Türk şirketleri büyümek için dışarıda şirket alsın, yabancı ile masaya ‘evlenip’ otursun

ODTÜ Mühendislik Fakültesi’nden 1984 yılında mezun olan Barış Öney, ABD’de University of Texas at Austin Mühendislik Fakültesi’nde 1989 yılında yüksek lisans diplomasını aldı. Bir yıl sonra da University of Tusla’da işletme sertifikası programını tamamladı.

Profesyonel kariyerine 1984 yılında mühendis olarak başladı. 8 yıl Libya, ABD ve Türkiye’de Flour Daniel, P & G ve Türkiye Petrolleri’nde görev yaptı.

Yatırım bankacılığı kariyerine 1994-1997 döneminde Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’nda (TSKB) Kurumsal Finansman Yöneticisi olarak geçiş yaptı. 1997-2001 döneminde Yapı Kredi Yatırım’da Kurumsal Finansman Genel Müdür Yardımcısı Vekili olarak görev yaptı. Bu dönemde Turkcell’in New York Borsası ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda eş zamanlı halka arzını yönetti.

2001 krizinde Turkcell’e geçti, Turkcell ve iştiraklerinde uluslararası stratejik iş ve ilişki geliştirmeden sorumlu üst düzey yönetici olarak çalıştı. 2006-2008 yılları arasında Deloitte Kurumsal Finansman bölümünde iş ortağı, 2008-2010 döneminde de bir girişim sermayesi şirketinin yatırım yaptığı mobil/dijital pazarlama-reklam şirketinde CEO’luk yaptı.

Ocak 2011’de Globalturk Capital’i kurduğunda yola şu hedefle çıktı:

• Globalturk Capital’in iş ortakları yabancı ve Türk şirketlerinin birlikte oluşturdukları iş ortaklıklarında yönetim kurullarında aktif rol ve sorumluluklar üstlenir.

• Globalturk Capital aynı zamanda halka arz, iş ortaklığı kurma veya hisselerini stratejik veya girişim sermayesi şirketlerine satışıyla sermaye tedariki planlayan kuruluşları bu yolculuğa hazırlamak için destek olur.

Globalturk Capital Kurucu ve Yönetici Ortağı, GPCA (Küresel Özel Sermaye Birliği) Orta ve Doğu Avrupa Liderlik Konseyi Üyesi ve Türkiye Temsilcisi Barış Öney ile Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin desteğiyle düzenledikleri “Türkiye ve Çevresinde Yatırım Yapan Özel Sermaye” konferansı sonrasında buluşup sohbet ettik.

Öney, iş hayatını özetlerken şu noktanın altını çizdi:

-          Yatırım bankacısı olarak lider-eş lider yönetici konumunda hem büyük şirket gruplarını hem de KOBİ’leri içeren müşterilerimiz için 100’ü aşkın sınır ötesi birleşme ve satın alma, girişim sermayesi, halka arz, özelleştirme, durum tespiti ve değerlendirme projesi yönettim.

Globalturk Capital’deki faaliyet alanlarını şöyle irdeledi:

-          Şirket birleşmeleri, satın almalar konusunda çalışıyoruz. Türkiye’deki şirketlere uluslararası yatırımcı getiriyoruz. Biz daha çok “sabırlı” yatırımcılarla uğraşıyoruz.

Bu noktada Türkiye’deki şirketlere iki önerisini ortaya koydu:

• Türkiye’deki şirketlere büyüme yolculuklarında yurt dışında şirket satın almalarının katkısının olacağını tavsiye ediyoruz. Kendilerine bu konuda yol gösteriyoruz.

• Türk şirketleri kendilerine uluslararası yatırımcı çekerken öncelikle içeride birleşmeye, şirket evliliğine açık olmalı. Bu yapılabilirse yabancının karşısına daha büyük bir yapı olarak çıkabilirler, ülkemize daha yüksek uluslararası kaynak girişine vesile olurlar.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 3 çocuk tavsiyesini anımsattı:

-          Sayın Cumhurbaşkanımız şirketlere “birleşin” çağrısı yapsa ülkemiz için faydalı olur.

Yabancılarla masaya oturan şirketlere de şu uyarıyı yaptı:

-          Karşınıza ilk çıkan yabancı, uluslararası yatırımcı ile işi bitirmek için acele etmeyin. Belki karşınıza başka talipler de çıkabilir ve size daha cazip teklifler getirebilir.

Küresel Özel Yabancı Sermaye Birliği’nin (GPCA) stratejik ortaklığı ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin desteğiyle bu yıl 5’incisi düzenlenen “Türkiye ve Çevresinde Yatırım Yapan Özel Sermaye” konferansına işaret etti:

-          GPCA, dünyada 2 trilyon dolardan fazla varlığı yöneten özel sermaye yatırımcılarını temsil ediyor.

Konferans kapsamında Türkiye’deki yatırım iklimine yönelik anket çalışması yapıldığını bildirip bazı sonuçlarını paylaştı:

• Ankete katılan üst düzey fon temsilcilerinin yüzde 74’ü 2024 yılında Türkiye’ye yatırım yapmayı düşünürken, katılımcıların yüzde 40’ı ise yatırım portföylerinde Türkiye’nin yüksek önceliğe sahip olduğunu belirtiyor.

• Ankete katılan yatırımcıların yüzde 40’ı Türkiye’deki yatırımlarından 2024 yılında hisselerini satarak çıkmayı, yüzde 40’ı da mevcut yatırımlarında kalmayı tercih ediyor. Kalan yüzde 20’lik kesim ise kararsız.

• Türkiye’ye yatırımı düşünenlerin yüzde 88’i 100 milyon dolardan az kaynak getirmeyi düşünürken yüzde 12’si 100 milyon doların üstüne çıkacağını bildiriyor.

Ardından yılların tecrübesiyle kendi gözlemi üzerinde durdu:

-          İstanbul’a gelenin havası değişiyor, kaynak getirmeye ikna oluşu kolaylaşıyor. Konferansa katılanlar Türkiye hakkında çok pozitif algıyla döndü.“Türkiye’ye yatırımın zamanı geldi” havası oluştu. Zaten son 2 aydır yabancı yatırımcılar görüşme trafiğimiz de arttı.

Sohbeti şu saptamayla noktaladı:

-          Türkiye ile ilgili olarak uluslararası piyasalarda ne kadar pozitif konuşturabilirsek yatırım çekme cazibemiz o kadar artar…

Gerekçesi ne olursa olsun 111 yıldır bu topraklarda faaliyet gösteren BP’nin Türkiye’den çıkma kararı, olumsuz algı yaratacak önemli bir adım gibi görünüyor.

Ekonomi yönetiminin yeniden ortodoks politikalara dönmesi, algıyı pozitife çevirecek en önemli adım olarak dikkati çekiyor. Bu algıyı perçinleyecek adımları da atmak gerekiyor…

318 bin kilometrelik dağıtım ağı altyapımıza 4.5 milyar lira yatırdık

SABANCI Holding Enerji Grubu Başkanı, Enerjisa Yönetim Kurulu Başkanı Kıvanç Zaimler ile Manchester seyahatinde sohbet ederken Holding CEO’su Cenk Alper’in açıklamasını anımsattım:

-          Cenk Bey, Eylül ayında Türkiye-Amerika İş Konseyi (TAİK) ile Goldman Sachs’ın New York’taki “Yatırım Konferansı”nda grubun enerjiye 5 yılda 6.2 milyar dolar yatıracağını söylemişti. Bu rakamı abartılı bulanlar oldu.

Kıvanç Zaimler, yanıtı süren büyük bir yatırımla verdi:

-          Akköy’de gerçekleşecek 1000 MW’lık YEKA-2 Rüzgar Santralı (RES) projemiz var. Yatırım tutarı 1.2 milyar dolar. Alman ortağımız E.ON ile birlikte ülkemizde enerji yatırımlarımız sürecek. 5 yılda da Cenk Bey’in dediği gibi 6.2 milyar doları bulacak.

Enerjisa Enerji’nin odağına yeni enerji dünyasına müşterilerini hazırlamak ve şebeke dönüşümüne öncülük etmeyi aldığını belirtti:

-          Bu doğrultuda, müşteri çözümleri alanında gündemde verimliliği artırmak ve yenilenebilir enerji teknolojilerine erişimde yardımcı olmak var. Enerji fiyatları ve hacmine bağlı olarak enerji performansı modeli ile 100 MW’ı aşan bir portföye ulaşıldı.

Dağıtım tarafında değindi:

-          Dağıtım iş kolumuzda 22 milyon nüfusa hizmet veriyoruz. 318 bin kilometre dağıtım ağına sahibiz. Bu ağa 4.5 milyar liralık altyapı yatırımını hayata geçirdik. Toroslar EDAŞ, 2022 yılında 2.6 milyar lira ile en çok yatırım yapan elektrik dağıtım şirketi oldu.

Ülkemizin geleceği için yeşil enerji dönüşümüne, bu dönüşüm de de elektrik dağıtım şebekelerine ihtiyaç olduğunun altını çizdi:

-          Ancak, sermaye yoğun şebeke ve teknoloji yatırımlarını gerçekleştirmek için yeşil finansmana erişime her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuyoruz.