“TCMB başkanlarının görev süreleri ve CDS primleri…”
Kim ne derse desin Türkiye düzenleyici kurumlarında çok fazla değişiklik yapan bir ülke olarak göze çarpıyor. Merkez Bankası da bu “turnover” nasibini almış durumda. Elbette Türkiye’nin risk primleriniz dalgalanmasının tek sebebi bu değil. Ancak, merkez bankası başkanlarının görev sürelerini tamamlamadan bir yenisinin atanması ile risk primleri arasında bir bağlantı olup olmadığını aşağıdaki sade örneklemeden bile çıkarmak mümkün.
TCMB başkanları ve CDS primleri arasında bağlantı kurmak istediğimizde karşımıza şu tablo çıkıyor:
- Erdem Başçı: Nisan 2011- Nisan 2016 arasında görev yapmış ve onun zamanında CDS primleri 130 seviyesinden 260 'a çıkmış.
- Murat Çetinkaya: Nisan 2016- Temmuz 2019 arasında görev yapmış ve onun zamanında CDS primleri önce 160'a düşmüş ardından 600'e yaklaşmış
- Murat Uysal: Temmuz 2019- Kasım 2020 arasında görev yapmış ve kısa sürede CDS primleri çok sert dalgalanmış. Önce 300'lü seviyelere düşmüş sonra 600'lere fırlamış.
- Naci Ağbal: Kasım 2020-Mart 2021 arasında oldukça kısa bir süre görev yapmış ancak CDS primleri 300'e gerilemiş iken görevden alınınca tekrar 500 'e yükselmiş
- Şahap Kavcıoğlu: Mart 2021-Haziran 2023 arasında görev yaparken CDS primleri önce 900'e yükselmiş sonra 600'lere gerilemiş.
- Hafize Gaye Erkan: Haziran 2023-Şubat 2024 arasındaki kısa sürede CDS primleri dalgalanarak 270 seviyesine gerilemiş.
- Fatih Karahan: Şubat 2024 'te göreve geldiğinden beri CDS primleri 250 ile 300 arasında gidip geliyor. Şu an için sakin bir seyir var denilebilir.
Derin bir analiz yapmadan rahatlıkla söylenebilir ki, Türkiye'nin 2018 tarihinden sonra CDS primleri ile alakalı anormallikler başlamış. Merkez Bankası'nın özerklikten uzaklaşması ve TCMB dışından atamalar yapılması, öngörülerinin tutmaması ve kuruma karşı güvenin azalması Türkiye'nin risk primlerini etkilemiş gözüküyor.
CDS primlerinin yakın tarihte en düşük seviyesine Erdem Başçı zamanında ulaşılmış olduğu görülüyor. Erdem Bey 'den sonra hiçbir TCMB Başkanı görev süresini tamamlayamamış. Bu da gösteriyor ki, Merkez Bankası başkanlarının değiştirilmeyecek şekilde atanması çok önemli. Her ismin koltuğu doldurduğunu iddia etmek güç ancak, liyakatli insanların atanmasıyla görev süreleri tam olarak doldurulabilir diye düşünüyorum. Hafize Gaye Erkan’ın arkasına aldığı rüzgâra rağmen koltuğunda kalamaması tamamen kendi hatalarından olmuş gözüküyor. Onu da ekleyelim.
Dolayısıyla şu anki TCMB yönetimi çok göz doldurmasa da, en azından Başkan Karahan'ın görev süresini tamamlaması ülkenin hayrına olacaktır diye düşünüyorum. Yerine alışıyor ve konuşmaları oldukça dengeli olmaya başladı.