Teknoloji bölgelerine ilişkin istisnalar ve Ar-Ge gelirleri indirimleri

Önceki haftaki yazılarımızda Girişim Sermayesi Yatırım Fonları’nın ne olduğu, bu fonlar bünyesinde yapılması gereken vergilemelerin ne olduğu, başka bir deyişle; bu fonlara sağlanan vergi avantajları ve bu fonlardan gelir elde eden kurumların ve gerçek kişilerin vergileme avantajları ele alınmıştı. Bu haftaki yazımızda ise; gerek 4691 sayılı Kanun kapsamında gerekse 5746 sayılı Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançları veya indirim konusu yapılan kazançları bulunanların yararlandıkları bu tutarlar belli limitlerin üzerinde olanların girişim sermayelerine yatırım yapma zorunlulukları açıklanacaktır.

4601 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu hükümleri uyarınca;

- bölgedeki Yönetici şirketlerin bu kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar

 ile

- bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları

31/12/2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

Keza, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun hükümleri uyarınca, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri Ar-Ge ve tasarım indiriminden yararlanabilmektedirler.

3 Şubat 2021 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7263 sayılı Kanun’la yapılan düzenleme uyarınca, gerek 4691 sayılı Kanun kapsamında gerekse 5746 sayılı Kanun kapsamında, 1/1/2022 tarihinden itibaren yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançları veya indirim konusu yapılan tutarı 1.000.000 TL (1.1.2024 tarihinden itibaren 2.000.000 TL) ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın yüzde ikisi (1.1.2024 tarihinden itibaren yüzde üçü) pasifte geçici bir hesaba aktarılmak zorundadır. Bu kapsamda aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 TL (1.1.2024 tarihinden itibaren 100.000.000 TL) ile sınırlıdır.

Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da bu Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır.

Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir.