Tasarımı mobilyanın kalbine taşımaktan başka çaremiz yok
MOBİLYA sektörünün çatı örgütü Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, ekibiyle birlikte sektöre dönük iş yapan tasarımcılardan gelen talepleri değerlendirirken geçmişe döndü:
- Üretim ve ihracatta başarı hikayeleri yazdık, yazıyoruz. Sektörümüzün 12 milyar dolarlık üretimi, 5 milyar doları aşan ihracatı var. Türkiye’nin dünya ticaretinden aldığı paya baktı:
- Ülkemiz dünya ticaretinden yüzde 1 dolayında pay alıyor. Mobilya sektörünün payı yüzde 2’yi az da olsa aşıyor.
Şöyle düşündü:
- Mobilya sektörü olarak geçmişte dünya ticaretindeki payımız yüzde 0.7 düzeyindeydi. Yüzde 2’ye çıkması tasarımın katkısıyla oldu. Tasarım olmasaydı ihracatımız 5 milyar dolara çıkamazdı. 2020, hatta 2021’e kadar mobilya ihracatının yüzde 20 arttığını irdeledi:
- Bu nasıl oluyordu? Tasarım ve markalaşmanın desteğiyle. ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda gibi ülkelere ihracatımız hep tasarım ve marka desteği ile oldu. Bu ivmeyle dünyada 7’nci sıraya yükseldik. Bu dönemde bir Tasarım Komitesi kurma kararı alındı.
Komiteye şu isimler girdi:
- Alpay Er (Akademisyen/Endüstriyel Tasarımcı), Ahmet Raşit Karaaslan (Tasarımcı), Aynur Yılmaz (Mimar), Cem Cemal Çobanoğlu (Yüksek İç Mimar), Cengiz Ayyıldız (Stratejik İletişim Danışmanı), Ece Yalım (Endüstri Ürünleri Tasarımcısı/İç Mimar), Erdem Akan (Tasarımcı/ Küratör/Eğitmen), Şule Koç (Endüstriyel Tasarımcı).
Daha sonra Danışma Kurulu’nu topladı, düğmeye basıldı:
- MOSFED olarak sektörümüzün sıçrama yaşamasına ön ayak olmak amacıyla yola çıktık. “Furnishings & Design İstanbul” u (FDI) düzenleyeceğiz. Tamamen tasarım amaçlı fuarımız 19-21 Eylül 2024’te İstanbul Fuar Merkezi’nde (İFM) tek hall’de gerçekleşecek.
MOSFED Başkanı, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanvekili Ahmet Güleç’le Danışma Kurulu toplantısı sonrasında buluştuk.
“Tasarım Yeniden İstanbul’da” sloganıyla yola çıktıklarını bildirdi:
- Bugüne kadar “B2B”leri çok konuştuk, yaptık. Bu fuarımıza “D2B” dedik, “Designer to Business”. Yani, tasarımcıları iş dünyasıyla buluşturmayı hedefl iyoruz.
Fuarda özgün tasarımlarıyla öne çıkan 40 firmanın standı olacak. Fuarla ilgili şu saptamayı paylaştı:
- Türkiye’de tasarımı sahiplenecek bir fuar olacak. Tasarımla ilgilenen herkes olacak. 1 salonda başlayacağız ama sonraki hedefimiz 3 salona çıkmak. Zamanla daha da genişleyebilir.
Şu mesajın altını çizdi:
- Tasarımı endüstrinin kalbine taşımaktan başka çaremiz yok. Çünkü zaten üretimde, ihracatta, lojistikte belli bir büyüme ritmi yakaladık. Ancak, başarımızı geleceğe taşımada bunlar yeterli olmayacak.
Bir süredir ihmal ettiklerini düşündüğü üç kavramı sıraladı:
- Tasarım - İnovasyon - Sürdürülebilirlik
Ardından ekledi:
- Bu kaslarımızı güçlendirmemiz gerekiyor. Üreticilerimizin tasarımı, inovasyonu, sürdürülebilirliği merkeze almaları, buraya yatırım yapmaları gerekiyor. Çünkü rakiplerimiz tasarım, inovasyon ve sürdürülebilirlik üzerinden sürekli kendilerini yeniliyor.
İç mekan ürünlerini 200’ü aşkın ülkeye ihraç ettiklerini vurguladı:
-Mikronezya’dan ABD’ye kadar “Made in Türkiye” etiketiyle bayrağımızı dalgalandırıyoruz. Ancak, global marka haline gelmek, geleceğe kalabilmek, herkesin sahip olmak istediği ürün setini ortaya koymak için diğer kaslarımızı da güçlendirmemiz gerekiyor.
Tasarımın sadece estetik bir unsur olmadığına dikkat çekti:
- Tasarım, işlevsellik, kullanıcı deneyimi, sürdürülebilirlik ve marka kimliği gibi birçok açıdan kritik rol oynar. Modern vazgeçilmez markalarda bunu görmek mümkündür. Biz de bunu başarmalıyız.
İstanbul’u tasarımla anılan bir şehir haline getirmeyi hedeflediklerine vurgu yaptı:
- İstanbul, Milano, Paris, Londra gibi her yıl insanların en son tasarım trendlerini görmek için akın ettiği bir şehir olabilir.
Tasarım konusunda noktayı şöyle koydu:
- Bunu başarırsak, yaratacağımız katma değer, ülkemize, ihracatımıza toplumsal refahımıza daha fazla katkı sağlar. Hazırlıklarına bakılırsa MOSFED, “Furnishings & Design İstanbul” (FDI) için mütevazi ölçekte yola çıksa da, iddialı konuma doğru adım adım taşıyacak. MOSFED’in bu çabası, sektörün tasarım ve katma değer çıtasını yükseltmeye yeter mi?
Maliyet artıp fiyatımız İtalya’yı yakaladığı için rekabette zorlanıyoruz
MOSFED Başkanı, TİM Başkanvekili Ahmet Güleç, mobilya sektörünün de durgunluktan payını aldığını belirtti:
- Birçok sektör gibi rekabetle ilgili sorunumuz var. Emek yoğun sektörlerin genel sorunu.
Üreticilerimiz şöyle bir çelişki yaşıyor: Geçen yılki satış fiyatımız gönderdiğimiz ülkelerde makul karşılanıyordu. Maliyetimiz yüzde 20 arttı. Bu maliyet artışıyla fiyat tutturamaz oldum.
Döviz kurlarının enflasyonla orantılı olması gerektiğini savundu:
- Yurt dışında proje alan meslektaşlarımız İtalya ile bile rekabet edemiyor. Artan maliyetlerle birlikte fiyatlarımız İtalya’yı neredeyse yakaladı. Eskiden İtalya ile aramızda iki kat fark vardı. Yani, İtalya bizden iki kat pahalıydı.
Bunun sürdürülebilir bir durum olmadığını kaydetti:
- Biz de ürünümüzü müşteri nezdinde daha değerli hale getirmenin yollarını arıyoruz. Tasarım da bunun formüllerinden biri olacak. Tabi, tasarım bir günde sonuç verecek iş değil. İmaj oluşturmak gerekiyor.
Sektörün dünya ticaret pastasından daha fazla pay almayı hedeflediğini bildirdi:
- 2028 yılı için hedefi miz dünya mobilya ihracatındaki payımızı yüzde 5’e çıkarmak. İddialı bir hedefe doğru yol alıyoruz. İhracatımızı 12 milyar dolara yükseltmek istiyoruz.
Sektördeki oyuncu sayısını merak ettim, anlattı:
- 45 bine yakın üretici firma var. Doğrudan istihdam 244 bin kişi. Dolaylı olarak istihdam 500 bin kişiye ulaşıyor.
EFIC’te yönetim kurulundayım
MOSFED Başkanı, TİM Başkanvekili Ahmet Güleç, sektörün Avrupa’daki sivil toplum kuruluşlarının içinde yer aldıklarını bildirdi:
- EFIC’in (European Furniture Industries Confederation) üyesiyiz. EFIC’te yönetim kurulunda da görevim var.
EFIC Başkanı’nın İstanbul’daki mobilya fuarına geldiğini belirtti:
- Türkiye mobilya sektörüyle ilgili çok güzel şeyler söyledi. Israrla bizim yanımızda olmak istiyorlar.
Benzeri ilgiyi Asya-Pasifik’te de gördüklerini kaydetti:
- Asya Pasifik Mobilya Sanayicileri Konfederasyonu (CAFA) var. MOSDER ve MOSFED olarak işin içindeyiz. Burada yönetimde yokuz. İstesek gireriz. Ancak, biz daha çok Avrupa’yı tercih ediyoruz.
Sektörün ABD pazarına ihracat temposunu merak ettim, anlattı:
- ABD pazarında 1 milyar dolarlık ihracat hedefi miz vardı. 200 milyon dolarda takıldık. Aslında çok kısa sürede 200 milyon dolara çıktık. Ardından global durgunluk ve hammadde konusu bir duraklama dönemi getirdi. Yani, bir nadas dönemi söz konusu.
Ofis mobilyasında kilo başına ihracat geliri 10-15 dolar
MOSFED Başkanı, TİM Başkanvekili Ahmet Güleç’e sektörün kilo başına ihracat gelirini sordum, yanıtladı:
- Sektörümüzün kilogram başına ihracat geliri ortalama 3.5 dolar. Geçmişte bu rakam daha düşüktü. Tasarımla, ürün kalitesiyle katma değeri yükselttik. Yükseltmeye de devam edeceğiz.
Sektörde kilo başına ihracat geliri daha yüksek ürünler olduğunu kaydetti:
- Özellikle ofis mobilyasında kilo başına ihracat geliri daha yüksek. 10-15 doları buluyor.