TÜFE şubatta iyi ama kur artışı etkisini gösterince...

• TÜFE şubatta yüzde 0.35 ile tahminlerin çok altında arttı. Ama mart ayı ile birlikte artışın hızlanması kaçınılmaz görünüyor. Bunun nedeni tabii ki kur artışındaki hızlanma.
• Dolar şubat ayı ortalamasına göre daha şimdiden yüzde 3 kadar artmış durumda. Kur artışı daha da hızlanırsa oran büyüyecek ve TÜFE'ye etki daha da artacak.

TÜFE artışı şubat ayında tahmin edilenden düşük geldi. Yüzde 0.60-0.80 bandında beklenen artış yüzde 0.35 oldu. Tahminlerin altında kalmakla birlikte şubat ayındaki yüzde 0.35’lik oran geçen yılın aynı ayındaki yüzde 0.16’dan yüksek olduğu için yıllık oran artış gösterdi. Ocak ayı sonunda yüzde 12.15 olan yıllık TÜFE artışı, şubat sonunda yüzde 12.37’ye çıktı.

Şubat ayı TÜFE açısından sakin geçti, girişte de belirttik, artış tahminlerin altında kaldı. Ne var ki mart ayında çok farklı bir gidişat söz konusu olabilir, bu olasılık çok güçlü.

Gidişatı değiştirecek olan da tabii ki kur artışı.

TÜFE, fiyatların ilgili aydaki ortalamasını gösterdiği için döviz kurunu da ay ortalaması olarak almak gerekir. Şubat ayında doların ortalaması 6.04 olmuştu. Dolar bu günlerde 6.20’nin üstünde. Ay ortalamasının 6.20 dolayında oluşacağı varsayılsa bile şubata göre yüzde 3’e yakın bir artış var.

Kurdaki bu yüzde 3’e yaklaşacak, belki de daha yüksek gerçekleşecek artış fiyatları etkilemeyecek mi yani, mümkün mü?

Dolayısıyla mart ayından itibaren fiyat artış hızının ivme kazandığını görmek sürpriz olmayacak.

Yeri gelmişken hatırlatalım, geçen yıl martta fiyatlar yüzde 1.03 artış göstermişti.

Dolar şimdiden farkı açıyor

Son dört ayı kapsayacak şekilde dört oranı bir araya getiren bir tablo ve grafik hazırladık. Haftalık repo ihale faiz oranı ve vadeli mevduatın ortalama faiz oranı ile yıllık TÜFE ve dolar değişimini aldık.

Köşemizde geçtiğimiz günlerde de vurguladığımız gibi faizler aşağı giderken yıllık TÜFE ve dolar yükselme eğilimini koruyor.

“Ne bekleniyordu ki, faizler düştüğünde elbette enflasyon ve kur yükselir” diyenler tabii ki çoğunluktadır ama biliniyor ki faiz düştüğünde enflasyonun gerileyeceği tezini savunanlar da var.

Faizin giderek düşürüldüğü malum. Merkez Bankası politika faizini yüzde 10.75’e kadar çekti. Faizi düşürmeye bankalar zaten dünden razı; mevduatta ortalama faiz 21 Şubat itibarıyla brüt yüzde 9.22, net yüzde 7.87 düzeyinde.

Bir yanda faizler düşürülüyor ama diğer yandaki somut gerçek faiz aşağı çekilince enflasyon ve kurun buna paralel olarak gerilemediği.

Şubat sonundaki yıllık enflasyon yüzde 12.37, dolar kuru artışı yüzde 16.44 düzeyinde. Kaldı ki yüzde 16.44 oranını veren şubat sonu kuru 6.16; oysa kur şimdi daha da yukarıda. En başa dönüp soralım:

“Kurdaki bu artışın fiyatları tetiklemeyeceği söylenebilir mi?”

Gıdadaki artışı giyim törpüledi

Şubat ayındaki TÜFE oranında iki ana sektör belirleyici oldu.

TÜFE’de ağırlık yönünden yüzde 22.77'lik oranla ilk sırada bulunan gıda ve alkolsüz içecekler grubunda şubat ayı fiyat artışı yüzde 2.33'ü buldu. Yüzde 2.33'lük bu oran, genel TÜFE oranını 0.54 puan etkiledi.

Diğer yandan TÜFE’deki ağırlığı yüzde 6.96 olan giyim ve ayakkabı grubunda şubat ayında yüzde 4.83 gerileme oldu. Yüzde 4.83'lük bu gerileme ise genel TÜFE oranını 0.31 puan aşağı çekti.

İki grup TÜFE’yi toplamda 0.24 puan etkiledi. Diğer gruplardaki hareketlerle toplam oran yüzde 0.35’i buldu.