Tahıl Koridoru sorununu kim çözecek?
Ukrayna limanlarındaki depolanmış tahıllar Birleşmiş Milletler arabuluculuğu ve Rusya-Türkiye- Ukrayna işbirliğiyle Ağustos 2022’de taşınmaya başlandı. Temmuz 2023’e dek iki kez uzatılarak süren anlaşma ile 33 milyon ton tahıl taşındı. Rusya, tahılın sadece yüzde 3’ünün yoksul ülkelere gönderildiğini, yüzde 40’ının Avrupa’ya, yüzde 30’unun Asya’nın zengin uluslarına satıldığını iddia ederek, anlaşmadan tek taraflı olarak ayrıldı. Kremlin sözcüsü Dimitry Petkov, 18 Temmuz’daki açıklamasında, ”Anlaşma, bugün itibariyle artık yoktur” dedi. Türkiye dahil diğer ülkelerin şok yaşamasına neden olan bu konuda yeni arayışlar ve Rusya’yı anlaşmaya geri döndürme girişimler başlatıldı.
Arkadaşımız Elif Karaca’nın sorularını yanıtlayan Ukrayna Başkanı Zelensky’nin, Ekonomi Başdanışmanı Oleg Ustenko,”- Tahıl koridoru sorunu büyük olasılıkla Erdoğan’ın liderliğindeki yoğun diplomasiyle çözülecektir” dedi. Ustenko, Erdoğan’ın Karadeniz Tahıl koridoru konusundaki son derece proaktif tutumunun başlangıcından bu yana dünyada memnuniyetle karşılandığını belirterek, ”Hatta artık pek çok kişi Karadeniz Tahıl koridorunu Erdoğan’ın Yüksek Acil Gıda Programı olarak görüyor” dedi. Bazı uzmanların, anlaşmanın bozulmasının gıda fiyat artışında büyük bir etkisi olmayacağı değerlendirmelerini yanıtlayan Ustenko, şöyle diyor:
Kesinlikle önemli etkileri olur. Arz sıkıntısı sonucunda gıda fiyatlarının yükselmesi, zengin ülkeler için enflasyon artışına neden olurken, yoksul ülkeler için çok daha hayati sorunlara işaret eder. Tahıl diğer gıda ürünleriyle ikame edilemeyen en önemli kalori kaynağıdır. Tahıl kıtlığı açlığa, yetersiz beslenmeye, büyük salgınlara yeni göç dalgalarına çatışmalara, siyasal istikrarsızlığa dönüşecektir. Rusya’nın çekincelerini dikkate alarak ve onları ortadan kaldırarak Tahıl Koridoru’nun yeniden işletilmesi sağlanmalıdır. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu konuda etkin rol üstlenebilir. Tahıl koridorunun yeniden açılmasıyla ürünün daha çok yoksul ülkelere yönlenmesine destek olabilir. ”İnsani krizlerin ancak insan eksenli politik yaklaşımlarla çözümlenebileceğini unutmamız gerekiyor.
GÜNÜN NOTU:
Kurtuluş Savaşı’nın galibiyetini tescil eden ve Türkiye’yi varlık olarak ortaya çıkaran Lozan Barış Anlaşması 100. yaşına bastı.