum kardeşlerin hisselerini satın aldığını söyledi. “Çok iyi fiyat verdim” dedi. Nahum’ların hisselerine 80 milyon dolar ödediğini iddia etti. Ödediği paranın söylediği ile ilgisi olmadığını öğrendik. Sezgin Baran Korkmaz’la söz konusu ortaklık vakası sonrası iki kez karşılaştığını kaydetti:
- Allah’tan Mustafa Levent Göktaş’la tanıştım. Durumu inceledi, “Merak etmeyin, biz bu işi hukuki yollardan çözeriz” dedi.
Levent Göktaş’ın söylediğini gerçekleştirdiğini vurguladı:
- 6 milyon dolar ödeyerek şirketlerimin söz konusu hisselerini geri aldım. Levent Göktaş’ın sorunu hukuki yollardan ve ustaca çözdüğüne işaret etti:
- Levent Bey devrede olmasa belki de 20-25 milyon dolar ödemek zorunda kalacaktım.
İnan Kıraç’ın kısa sohbette anlattığına göre, Kıraça ve Karsan cephesinde Sezgin Baran Korkmaz defteri kapanmış görünüyor.
İnan Kıraç’ın kızı İpek Kıraç, grup şirketlerinde Sirena Marine’i yönetiyor. Otomotiv tarafıyla şu ana kadar ilgilenmemiş görünüyor.
Kıraça Holding Yönetim Kurulu’nda İnan Kıraç başkan, Bahattin Başoğlu Başkanvekili, İlkan Koyuncu üye olarak görünüyor.
Sağlık nedenleriyle TOGG’dan çekilen 84 yaşındaki İnan Kıraç, kendi holdinginde otomotiv işini kime emanet edecek acaba?