Türk somonu 5 yılda 300 milyon dolarlık İhracatı aşınca, Norveç’e komşu olduk
Barselona Seafood Expo Global Fuarı’nda 650 metrekarelik Türkiye Pavyonu ile ilgi odağı olan Türk deniz ürünleri sektörünün ihracatı bu yıl 1,5 milyar doları aşacak. Karadeniz’de üretimi hızla büyüyen Türk somonunun Rusya ve Japonya ağırlıklı ihracatı ise 300 milyon doları aştı.
Deniz ürünlerinde ve özellikle somon balığı ihracatında dünya lideri Norveç ile kıyasıya rekabet etmeye başlayan Türk deniz ürünleri sektörü Barselona Seafood Expo Global Fuarı’nda 650 metrekarelik Türkiye Pavyonu ile ilgi odağı oldu. Bu yıl 1,5 milyar dolara yükselmesi beklenen su ürünleri ihracatının 300 milyon dolarlık kısmının somondan geleceğini belirten İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Oğulcan Sagun, Fuarda Türkiye pavyonunun Norveç ile komşu olmasının da ilginç yorumlara neden olduğunu belirtti. Sagun, “Fuara, Birliğimizle milli katılım yapan 19 firmamız var. Bağımsız katılanlarla 25 firmayız. Türkiye olarak çupra ve levrekte dünya birincisiyiz. Alabalıkta zirveyi zorluyoruz. Somonda Norveç açık ara önde ama biz de son 5 yılda Karadeniz’deki üretimimizin büyümesi ile somon ihracatında 300 milyon doları aştık. Rusya ve Japonya’ya yılda 50 bin tondan fazla somon ihracatı yapabiliyoruz. Bu sene 360 milyon dolara çıkabiliriz. Bizim somonumuzun yağ oranı Norveç somonuna göre daha düşük ve bu nedenle daha çok tercih edilmeye başlandı” dedi. 2022’de, ABD dâhil 80 ülkeye 1,3 milyar dolarlık deniz ürünleri ihracatı yaptıklarını vurgulayan Oğulcan Sagun, “Tavuk ve kırmızı ette, süt ürünlerinde küresel ticarette çeşitli sınırlamalar olabiliyor ama balıkta sınırlama yok. O yüzden de balık ihracatında daha büyük ticaret potansiyeli var. Japonya’nın sushi ve sashimi için kullandığı orkinosun da en büyük tedarikçilerinden biriyiz” diye konuştu.
Orkinos kotaları için mücadele ediyoruz
Akdeniz’de orkinos kotalarının dağıtımını yapan ICCAT adlı kuruluşun yılda yaklaşık 40 bin tonluk üretimin yüzde 60’ını Avrupa ülkelerine verdiğini, Türkiye olarak bu üretimde yüzde 7,5’lik kota alabildiklerini söyleyen Oğulcan Sagun, “Tarım ve ekonomi bakanlıklarımızla beraber, payımızı artırmak için çalışıyoruz. Türkiye’nin Akdeniz’de 800 kilometre kıyısı var ve orkinos kotalarında da daha çok hakkı var. Türk balıkçılar olarak ayrıca, Afrika kıyılarındaki ülkelerle özel anlaşmalar yaparak onların kotalarını ortak kullanıyoruz” dedi. Fuarı ziyaret eden Türkiye’nin Barselona Başkonsolosu Selen Evcit, Türkiye-İspanya ilişkilerinin hem siyasi hem de ekonomik açıdan çok iyi olduğunu belirterek, “İki ülkenin ilişkileri Avrupa Birliği içinde örnek olabilecek niteliğe sahip. Ticaretimiz de gayet dengeli ve Türkiye olarak fazla da veriyoruz. Yatırımlar açısından potansiyel de çok yüksek” dedi.
Bordo Mavi, Dubai’de restoran açacak
İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği, fuarda ‘somon lezzetlerini’ sergilemesi için Trabzon’da ünlenen Bordo-Mavi Balık’ın sahibi Erşan Yılmaz’ı Barselona’da ağırladı. Erşan Yılmaz, çok yakında Dubai’ye restoran açacağını ve hamsi ile Türk somonundan lezzetleri Dubai’de müşterilerin beğenisine sunacağını söyledi.
Hong Kong’a 2 milyon dolarlık deniz hıyarı ve salyangoz satacak
Seafood Expo Global Fuarı’na özellikle Çin pazarında ‘lüks gıda’ olarak tüketilen deniz hıyarıyla katılan Blue Aegean da yoğun ilgi gördü. Şirketin Genel Müdürü Emrah Akman, şu bilgileri aktardı: “Zonguldaklıyım, Çin’de yabancı diller üniversitesinde okudum. Orada okurken kendi şirketimi kurdum, Çin’e ne satabilirim diye düşündüm. Önce fındık satmayı denedim ama başarılı olamadım. 2010’da deniz hıyarının talep gördüğünü keşfettim. Bu işe odaklandım. 2019’a kadar ticaretini yaptım, Çin’de fuarlarda tanıttım. Denizden avcılıkla çıkarılıyor. Türkiye’de yılda 150 ton civarında ürün çıkıyor ve 30 milyon dolarlık bir değere ulaşıyor. Ben de geçen sene Hong Kong’a 500 bin dolarlık ürün sattım. Deniz hıyarı Ege’den çıkıyor. Deniz Salyangozu da satıyorum o da Karadeniz’den çıkıyor. Alaplı’da bir tesis kurdum bir tane de İzmir’de var. Sezonda 50 kişilik istihdamımız oldu. Bu sene tedarikte bir firma ile ortak hareket ediyoruz ve 2 milyon doların üzerinde satışımız olabilir.”
Baharatlı Asya ürünleri öne çıktı
Seafood Expo Global’e 87 ülkeden 2.078 firma 68 ulusal ve bölgesel pavyonda katılım sağladı. Yaklaşık 50 bin metrekarelik alana yayılan fuarda 20’den fazla da konferans planlandı. Fuar geçen yıla göre yüzde 24’lük büyüme yakaladı. Fuarın Barselona şehri için 150 milyon Euro'nun üzerinde gelir sağladığını tahmin ediliyor. Katılımcılar taze, dondurulmuş, konserve, işlenmiş ve paketlenmiş deniz ürünleri alanında en son yenilikleri süpermarketler, restoranlar, oteller, catering şirketleri, ithalatçılar, distribütörler dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki alıcılara sundu. Ayrıca ambalaj malzemeleri ve makineleri, soğutma ve dondurma ekipmanları, birincil ve ikincil dönüştürme sistemleri, gıda güvenliği ve kalite kontrol sağlayıcılar da fuarda yer aldı. Fuarda yeni tatlar ve kombinasyonlar dikkate alındığında meyan kökü, sert peynir ve çam fıstığı gibi daha güçlü aromaların eklenmesiyle tütsülenmiş ve kurutulmuş somon ürünleri öne çıktı. Ürünler arasında Tayland, Vietnam, Singapur, Malezya ve Japonya'dan gelen lezzetler dikkati çekti. Daha sıcak ve daha baharatlı ürünlere talebin arttığı belirtildi Örneğin, Singapur usulü Chili Crab, köri çeşnili Katsu Balığı, Flaming Trio Squid Tenders ve Cheesy-Chili Fish Jerky gibi ürünler çok konuşuldu. Ayrıca hazırlanması kolay ve tüketicilerin evde sokak yemeği deneyimi yaratmasına olanak tanıyan somon kebabı, xiao uzun bao karides köfteleri ve tüm malzemeleri içeren somon burger seti bazı örnekler de ilgiyle karşılandı.