Tarımda bilim ve teknoloji

Dr. Uğur TANDOĞAN
Dr. Uğur TANDOĞAN NOT DEFTERİ

Tarım sektörüne giren teknoloji

Filmlerde görmüşsünüzdür. Çiftlik sahibi ağaçların dibinden bir avuç toprak alır. Elinde ovalar. Sonra adamlarına bir işaret verir. Suyun önünü açarlar. Su, o sıradaki ağaçları sulaya sulaya devam eder. Çiftçi ne yapmıştır? Toprağın nemini kontrol etmiştir. Toprağın susuz bulduğu için de sulama komutunu vermiştir. Çiftçi bunu yılların verdiği deneyimle yapmaktadır. Peki çiftçinin oğlunun bunu başarı ile gerçekleştirebilmesi için ne kadar deneyime ve zamana ihtiyacı vardır? Artık çiftçinin oğlunu toprağı avuçlarken değil de, tabletinin başında gelen verileri analiz ederken göreceğiz. Çünkü teknoloji tarıma da girmiş durumda. The New York Times gazetesi bir süredir teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel değişimlerin iş dünyasındaki gelişmelere etkisini inceleyen bir yazı dizisi (Fast Forward series) yayınlıyor. Bu ilginç diziden tarımla ilgili bazı bilgileri okuyucularla paylaşmak istedim.

Kaliforniya eyaletinde tarım yapılan arazi Amerika Birleşik Devletleri’nin tüm alanının yüzde biri iken, nüfusun yüzde yirmi beşini besliyor. Bunu nasıl sağlıyorlar? Bilim ve teknoloji kullanarak, oluşturulan sulama sistemleri ile Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü eyalet bir yiyecek ambarına dönüştürülmüş. Ancak son yıllarda yaşanan kuraklık, onları suyu daha verimli kullanmaya yöneltmiş. Tarım arazilerinin komşusu Silikon Vadisi’ndeki beyinler, yarattıkları teknolojiyi tarımda kullanmayı akıl etmişler.

Bir bitkinin verilen bir toprakta yetişmesinde üç önemli değişken var: Su, gübre ve ilaç. Her bitkinin cinsine ve toprağın durumuna göre bu üç değişkenin optimal bir karşımı oluyor. İşte teknoloji burada devreye giriyor. Yapay zeka kullanılarak bu optimal karışım hesaplanıyor. Öte yandan ölçmeler de teknoloji yardımı ile oluyor. Tarım arazisi üstünden uçan bir uçaktan yüksek çözünürlü kameralarla değişik dalga boyları yakalanıyormuş. Aynı zamanda termal kameralarla da ürünlerden yansıyan radyasyonu ölçerek bitkinin sıcaklığı bulunuyormuş. Geliştirilen bir algoritma bu verileri kullanarak bitkilerin su, gübre ve ilaç ihtiyacını belirliyormuş. Öte yandan sürücüsüz tarım aletleri yapımı tamamlanmış, tarımda yaygın olarak kullanıma girecek. Ekimler, makine hassasiyeti ile yapılır olacak. Buna “Hassas tarım” (Precision agriculture) diyorlar

Tarımda hava koşullarının tahmini çok hayati değere sahip. Ünlü bilgisayar firması IBM 2016 yılında “Weather Company” şirketini almış ve ünlü süper bilgisayarı Watson’ın işlem gücünü hava tahminlerinde kullanmaya başlamış. IBM, yapay zeka deneyimini de kullanarak soya fasulyesi, buğday, mısır, arpa ve diğer ürünler için yönetim modelleri geliştirmiş. Her bir modelin geliştirilmesi altı ay ile bir yıllık bir süre alıyormuş.

Söz konusu bitkiler için gübre ve tarımsal ilaç gereksinimleri saptanıyormuş. Çiftçiler IBM’in (Watson Tarım için Karar Platformu’nu (Watson Decision Platform for Agriculture) kullanıyorlarmış. Örneğin, çiftçi tarladaki bitkilerin resmini çekerek bu platforma yolluyor. Watson’daki yapay zekâ analizini yapıp, çiftçiye gübre, su ve ilaç konusunda tavsiyelerini bildiriyor.

Bir yorum

Birleşmiş Miletler’in bir raporuna göre (Climate Change and Land) dünya nüfusu 2050 yılında 9.7 milyara ulaşacak. İklim değişikliği, aşırı hava durumları, toprak kaybı ve göç baskıları ile dünya vahim zorluklarla karşılaşacaktır. Bunlardan en önemlisi de yiyecek sorunu olacaktır. Onun için tarımda verimlilik hayati bir değer taşımaktadır.

Tarım sektörü, ülkemiz için de hayati değeri olan stratejik bir sektördür. Bu sektöre önem vermek ve verimliliği artırmak gerekir. Verimlilik için bilim ve teknoloji devreye girmelidir. Bunun için de yine insan faktörü ve dolayısıyla eğitim gündeme gelir. Önce çiftçinin eğitilmesi gerekir; çiftçi çocuklarının bilim ve teknoloji ile yoğrulmuş biçimde yetiştirilmesi. Eğitim politikaları yeniden düzenlenmeli, bilime ve teknolojiye geri dönülmelidir. Ülkedeki tarımı öldürmenin tek reçetesi ise ithalattır.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
İstihdam (4) 03 Eylül 2024
İstihdam (3) 27 Ağustos 2024
İstihdam (2) 20 Ağustos 2024
İstihdam (1) 13 Ağustos 2024
Bir banka ve yalnızlık 09 Temmuz 2024
Bir hatır meselesi 02 Temmuz 2024