Türkiye yolsuzlukta tam gaz ilerliyor!...

Son yıllarda dünyadaki hemen her türlü gelişmelerde Türkiye’nin önemli bir yere sahip olduğunu ve dikkat çektiğini görüyoruz. Pek çok alanda dünya ile adeta ayrışıyoruz. Türkiye’nin dünyada sahip olduğu yer ve dikkat çekilen tarafı ne yazık ki çok da keyifli değil. Algıda, olguda kötü ya da fena şeyleri temsil eder hale geldi Türkiye.

Türkiye’nin yolsuzlukta da imajının bozulduğunu görüyoruz.

Transparency International (Uluslararası Şeffaflık Örgütü), çeyrek yüzyılı aşkın zamandan beri dünyanın hemen tüm ülkelerinde kamu sektörüne yönelik olarak yolsuzluk algı endeksi (Corruption Perception Index-CPI) başlığıyla yıllardan beri periyodik yayınlar yapıyor. Geçtiğimiz hafta itibariyle 2019 yılı endeksi yayınlanmış bulunuyor.

Malum, bilimsel yöntemlerle bağımsız kişi ve kuruluşlar üzerinden bu çalışma yapılıyor. Ülkelerin kamu sektöründeki yolsuzluğuna ilişkin algısı ortaya konuluyor.

Dünyadaki ülkelerin hemen tümünü kapsayan ve 2019 yılında da 180’e çıkan ülke veya yer sayısı dikkate alındığında bu göstergenin önemi daha da artıyor.

Şimdi gelin yıllar itibariyle Türkiye’nin dünyadaki sıralamasına bir bakalım…

Yıl     Sıralama

1995   29
2000   50
2005   69
2010   56
2015   66
2016   75
2017   81
2018   78
2019   91

Bu sıralama ne almada geliyor?

Türkiye, bundan çeyrek yüzyıl önce yani 1995 yılında yolsuzluk algı endeksinde 29. sırada yerini alıyor. Ancak ne yazık ki bu sıralama her yıl olumsuz yönde seyrediyor. Şöyle ki; 2000 yılında 50. sıraya gerilerken, 2020 yılında 56 ve 2019 yılında da 91. sıraya kadar düşüyor.

Bunun anlamı şu: Türkiye’ye ilişkin kamu kesimindeki yolsuzluk algısı her yıl bozularak devam ediyor.

Dilerseniz analizimizi sürdürelim.

2019 yılı itibariyle Türkiye, dünyanın yolsuzluk sıralamasında tam ortada. Yani 90 ülke bizden daha iyi durumda.

2019 sıralaması yanı sıra puanımız da 100 üzerinden 39 ve dünya ortalaması olan 43’ün gerisinde G20 olarak adlandırdığımız bloka baktığımızda Türkiye’nin sırası 16. Yani dünyanın en büyük 20 ekonomisi içerisinde yolsuzluk algı sıralamasında alt sıralara düşmüş durumda.

Avrupa Birliği’nin 28 ülkesi sıralamasına baktığımızda Türkiye en son sırada.

Dünyanın zengin ve gelişmiş ülkeler blokunu oluşturan OECD ülkeleri içinde uzun zamandan beri yerini alan Türkiye 36 ülke arasında sadece Meksika’nın önünde ve listenin sonunda 35. sırada.

Bir başka açıdan bakınca, Türkiye, son 6 yılda 11 puan ile en hızlı düşüş yaşayan ya da başka bir ifadeyle yolsuzluk algı endeksi yükselen 3 ülkeden birisi. Diğer iki ülke ise 10 puanla Macaristan ve 16 puanla Saint Lucia.

Son 2019 yılı sıralamasına baktığımızda Türkiye’den çok daha iyi durumda ve üst sırada olan bazı ülkeler dikkat çekiyor. Örneğin; Estonya, Letonya, Litvanya, Slovenya gibi Baltık ülkeleri. Katar, BAE, Suudi Arabistan, Tunus gibi orta doğu ülkeleri. Polonya, Macaristan, Bulgaristan, Slovakya, Çek Cumhuriyeti gibi eski Sovyet Bloku doğu Avrupa ülkeleri.

Güney Kıbrıs 41. sırada, Gürcistan 44. sırada, Yunanistan 60. sırada, Ermenistan 77. sırada ve hepsi bizden çok daha iyi durumda.

Hatta son 8 yıla bakıldığında; Yunanistan’ın 12 puan, Guyana’nın 12 puan ve Estonya’nın da 10 puan artışla en yüksek sıçrama ya da iyileşme sergilediği görülüyor.

Sözün özü: Bu tür göstergelerle dünyadan ayrışıp gerisine düşme yerine, çağdaş dünyanın değerleriyle ileriye gitmenin yollarını ve topyekün gelişmenin mekanizmalarını oluşturmak zorundayız.