Temiz enerjiye geçişe “turboşarj” hızı

Düşünce kuruluşları Ember ve CREA yeni bir analiz yayımladı. Bu analiz, AB ülkelerinin fosil yakıtlardan elektrik üretimi planlarını 3'te bir oranında azalttığını ortaya koyuyor.              

Yakın zamanda açıklanan politikalara göre, 2030 yılında 595 TWh (terawatt saat) fosil yakıt kaynaklı elektrik üretimi gerçekleşecek. Bu oranın iki sene önce 867 TWh olduğunu düşünürsek, oldukça keskin bir düşüş olduğunu söylemek yanlış olmaz.                

Avrupa Birliği’nde yenilenebilir enerjilere geçişin hızlandırılmasının temelinde, COVID-19, hızla yükselen gaz fiyatları ve Rusya-Ukrayna savaşı yer alıyor şüphesiz.             

Savaş; birçok ülkede daha temiz, daha ucuz ve daha güvenli kaynaklara doğru harekete geçme baskısı oluşturmuş durumda.                

AB ulusal stratejileri de, fosil yakıtları ikame etmek için elektrik üretiminde yenilenebilir kaynaklarda planlı bir artışa doğru kararlılık olduğunu gösteriyor. 2019’da yayımlanan ulusal stratejiler, 2030 yılına gelindiğinde elektriğin yüzde 55’ini yenilenebilir kaynaklardan elde edecekken, bugünkü politikalara göre elektriğin yüzde 63’ü yenilenebilir kaynaklardan üretilecek.

Yeşil teknolojiler için fonlar ikiye katlandı

İklim hedeflerinin daha da artırılması muhtemel; nitekim yakın zamanda açıklanan AB komisyonu stratejisi REPowerEU, 2030 yılına kadar elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların payının yüzde 69 olmasını hedefliyor.              

Ukrayna’daki savaş ve doğal gaz krizine tepki olarak enerji geçişine yönelik iddialı hedefler hız kazandı. Son iki yılda 19 Avrupa hükümeti karbonsuzlaştırmayı gündeminin ilk sırasına aldı.            

Rus fosil yakıtlarının en büyük ithalatçıları, şu anda iklim hedeflerinde en büyük sıçramaları gerçekleştiriyor. Almanya, 2030 yenilenebilir enerji hedefini yüzde 62’den yüzde 80’e yükseltti, Hollanda açık deniz rüzgar kapasitesini 2030’a kadar 21 GW’a çıkarmayı planlıyor. Fransa, ise şu anda 14 GW olan güneş enerjisi kapasitesini 2050'de 100 GW’a çıkarmayı hedefliyor.            

Bu beş ülke ulaşım, sanayi ve ısınma gibi sektörleri daha fazla karbondan arındırmak için yeni politikalar açıkladı.                

“Enerji geçişi turboşarjla hızlandı”

AB çapındaki REPowerEU stratejisi, artan enerji verimliliği ve maliyet, güvenlik ve iklim sorunlarının üstesinden gelmeyi amaçlayan ısıtma önlemleri ile bu sektörlerin karbondan arındırılmasını bir odak noktası haline getiriyor. Strateji, önümüzdeki beş yıl içinde 10 milyon ısı pompası ünitesinin devreye alınmasını hedefliyor ve yenilikçi teknolojiler aracılığıyla endüstriyi karbondan arındırmaya yönelik AB fonlarını ikiye katlayarak 3 milyar Euro’ya çıkarıyor.             

Ember’de Kıdemli Enerji ve İklim Verileri Analisti Pawel Czyzak, “AB, hükümetlerin maliyetli fosil yakıtları terk etme konusunda ciddileşmesiyle birlikte enerji geçişi turboşarjla hızlandı" diyor.  Czyzak’ın bir diğer önemli yorumu da, rüzgar ve güneş enerjisini daha hızlı artırmanın AB’nin birden fazla krizi atlatmasına yardımcı olabileceği konusunda bir fikir birliği oluştuğu yönünde.        

CREA Analisti Erika Uusivuor, ise “Avrupa artık fosil yakıtların istikrasızlığa eşit olduğunu kabul ediyor. Mevcut enerji ortamının benzeri görülmemişti, ancak fosil yakıt bağımlılığını azaltma hedefindeki bir sıçrama, ülkeleri daha fazla güvenli bir patikaya sokuyor” yorumunu yapıyor.