Türkiye üretici sektörleri için e-ihracat tarihi bir fırsat
Fırsat buldukça e-ihracat ile ilgili yazılar yazıyorum çünkü Türkiye’nin önemli çıkış yollarından birinin bu alan olduğunu düşünüyorum. Gazetemizde de e-ticaret ve e-ihracata yönelik pek çok sayfa yaptık. İhracatta katma değeri artırmamız gerekiyor, büyüme modeli de bu anlamda değişmeli. Evet ihracata odaklanalım ama eğer ihracat değer yaratmıyorsa çok da anlamı yok. O yüzden de e-ihracat marka oluşturmayı sağladığı ve direkt tüketiciye gittiği için global pazarda Türkiye üreticileri için değerli. O nedenle melek yatırımcı olarak tanıdığım Gökhan Akar’ın bir e-ihracat hizmet şirketi olan yeni nesil bir startup olan Envoyo’ya yatırım yaptığını duyunca, kısa bir sohbet yaptım.
E-ihracat yeni büyüme kanalı
Akar, Türkiye’de startup ekosisteminin yakından tanıdığı bir isim ve bu alanda gerek yatırımları gerekse fikir liderliği ile önemli katkıları var. Akar’a öncelikle neden e-ihracat diye sordum: “İşin içinde ihracat var. İşin içinde ‘e’ var, teknoloji var ve online bir dünyaya hitap ediyor. Yeni nesil ve teknoloji olmayan hiçbir şeye yatırım yapmıyorum. Türkiye’de henüz bu pazar oluşmuş değil. Beni heyecanlandıran kısmı Envoyo bu pazarı oluşturan, oyunculardan bir tanesi. Girişim fırsatları hep problem tespitiyle çözüme ihtiyaç olan alanlardan çıkar. Buradaki benim de problem tespitim ülke üretimi biliyor, toptan satmayı biliyor ama marka yaratmayı bilmiyor. Türkiye’nin böyle bir yapısı var. Kendi markan ile dünyada global oyuncu olmak oldukça zor bir süreç. Fakat bunu online dünyada yapabilirsin. Çünkü online dünyada başka kriterler devrede, Avrupa’da bugün Paris’de, Madrid’de bir mağaza açtığın zaman çok ilgi çekemeyebilirsin. Büyük markaların arasında kaybolabilirsin. Ama sen online’da gidip markalaşabilirsin”.
Türkiye için e-ihracat tarihi fırsat olabilir
Gökhan Akar, e-ihracat tarihi fırsat olabilir diyor. Akar şöyle konuşuyor: “Türkiye üretici sektörleri için, e-ihracat tarihi bir fırsat. Neden tarihi fırsat? Türkiye olarak, üreticimiz için şu çok kolay, malını kapıya kadar koy gelsin birisi senden alsın, offl ine ya da online pazarda satsın. En çok sevdiğimi bu tarz ihracat, biz uğraşmak istemiyoruz. Oysa senin Envoyo benzeri bir yapıdan hizmet alarak kendi ürününü bütün dünyada, tüketici fiyatlarında satarak ithalatçıya kaptırdığın katma değeri kendinde tutma şansın var. Bu çok büyük bir fırsat ayrıca ihracat için daha da sürdürülebilir bir model. Biz de Türkiye açısından bu fırsatı gördük. Burada üreticilere e-ihracatta köprü olmak için yeni nesil bir bakış açısıyla bu servisleri ürünleştirmiş durumdayız. Müşteri bizden hangi hizmetleri alabileceğini görüyor. Biz bunları paketlemiş durumdayız istediği paketleri seçiyor”.
Türkiye ekonomisi için çok önemli
Gökhan Akar, ekonomi yönetiminin ihracatı destekleme ve büyütme hedefl erine de dikkat çekiyor. “Türkiye ekonomisi açısından da konjonktür de bu dönüşümü zorunlu kılıyor. Ayakta kalmak için bu zorunluluk haline geldi. Türkiye devlet politikası olarak da bunu destekliyor. İhracatı ve buradaki modelleri ön plana çıkarıyor. Bugün Sayın Hazine ve Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek yaptığı bir açıklamada, iç pazar daralacak, şirketlere tavsiyem yurt dışına yönelmeleri diyor. Herkes bu durumda kendine bir dış pazar bulmak zorunda. Eğer üreticiyseniz, bir yurtdışı pazar bulmak zorundasınız. Online da bu konuda en hızlı gelişen, katma değeri en yüksek, en az yatırımla en kolay nihai tüketiciye ulaşabileceğiniz alan. Kayseri’de, Denizli’de, Gaziantep’te bir ürün ürettiğinizde bu yolla İngiltere’de, Almanya’da bir tüketicinin direkt evine ürünü ulaştırabilirsiniz”.
İLK HEDEF 500 MÜŞTERİ
Gökhan Akar Envoyo’nun geleceği için şöyle diyor: “Türkiye ekonomisi için e-ihracat önemli bir kanal. Başta ihracata, Türkiye’nin bu alanda imajının yükselmesine, üretime ve istihdama katkısı olacağını dolasıyısıyla, üretim ve katma değerin ülkede kaldığı bir sisteme aracılık ettiğimizi düşünüyorum. Envoyo’nun da, bu pazar koşullarında, hızla 500 müşteriye ulaşacağını düşünüyorum. Ayrıca Envoyo’yu global anlamda da konumlamak istiyoruz. Böylece gelişmekte olan ülke pazarlarından gelişmiş ülke pazarlarına doğru bir e-ihracat platformu olarak yer alacağız. Önümüzdeki yıl en az 2 ülkeden daha müşterilerimiz olacak. Örneğin Polonya’dan İngiltere’ye, Arjantin’den, Brezilya’dan ABD’ye gibi modellerin ve kanalların genişlemesini düşünebiliriz”.
STARTUP’LARDA DOĞRULAMA DÖNEMİ
Özellikle pandemiden sonra startup ekosisteminde yatırımlar yavaşladı. Pandemi döneminde aşırı para basımı, teknoloji startup’larına yönelim yaratmıştı. Bu da değerlemelerin şişmesine hatta pek çok da yanlış yatırıma neden olmuştu. Sonra dünya ekonomisi parasal sıkılaşmaya geçince bütün fonlar ve yatırımcılar daha nokta atışı yatırımlar yapıyor. Ayrıca değerlemelerde de düşüşler oldu. Biz de mevcut yatırımları büyütmeyi tercih ettik bu dönemde. Bu dönem bir doğrulama dönemi oldu. Değerlemeler daha iyi oturdu. İyi ile kötü ayrıldı. Benim için en önemli şey de ticarileşen fikirler. Pek çok iyi fikir ticarileşemedi. Etki yatırımı değilse, bir sosyal etki yaratmıyorsa, sağlık gibi kritik yatırımları içermiyorsa, bizim baktığımız alanlarda ticarileşmeyen fikirlerin, girişimlerin çok büyük değeri yok.