Tarımda “torba yasa” ve hobi bahçelerinin geleceği
Ülkenin gündemine giren hobi bahçeleri ile ilgili yeni yasal düzenlemeleri de kapsayan “Torba Yasa” teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı.
“Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun” adıyla Meclis’e sunulan “Torba Yasa” teklifi ile daha önce büyük bölümü yine AK Parti hükümetlerince çıkarılan birçok yasada değişiklikler yapılması öngörülüyor.
Yasa teklifi, tarım, gıda ve ormancılıkta uygulanan yanlış politikaların, çıkarılan yasaların uygulanmamasının da itirafı niteliğinde. Yasalar çıkarılmış ama uygulanmamış. Yanlışlıklara göz yumulmuş veya o dönemde yapılan eleştiriler, uyarılar dikkate alınmamış. Şimdi torba yasa teklifi ile “pardon” denilerek yeni düzenlemeler yapılmak isteniyor.
Yasa var, uygulayan yok
Örnek vermek gerekirse, Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Yasası 2005 yılında kabul edildi. 2014 yılında bu yasayı değiştiren 6537 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Yasasında Değişiklik Kanunu adıyla yeni bir yasa kabul edildi. Bu iki yasada toprak koruma ve arazi kullanımı ile ilgili önemli düzenlemeler var. Bu yasalar uygulansa bugün sorun haline gelen verimli tarım arazileri üzerindeki sanayi, enerji, konut, turizm, madencilik ve hobi bahçeleri gibi yapılaşmalar olmazdı. Tarım topraklarının amaç dışı kullanılması belli oranda da olsa önlenebilirdi.
Yasalar uygulanmadığı gibi, devletin yaptırdığı köprü, yol ve diğer altyapı yatırımları için zeytin başta olmak üzere milyonlarca ağaç kesildi, kesilmeye devam ediliyor. Otoyollar nedense verimli tarım arazilerinden, ovalardan geçiriliyor. Resmi Gazete’de hemen her gün enerji, yol, köprü için acele kamulaştırma kararları yayımlanarak tarım arazileri amaç dışı kullanıma açılıyor.
Çıkarılan yasalar uygulanmadığı için yapılaşmaya, sanayi, turizm, enerji, madencilik yatırımlarına, hobi bahçelerine göz yumuldu. Şimdi tarım topraklarını korumak için yine yasa çıkarılıyor. Hobi bahçeleri ile ilgili cezalar getiriliyor. Verimli tarım arazilerine kurulan hobi bahçelerinin yıkılması öngörülüyor. Tarım arazilerinin bölünmesi önlenmeye çalışılıyor.
Tarım toprakları işgalden kurtarılmalı
Hobi bahçeleri konusunda gösterilen hassasiyet diğer tesisler, konutlar için de gösterilmeli. Özellikle Ege Bölgesi’nde verimli tarım arazilerine kurulan ve birçoğu da kaçak olan jeotermal enerji santralleri var. Kurulduğu alan tarım arazisi. Tesisten çıkan buhar, ağır metaller tarım ürünlerine büyük zarar veriyor. Türkiye’nin dünyada üretiminde ve ihracatında birinci olduğu Ege inciri tehdit altında, bunlara neden izin veriliyor? Türkiye’nin en verimli ovaları sanayi ve konut işgali altında... Ovalarda tarım ürünleri yerine beton yapılar boy gösteriyor. Onlara yönelik bir çalışma neden yapılmıyor?
Koruma altına alınan ve bir çivi bile çakılamaz denilen ovalara termik santral kurulması girişimleri var. Bunlara neden izin veriliyor?
Tarım arazilerine kurulan hobi bahçelerini yıkmak için gösterilen çabanın sanayi, konut, enerji, madencilik, altyapı tesislerinin kaldırılması, bundan sonra izin verilmemesi için de gösterilmeli. Yasa teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülürken bunlarda dahil edilmeli. Sadece hobi bahçelerini yıkmakla olmaz.
Hobi bahçelerine karşı mıyım?
Yeri gelmişken hobi bahçelerine ilişkin görüşlerimi de paylaşmak isterim. Hobi bahçeciliğine, kent tarımına kesinlikle karşı değilim. Verimli tarım arazilerine kurulmasına karşıyım. Bu nedenle geçen haftaki yazımda Almanya örneğini uzun uzun anlattım. Hobi bahçesi kentsel alanlarda olur. Belediyelere, kamuya ait kentsel alanlar rant yerine bu amaçla kullanılmalı. Verimli tarım arazilerinde, ovalarda hobi bahçesi olmaz.
Meyve ağaçları kesilerek, orman yok edilerek hobi bahçesi kurulmaz. Hobi bahçesi konut değildir. Yazlık değildir. Adı üzerinde, hobi amaçlıdır ve üretim yapılır. Hobi bahçesinde ticari amaçla üretim olmamalı. Bu bahçelerde tarım zehirleri kullanılmaz. Üretilen ürünler satılmaz.
Kentte yaşayanların tarıma, üretime olan özlemlerini giderecekleri, kendi ihtiyacı olan sebzeyi, meyveyi üretecekleri bir alan olmalıdır.
Hobi bahçesi emlakçıların rant alanı değildir, olmamalıdır. Hobi bahçesi yatırım aracı değildir. Havuzlu, otoparklı hobi bahçesi olmaz.
Yıllardır tarım için üretim için çırpınan, yazan bir gazeteci olarak hobi bahçelerinin verimli tarım topraklarına yapılmasına kesinlikle karşıyım. Bu arazilere sanayi, enerji, madencilik, otoyol, köprü, termik santral, turistik tesis ve benzeri yapılaşmalara da karşıyım. Kesinlikle izin verilmemeli. Kaçak olanlar derhal yıkılmalı.
Özetle, tarım arazilerine kurulacak her türlü yapılaşmaya, işgale, gaspa karşı durmak insanlık görevidir. Kızılderili atasözünde ifade edildiği gibi “Yeryüzü atalarımızdan miras kalmadı, çocuklarımızdan ödünç aldık.” Milletin vekilleri de bu anlayışla bu yasa teklifine bakarsa ülke yararına, insanlık adına olumlu bir iş yapmış olurlar.
Hobi bahçelerinin hepsi yıkılacak mı?
Kamuoyunda hobi bahçelerinin tümünün yıkılacağı algısı var. Hobi bahçesi sahipleri büyük bir tedirginlik içerisinde. Her gün telefonla arıyor, mesaj yazıyorlar. Tek endişeleri sahip oldukları hobi bahçesinin yıkılması. “Madem yıkılacaktı neden izin verdiler?», «İmar Barışı’ndan neden yararlanılmasına izin verildi?” gibi sorular soruyorlar.
Yasa teklifinde hobi bahçelerinin tümüyle yıkılmasına ilişkin bir düzenleme yok. Verimli tarım arazilerine kurulan hobi bahçeleri ile ilgili cezai yaptırımlar var. Teklif bu haliyle Meclis’te kabul edilirse, verimli tarım arazilerine kurulan ve yasal olmayan hobi bahçeleri ile ilgili yıkım söz konusu olabilir. Geçen hafta “Hobi bahçeleri fobi bahçesine dönüşmesin” ve “Hobi bahçeleri yıkılacak mı?” başlığı ile tamamen bilgiye dayalı iki yazı yazdım. Bugüne kadar yasalara rağmen tarım arazilerinde hobi bahçeleri kurulmasına neden izin verildiğini, imar barışı ile neden af edildiğini ayrıntılı olarak yazdım. Almanya örneğini vererek hobi bahçeciliğinin nasıl yapılması gerektiğini uzun uzun anlattım. Çok olumlu tepkiler geldi. Sahip olduğu hobi bahçesinin yıkılacağı endişesi ile yazdıklarımı okumadan hobi bahçelerine tamamen karşı olduğumu düşünenler de oldu.