TL, kaybedenler ligini ilk 3’te tamamladı
Türk Lirası, kur korumalı mevduat (KKM), zorunlu döviz satışı ve döviz talebini sınırlayan politikalara rağmen, 2022 yılında en fazla değer kaybına uğrayan para birimleri arasında ilk sıralarda yer aldı.
50 büyük ekonomi içindeki ülkelerin para birimleri arasında en fazla değer kaybını yüzde 69 ile Arjantin Pesosu yaşarken, Mısır Lirası yüzde 57 ile ikinci, Türk Lirası ise yüzde 35’le üçüncü sırayı aldı. Özellikle döviz talebinin yoğun olarak baskılandığı son çeyrekte kurların yatay seyretmesi, TL’deki sert düşüşü sınırlı ölçüde de olsa frenledi.
TL’deki aşırı kan kaybı, esas olarak 2021 Eylül-Aralık arasındaki dönemde yaşandı. Üç aylık dönemde döviz kurlarındaki artışın yüzde 100’ü aşması üzerine, yılın son haftasından itibaren başta KKM olmak üzere birbiri ardına döviz talebini baskılamaya ve TCMB’ye döviz satışını zorunlu tutmaya yönelik politikalar devreye sokuldu. 2022 yılında dünyada merkez bankalarının sert faiz artışlarına gitmesine rağmen, TCMB’nin tersine politikayla faiz oranlarını aşağı çekmesi, döviz talebinin çok yönlü olarak baskılanmasına rağmen, yavaşlayarak da olsa TL’deki değer kaybının sürmesine neden oldu.
2022’ye 13 lira seviyesinde başlayan dolar/TL, yılı 18,7 seviyesinde tamamladı. Dolar ilk 6 aylık dönemde yüzde 25’ten fazla değer kazanırken, izleyen ikinci 6 aydaki artış ise yüzde 3’ün altında tutuldu.
TL, geçen yılın tamamında dolar dışındaki birçok para birimine karşı da değer yitirdi. TL’ye karşı Euro yüzde 36, Sterlin yüzde 26, Yuan yüzde 29, Yen yüzde 23 ve İsviçre Frangı da yüzde 50 değer kazandı. Diğer yandan savaş halindeki iki ülkeden Rus Rublesi’nin TL karşısındaki değer artışı yüzde 55, Ukrayna’nın para birimi Grivna’nın artışı ise yüzde 4 seviyesinde gerçekleşti.
Ve üç komşu ülke ile Afrika’dan iki ülke parası… TL, Irak Dinarı’na karşı yüzde 30, İran Riyali’ne karşı yüzde 29 ve Bulgar Levası’na karşı yüzde 24 değer kaybetti. Njierya Nairası’na karşı kayıp yüzde 22, Günay Afrika Randı’na karşı kayıp da yüzde 32 seviyesinde gerçekleşti.
