Türkiye ve Avrupa ülkelerinde asgari ücretle çalışanların oranı
Zafer Özcivan
Ülkelerin gelişme göstergelerinden biri de asgari ücretle çalışanların sayısıdır. Gelişmiş olan ülkelerde asgari ücretle çalışanların çalışan nüfus oranı düşüktür.
Ülkemizde çalışan nüfusun asgari ücretlilere oranı %38-42 arasındadır ve bu oran Avrupa ülkelerine göre çok yüksektir. Özellikle 2002 yılında yaşadığımız yüksek enflasyon nedeniyle yıllık yapılan asgari ücret zamları normal ücret düzeyine gelmesine sebep olmuştur. SGK verilerine göre 2020 yılında Türkiye’de çalışan kayıtlı işçi sayısı 15 milyon 203 bin 423. Bunların 6 milyon 390 bin 19’u ise asgari ücretle çalıştı. Bu da kayıtlı işçilerin yüzde 42’sinin asgari ücretle çalıştığını gösteriyor. Euronews'in ulaştığı güncel verilere göre, Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında açık ara en fazla asgari ücretle çalışan nüfus bizdedir.
Avrupa Birliği İstatistik Kurumu’nun (Eurostat) açıkladığı son bilgiler 2018 yılına ait.
Eurostat’ın 2018 verilerinde Türkiye yer almıyor. SGK belgelerinden ise Türkiye’nin 2018 yılı verilerine ulaşmak mümkün.
Buna göre 14 milyon 229 bin kayıtlı işçiden 5 milyon 153 bini asgari ücretli idi. Asgari ücretle çalışanların oranı ise yüzde 36,2.
Türkiye bu oranla açık ara zirvede yer alıyor. İkinci sıradaki Slovenya’da asgari ücretli oranı yüzde 15,2. Türkiye’deki oran kendisine en yakın Slovenya’nın 2,5 katı.
Üçüncü sırada ise yüzde 14,1 ile Bulgaristan var. Bu ülkeleri sırasıyla Romanya (yüzde 13,3), Polonya (yüzde 12,1), Fransa (yüzde 11,6) ve Yunanistan (yüzde 8,9) takip ediyor.
Kaynak: Eurostat ve SGK (Türkiye dışındaki ülkelerde asgari ücretin yüzde 105'inden az kazanan)
- Asgari ücretle çalışan oranının en düşük olduğu ülke ise yüzde 0,8 ile İspanya ve yüzde 0,9 ile Belçika. Diğer bazı ülkelerde 2018 yılında asgari ücretle çalışanların oranı ise şöyle: İrlanda (yüzde 8,3), Macaristan (yüzde 7,7), Letonya (yüzde 7,3), Almanya (yüzde 6,6), Litvanya (yüzde 6,1), Slovakya (yüzde 5,7), Lüksemburg (yüzde 5,1), Hırvatistan (yüzde 5) ve Portekiz (yüzde 4,4).
- Avrupa Birliği İstatistik Kurumu’nun (Eurostat) açıkladığı son bilgiler 2018 yılına ait.
- Eurostat’ın 2018 verilerinde Türkiye yer almıyor. SGK belgelerinden ise Türkiye’nin 2018 yılı verilerine ulaşmak mümkün. Buna göre 14 milyon 229 bin kayıtlı işçiden 5 milyon 153 bini asgari ücretli idi. Asgari ücretle çalışanların oranı ise yüzde 36,2.
- Türkiye bu oranla açık ara zirvede yer alıyor. İkinci sıradaki Slovenya’da asgari ücretli oranı yüzde 15,2. Türkiye’deki oran kendisine en yakın Slovenya’nın 2,5 katı. Üçüncü sırada ise yüzde 14,1 ile Bulgaristan var. Bu ülkeleri sırasıyla Romanya (yüzde 13,3), Polonya (yüzde 12,1), Fransa (yüzde 11,6) ve Yunanistan (yüzde 8,9) takip ediyor.
- En az asgari ücretli oranı İspanya ve Belçika’da
- Asgari ücretle çalışan oranının en düşük olduğu ülke ise yüzde 0,8 ile İspanya ve yüzde 0,9 ile Belçika.
- Diğer bazı ülkelerde 2018 yılında asgari ücretle çalışanların oranı ise şöyle: İrlanda (yüzde 8,3), Macaristan (yüzde 7,7), Letonya (yüzde 7,3), Almanya (yüzde 6,6), Litvanya (yüzde 6,1), Slovakya (yüzde 5,7), Lüksemburg (yüzde 5,1), Hırvatistan (yüzde 5) ve Portekiz (yüzde 4,4).
- Türkiye’de asgari ücretle çalışan kişi sayısı da dahil olmak üzere bu konudaki tüm bilgiler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından tutuluyor.
Türkiye’de asgari ücretle çalışan işçi sayısına ilişkin son bilgi 2014 yılına aitti. 2014 Temmuz ayı toplam kayıtlı işçi sayısının yüzde 40,45’inin asgari ücretliydi. Euronews asgari ücretle çalışanların bilgisini SGK internet sitesindeki istatistiklerden ulaştı. SGK son yıllarda bazı verileri yayınlamayı durdurmuştu.
Öte yandan Türkiye verileri, “4-1/a Maddesi Kapsamındaki Zorunlu Sigortalıların Prime Esas Kazançlarını” yansıtıyor. Sigortası asgari ücret olarak görünüp daha yüksek maaş alanlar olabileceği gibi sigortası asgari ücretten görünmesine rağmen gerçekte daha düşük aylık alanlar da olabilir.
Türkiye verileri tam olarak asgari ücretle çalışanların sayısını yansıtırken Avrupa’daki diğer ülkelerin verileri ise “asgari ücretin yüzde 105’inden daha az kazananları ifade ediyor. Türkiye’deki tasnif de Avrupa ile aynı formatta olsa Türkiye’deki oranın biraz daha yüksek olması bekleniyor.