Türkiye’de bizim için 500 bin konteyner üretecek şirket var mı?
Konteyner taşımacılığı, liman işletmeciliği ve kruvaziyer gemi sahipliğinde dünya devi olan MSC Group CEO’suDiego Aponte, kayınpederi olan Asyaport Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Soyuer’i aradı:
- Dünyada yaşanan konteyner sıkıntısını biliyorsunuz. Bizim için Türkiye’de yılda 500 bin konteyner üretecek şirket ya da şirketler bulunabilir mi?
Soyuer, damadının bu sorusu üzerine 2005 yılını anımsadı. Soyuer, Asyaport’u kurma hazırlıkları sırasında konteyner konusunu araştırmayı kafaya koymuştu. O günlerde Türkiye’de konteyner üreten şirketleri taradı. Eskişehir’de Zeytinoğlu Grubu’ndan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) geçen şirketi buldu.
Eskişehir’e gitti, şirketin yıllık konteyner üretim kapasitesini sordu, şu yanıtı aldı:
- 3 vardiya çalışırsak yılda 15 bin konteyner üretebiliriz.
Soyuer, yıllık 15 bin konteyneri az buldu:
- Ne kadar üretirseniz hepsine alıcı hazır. Başka üretici var mı?
Eskişehir’deki şirketin sorumlusu İzmir’i adres gösterdi:
- İzmir’de Kemal Çolakoğlu’nun kurucu ortağı olduğu Med Union var. Onlar yıllık 50 bin adet üretebiliyor sanıyorum.
Eskişehir’deki şirketin sorumlusu, bu bilgileri verirken gönülsüz davrandı, Soyuer meraklandı:
- Bir sıkıntı mı var?
Şirket yetkilisi yanıt verdi:
- Konteyneri üretmek sorun değil. Asıl sorun pazarlamada. Yeterli alıcı bulmak kolay değil. Avrupa’da konteyner üretimini bir dönem İtalyanlar ve Hollandalılar yapardı. Hepsi Çin’e kaydı. Çin’in karşısında fiyat tutturmak mümkün değil.
Soyuer eşinin akrabası olan Nurol Holding’in ortağı Oğuz Çarmıklı’yla da görüştü:
- Sizin zırhlı araç üretiminiz var. Belki konteyner üretimine de girebilirsiniz. Bana basit bir iş gibi görünüyor.
Çarmıklı, önce konuyu inceletti, bir süre sonra yanıt verdi:
- Bizim üreteceğimiz konteynerin maliyeti, şu anda piyasadaki fiyatların yüzde 40 üzerinde görünüyor. Bu işe girilmez.
Soyuer, 2005’teki girişimlerinden bugüne döndü. Damadı Diego Aponte’nin sorusuna yanıt aramak üzere Trakya Kalkınma Ajansı’nın kapısını çaldı:
- Türkiye’deki diğer kalkınma ajanslarıyla bağlantı kursanız. Acaba yılda 50-100 bin adet konteyner üretebilecek şirket veya şirketler bulunabilir mi? Bu aşamada konteyner üretimine girmek isteyen olur mu?
Bu arada kendisi de hesap yaptı:
- Yılda 500 bin konteyner üretmek için 150 milyon dolarlık yatırım yapmak gerekiyor.
Boş konteyner fiyatlarını inceledi:
- 20’lik boş konteyner 1890 dolar idi. Şimdi 3 bin 500-3 bin 750 dolar. 40’lık konteyner ise 3 bin 250 dolar idi. Bugün 8 bin dolar.
Bir ayrıntı üzerinde daha durdu:
- Konteyner üretiminde maliyetin yüzde 60’ı saçtan oluşuyor. İşçilik sadece yüzde 5.
Sonra Çin’deki kurulu kapasiteye baktı:
- Çin’deki toplam üretim kapasitesi yılda 2 milyon konteyner.
Ahmet Soyuer’le konteyner konusunda sohbet ettik, vardığı sonucu paylaştı:
- Konteyner sıkıntısı 3-4 aya kadar çözülecek gibi görünüyor. İçini dolduracak yeterli yük olmadıkça Türkiye’de konteyner üretmek pek akılcı gelmiyor. Fiyatlar şu anda cazip görünse de düştüğünde Çin’in karşısında tutunmak pek mümkün değil.
Türkiye’deki genel uygulamayı irdeledi:
- Normalde ülkemizdeki ihracatçı ithalatla Türkiye’ye gelen konteynerleri uygun fiyatla kullanabiliyor. Konteyneri boş göndermek de her konteyner başına 200 dolara mal oluyor.
Demir çelik şirketi de olan Soyuer’in konteyner araştırmasında vardığı sonuç böyle...
Yıllık 50-100 bin, 500 bin üretim kapasitesiyle Çin’in karşısına dikilmek, ayakta kalmak mümkün mü?
Mersin’deki frigofirik konteyner İstanbul’a sebze-meyve taşısın
ASYAPORT Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Soyuer, oğlu Emre Hüseyin Soyuer’ln Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Medlog’un Aralık 2020’de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na yaptığı başvuruyu paylaştı:
- Mersin'e gelen frigofirik konteynerler boş olarak geri dönüyor. Bu konteynerleri Mersin'den İstanbul'a demiryolu üzerinden sebze-meyve taşımada kullanabiliriz. Konteynerleri Mersin yerine Tekirdağ'dan boş olarak gönderebiliriz.
Mersin’e binlerce frigofirik konteyner geldiğini belirtip, konuyu taraflarına göre açtı:
- Bu formülün hayata geçmesi için alıcı taraf (örneğin Migros, Carrefoursa) isteyecek. Yani, İstanbul'daki bu alıcılar, "Sebze-meyve frigofirik konteynerle taşınsın" diyecek.
- Konteynerleri ve ekipmanı sağlayacak taraf, yani Medlog bu işi yapmaya hazır. Zaten talebini resmi başvuruyla bildirdi. Gerekli yatırımı yapma taahhüdü de veriyor.
- Sevkiyatı yapacak TCDD de bu konuda istekli olacak.
Yaş sebze-meyveyi kamyonla taşımada firenin söz konusu olduğunu anımsattı:
- Frigofirik konteyner ile taşımak fireyi de minimuma indirir. Gelin binlerce frigofirik konteyneri Mersin'den geldiği ülkelere boş göndereceğimize sebze-meyve taşımada kullanıp Tekirdağ'dan boş gönderelim.
Ardından ekledi:
- Gelin denemesini yapalım, sistemin çalışıp çalışmadığını görelim.
ABD’de 500 bin konteyner gemilerde boşaltılmayı bekliyor
ASYAPORT Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Soyuer, ABD’de limana yanaşmayı bekleyen gemileri gösteren video gönderdi:
- Dünyada konteyner sıkıntısı yaşanmasının önemli nedenlerinden biri, başta ABD olmak üzere limanlarda gemilerin yükleme-boşaltma işleminin COVID-19 sürecinde aksaması. ABD'de 500 bin konteyner limana yanaşmayı bekleyen gemilerde duruyor.
Dünyada kullanımda olan konteyner sayısını merak ettim, uluslararası verilerden paylaştı:
- Dünyada 180-200 milyon konteyner var.
MSC’nin konteyner sayısını sordum, yanıtladı:
- MSC'nin 4 milyon konteyneri var.
Türkiye’deki konteyner sayısını da sordum, şu yanıtı verdi:
- Ülkemizin limanlarına yılda 11 milyon konteyner giriyor ve çıkıyor.