"Temmuz ayından sonra enflasyon düşecek mi?.."
Önce "Mart ayından sonra düşecek" denilen enflasyonun Temmuz ayından sonra gideceği açıklandı. Ortaya çıkan kafa karışıklığını gidermek için analizi derinleştirmekte fayda var.
Geçen yıl Mayıs ayında TÜFE %0.04 açıklanmıştı. Demek ki bu yılın Mayıs ayında açıklanacak yıllık enflasyon oranlarında bu düşük rakam dahil olmayacak. Dolayısıyla Mayıs, Haziran ve Temmuz rakamlarında geçen yıla ait iki adet %9'un üzerinde iki aylık enflasyon var. Bu yılın ağustos ayına geldiğimizde ise geçen yıla ait bu yüksek oranlar dizinden çıkacak, dolayısıyla baz etkisiyle bir anda düşüş göreceğiz. Eğer bu yıl her ay %3 civarında aylık enflasyonlar açıklanırsa, "Temmuz'dan sonra düşecek" açıklamasının bir anlamı olacak. Rakamsal bir örnek vereyim.
Eylül Ayından itibaren başlayan 12 aylık dizide, bu yılın Mart ayından itibaren her ay %3 enflasyon gerçekleşirse Ağustos Ayında %53 civarında TÜFE ortaya çıkacak. Tabii aynı varsayımla bu yıl Mart Ayından itibaren her ay %3 TÜFE rakamı gerçekleşse, Haziran'da %72, Temmuz'da %62 civarında yıllık enflasyon açıklanacağı için, baz etkisiyle Ağustos'ta bir anda %50'yi göreceğiz. Eğer bu yıl aylık rakamlar daha düşük çıkarsa elbette bu düşüş daha belirgin olacak.
Tabii tüm bu beklentiler Merkez Bankası'nın döviz kurlarını tutmayı devam edeceği ve başarılı olacağı, yeni vergi artışları olmadan yola devam edileceği, lojistik sıkıntıları sebebiyle dünyada yeni bir enflasyon dalgasının yaşanmaması gibi birçok olumlu gelişmenin yan yana gelmesi ile gerçekleşebilir. Kredi daralmasıyla beraber talebin soğumasını henüz hesaba katmıyoruz.
Yapılan açıklamaların şu an için kağıt üzerinde doğru olduğunu ama döviz kurları serbest kalmadıkça bu tip modellerin çalışmadığını tarihe bakarak anlıyoruz.
Merkez Bankası'nın fonlama imkânlarını daraltarak bankaları mevduat faizini yükseltmeye zorladığını görüyoruz. Bazı Bankaların %53 civarında faiz verdiğini görüyoruz. Aslına bakılırsa bu faiz altı ay devam etse gayet tatminkâr bir kazanç sunmakta. Ancak herkes seçimden sonra kurların hızla yükseleceğine inanıyor ve bu sebeple tam olarak cesaret edemiyor. Bir anda hızla yükselecek döviz elbette % 50'lik faizin bir aylık kazancını geride bırakacaktır.
Ne olacakları anlamamız için sadece 12 gün kaldı. Umarım ülkemizin hayrına gelişmeler olur.